Azerbaycan Savunma Bakanlığı, 1918 yılında Bakü'yü işgalden kurtaran Nuri Paşa komutasındaki Türk askerlerinden oluşan Kafkas İslam Ordusu'nu andı.
Bakü'nün işgalden kurtuluşunun 105. yıl dönümü şerefine Azerbaycan ordusuna bağlı bir grup personel, 15 Eylül 2023 tarihinde resmi tören düzenledi. Bakü'yü kurtarmak için Ermeni ve Ruslarla çatışmaya giren ve 1918 yılında şehit düşen Kafkas İslam Ordusu askerleri için dikilen anıt mezarlar ziyaret edildi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, anıtın önüne karanfil bırakıldığını ve şehitlerin aziz hatırasının anıldığını kaydetti.
15 EYLÜL 1918: BAKÜ'NÜN DÜŞMAN İŞGALİNDEN KURTULUŞ GÜNÜ
Azerbaycan 1918 yılında Ermeni, Bolşevik ve İngilizlerin işgaliyle boğuşurken Osmanlı Devleti Harbiye Nazırı, Başkumandan Enver Paşa'nın talimatıyla kardeşi Nuri Paşa'ya kurdurulan Kafkas İslam Ordusu Azerbaycan'ın yardımına koştu. Ağustos 1918'de Gence'de işgalcileri yenilgiye uğratan Kafkas İslam Ordusu, 15 Eylül'de Bakü'ye girerek Azerbaycan halkını işgalden kurtardı. Binlerce Azerbaycan Türkünün öldürüldüğü savaşta Ermenileri, Bolşevikleri ve İngilizleri bozguna uğratan Kafkas İslam Ordusunun bin 130 askeri şehit düştü.
KAFKAS İSLAM ORDUSU
Sovyetler Birliği ordusu ve Ermeni Devrimci Federasyonu birlikleri, 30 Mart 1918 tarihinde Bakü’ye saldırmasıyla birlikte Azerbaycan karşılık olarak savaş ilan etti. Bu süreçte çok sayıda sivil Azerbaycan Türkü öldürüldü. İngilizler de Azerbaycan topraklarında söz sahibi olmak arzusu ile Ermenilere destek vererek müttefik oldular. Bu büyük saldırı planı Azerbaycan milli meclisi güçlerinin başa çıkamayacağı kadar büyük bir güç barındırıyordu. Azerbaycan Milli Şurası, 4 Haziran 1918’de Batum’da Osmanlı Devleti ile yapmış olduğu askeri ve siyasi sözleşmenin 4. maddesine dayanarak Osmanlı hükumetinden askeri yardım talebinde bulundu.
Bu esnada pek çok cephede düşmanları ile savaşan Osmanlı ordusu Azerbaycan Bakü’ye müstakil bir ordu gönderme gücüne sahip değildi. Ancak Enver Paşa, Azerbaycan Türklerinin yardım çağrısına kayıtsız kalamazdı. İnisiyatif alarak kardeşi Nuri Paşa’yı Bakü’ye gitmesi için görevlendirdi. Nuri Paşa; Kars, Ardahan, Iğdır ahalisiyle toplam 12 bin kişiden oluşan Kafkas İslam Ordusu’nu kurdu. Daha sonra da destek için Filistin cephesinden getirilen 106. ve 107. piyade alayı ve 56. topçu alayı ile Kafkas İslam ordusu güçlendirildi ve teçhizat sağlandı.
Azerbaycan topraklarındaki başarısından dolayı Kafkas İslam Ordusunun başını çeken Nuri Paşa, Bakü'nün fatihi olarak anılmaya başlandı.