Türk Dünyasında Kadın Çalıştayı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin (KKTC) ev sahipliğinde 28 Kasım 2024 tarihinde başladı. Umay Ana Türk Dünyası Kadınlar Birliği (UMAY-DER), Kıbrıs Türk Girişimci Kadınlar Derneği, Kadın Akademisyenler Derneği (TÜRKKAB), Özbekistan Kültür Dayanışma ve İş Birliği Derneği, İstanbul Gedik Üniversitesi ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Kadın Araştırmaları ve Eğitim Merkezinin katkılarıyla gerçekleştirilen çalıştayın ilk gününde "Tarihte ve Göçte Kadın" ve "Türk Dünyasında Kadın" konuları ele alındı.
Çalıştayın açılış töreni İstiklâl Marşı’nın okunmasıyla başladı. İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından UMAY-DER Başkanı Prof. Dr. Mualla Uydu Yücel, Doğu Akdeniz Üniversitesi Kadın Araştırmaları ve Eğitim Merkezi Başkanı Doç. Dr. Süheyla Üçışık Erbilen ve Kıbrıs Girişimli Kadınlar Derneği (GİKAD) Başkanı İçim Kavuklu, Türk Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi (Türk DEGS) Başkanı Müstafi Tümamiral Cihat Yaycı ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar çalıştayda katılımcılara hitap etti.
Çalıştaya; Kırım'ı temsilen Kırım Tatarlarının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun eşi, Kırım Türk Kadınlar Birliği Başkanı Safinar Cemileva, Emel Kırım Vakfı Başkan Yardımcısı, UMAY-DER Yönetim Kurulu üyesi ve Kırım Temsilcisi Nurten Bay ve Emel Kırım Vakfı Genel Sekreteri Melek Maksudoğlu katıldı. Safinar Cemileva, çalıştayın açılış konuşmasını yaptı.
"TÜRK DÜNYASI, KADINLARIYLA DAHA GÜÇLÜ OLSUN"
Konuşmasına “Kazakistan'dan, Özbekistan'dan, Türkistan’dan, Azerbaycan'dan, Türkmenistan'dan ve Anadolu'dan Türkiye'den bizlerle beraber olan hanımefendileri buradan selamlıyorum” ifadeleriyle başlayan KKTC Cumhurbaşkanı Tatar; Türk milletinin mirasını bugünlere taşıyan ve anneliği, sevgiyi, muhabbeti ve insan olmayı öğreten Türk kadınlarına teşekkürlerini iletti.
Kırım Tatarlarının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'nun, eşi Safinar Cemileva yoluyla kendisine selamlarını ilettiğini belirten Tatar, Kırımoğlu'nun mücadele dolu hayatının herkese örnek olduğunu vurguladı.
Ersin Tatar, binlerce yıldır Türkleri ayırmaya çalışanların artık ayrı düştüğünü ve Türk topluluklarının birleşmeye başladığını kaydetti. Türk dünyasının daha çok kucaklaşması ve kaynaşması gerektiğini söyleyen Tatar, "Gelecek nesillere bu tarihten gelen kültürel bağlarımızı o şekilde aktaralım ki gelecekte Türk dünyası daha güçlü olsun. Türk dünyası, kadınlarıyla daha güçlü olsun.” ifadelerini kullandı.
KIRIMOĞLU'NUN EŞİ SAFİNAR CEMİLEVA AÇILIŞ KONUŞMASINI YAPTI
Çalıştayda, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından özel ilgiyle karşılanan Kırım Tatarlarının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun eşi ve Kırım Türk Kadınlar Birliği Başkanı Safinar Cemileva açılış konuşmasında katılımcılara hitap etti.
Hitabına Vatan Kırım'dan ve Kırım Tatarlarının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’ndan selamlar getirdiğini belirterek başlayan Cemileva şunları ifade etti:
“Eğer bir erkeğin arkasında bir kadın dursa, onun duygularına duygudaş olsa, onun fikirlerine fikirdaş olsa, onun felaketlerine talibim dese o millet hiçbir zaman dövülmez, alçalmaz ve öldürülmez. Şimdi, Allah bana bir şans verdi ve ben Kırım Tatarlarının Millî Liderinin ahir zaman eşi oldum. Ve ben çok memnunum, onunla beraber o ağır günleri de çok güzel günleri de beraber geçirdik."
Kırım Tatarlarının ana vatanlarından hayvan trenlerine bindirilip sürgüne gönderildiği 18 Mayıs 1944 günü gökyüzünün bile ağladığını belirten Cemileva, “Stalin eğer Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun Türk dünyasında bir lider olacağını bilseydi o treni yok ederdi” ifadelerini kullandı.
Konuşmasında, Rusya'nın Kırım’ı işgaline ve Ukrayna'daki topyekun savaşa da değinen Cemileva, "Vatanımız Kırım işgal altında. Kalbimiz ağlıyor; gözyaşlarımızı tutamıyoruz. İnsanlar öldürülüyor, çocuklar öldürülüyor. Ve ne zaman bu savaş bitecek? Bunu, bu dünyada hiç kimse bilmiyor. Ama biz hepimiz bir olup her bir insan elinden geleni yaparsa biz bu savaşı durdururuz” değerlendirmesini yaptı.
Açılış konuşmalarının ardından UMAY-DER Başkanı Prof. Dr. Mualla Uydu Yücel tarafından Safinar Cemileva’ya Kırım Yarımadası’nın bağımsızlığını ve özgürlüğünü temsilen beyaz bir güvencin takdim edildi.
ÇALIŞTAYIN İLK GÜNÜ ÇOK BAŞARILI GEÇTİ
Emel Kırım Vakfı Başkan Yardımcısı, UMAY-DER Yönetim Kurulu Üyesi ve Kırım Temsilcisi Nurten Bay, Türk Dünyasında Kadın Çalıştayı’nın ilk gününü Kırım Haber Ajansına (QHA) değerlendirdi. KKTC Cumhurbaşkanı Tatar’ın Safinar Cemileva’yı samimi ve özel bir ilgiyle karşıladığını vurgulayan Bay, çalıştayın ilk gününün çok başarılı geçtiğini belirtti ve çalıştayın Kırım’ın sesini duyurmaya vesile olduğunun altını çizdi.
Nurten Bay, Safinar Cemileva tarafından gerçekleşen açılış konuşmasını vurguladı ve açılış konuşmasını Safinar Cemileva’ya ayıran Türk Dünyasında Kadın Çalıştayı’nda emeği geçen herkesi tebrik ettiğini bildirdi.
ÇALIŞTAYIN İKİNCİ GÜNÜ KADIN HAKLARINA ODAKLANACAK
Bununla beraber Başkan Yardımcısı Bay, çalıştayın yarın da oturumlarla devam edeceğini kaydetti. Çalıştayın ikinci gününde; Rus esaretindeki Kırım Tatar siyasî tutsaklar, onların eşleri ve yakınları ile hakları ihlal edilen Kırım Tatar kadınlarına dair bir konuşma yapacağını bildirdi.
Bu bağlamda; Nurten Bay; Rus işgalinin ilk şehidi olan Kırım Tatar kahraman Reşat Ametov, Rus işgalcilerin kurmaca bir soruşturma kapsamında yaptığı baskında hayatını kaybeden Veciye Kaşka, Rus işgalciler tarafından cezaevinde kendisine uygun tedavi sağlanmadığı için hayatını kaybeden kalp ve böbrek hastası Kırım Tatar siyasî tutsak Cemil Gafarov’un eşi, üç çocuğu Rus kuvvetleri tarafından Kırım hapishanelerinde tutulan Kırım Tatar anne ve diğer Kırım Tatar siyasî tutsakların eşlerinden ve annelerinden bahsedeceğini kaydetti.
Çalıştayın ilk günü, Safinar Cemileva önderliğinde katılımcıların Kırım türküsü Ey Güzel Kırım'ı söylemesiyle sona erdi.