Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, resmi temaslarda bulunmak üzere 1 Kasım 2023 tarihinde Kıbrıs'a gelen Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Barış Kasım Operasyonlarından Sorumlu Yardımcısı Jean-Pierre Lacroix ile görüşme gerçekleştirdi. KKTC Cumhurbaşkanlığı Müsteşarı Okan Donangil, müzakere heyeti üyeleri ve danışmanların da yer aldığı görüşmede Lacroix’ya, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs'taki Özel Temsilcisi ve Barış Gücü Misyon Şefi Colin Stewart eşlik etti.
"BM, KKTC İLE MUTABAKAT METNİ İMZALAMALI"
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Jean-Pierre Lacroix ile yaptığı yaklaşık bir saatlik görüşmenin ardından basın açıklaması yaptı. Cumhurbaşkanı Tatar, görüşmede BM yetkilisine, Kıbrıs’ta iki devletin olduğunu ve KKTC ile de bir mutabakat metni imzalamaları gerektiğini söyledi. Taleplerine yaklaşımının olumlu olduğunu ifade eden Tatar, yazılı bir mutabakat için görüşmelerin süreceğini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Tatar, genel olarak olumlu bir görüşme yaptıklarını kaydederek; ilk olarak Filistin’de yaşananlar, bu konuda Birleşmiş Milletler’in tutumu ve Kıbrıs Türk halkının duyduğu üzüntünün ele alındığını belirtti.
"GERÇEKÇİ ÇÖZÜM İKİ DEVLETLİ YAPI"
Kıbrıs'ta sorunun 60. yılına girdiğine vurgu yapan Cumhurbaşkanı Tatar, gerçekçi çözümün iki devletli bir formül olduğunu hatırlatarak, bu çözümün ciddiyetle ele alınmasının zamanının geldiğini ifade etti. Cumhurbaşkanı Tatar, “resmi müzakerelerin başlaması için egemen eşitliğimizin ve eşit uluslararası statümüzün kabul edilmesi gerektiğini kendisine bugün net bir şekilde ifade ettik” dedi.
BM Genel Sekreteri Yardımcısı, Cumhurbaşkanı Tatar ile görüşmede, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in her zaman tarafsızlık ilkesi çerçevesinde müzakerelerin başlaması için arayışlarını sürdüreceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Tatar, konuya ilişkin “Bu işin anahtarı egemenlik meselesidir” şeklinde devam etti.
Cumhurbaşkanı Tatar, Kıbrıs’ta kalıcı, sürdürülebilir ve adil bir anlaşmanın, egemen eşitlik ve eşit uluslararası statüsünün kabulünden geçtiğinin altını çizdi.
"BM BARIŞ GÜCÜ KOMUTANI İÇİN ONAY ALINMALI"
Ada'da 4 aydır boş olan Birleşmiş Milletler Barış Gücü Komutanı’nın onaylanmadan önce kim olacağının kendilerine bildirilmesi ve onay almaları konusundaki hassasiyetlerini de paylaştığını ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, bu konuda da olumlu dönüş aldıklarını dile getirdi. Cumhurbaşkanı Tatar, ayrıca teknik komiteleri nasıl daha da geliştirebileceklerini ele aldıklarını söyleyerek, komitelerde çalışılmak üzere her iki halkın faydasına olabilecek konuları paylaştığını söyledi.
"BM'NİN HER İKİ TARAFA DA CESARET VERİCİ TELKİNLERİ OLABİLİR"
Cumhurbaşkanı Tatar, daha önce BM ile yapılan görüşmelerde de gündeme getirdiği, doğal kaynakların araştırılması, kabloyla elektrikte iki tarafın enterkonnekte sisteme bağlanması, yenilenebilir enerji projeleri, düzensiz göç ve mayınlar gibi işbirliği önerilerini yeniden ifade ettiğini söyledi. Rum tarafının “tanıma noktasına gelebilecekleri" için KKTC’nin yetkilileriyle bu konuları çalışmak üzere buluşmaktan uzak durduğunu ifade eden Tatar, sınır kapıları konusunda da Birleşmiş Milletler'in (BM) her iki tarafa cesaret verici bir takım telkinleri olabileceği değerlendirmesinde bulunduklarını dile getirdi.
"BM TEMSİLCİSİ KONUSUNDA AYNI POZİSYONDAYIZ"
Gündemde olan BM Temsilcisi konusunda da pozisyonlarının net olduğunu ve iki sene önceki pozisyonlarını koruduklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, taleplerinin tarafsız, yetkileri sınırlı ve belirli bir süreliğine görevlendirilecek “özel temsilci” olması yönünde olduğunu hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Tatar, özel temsilci olarak ifade edilen kişinin doğrudan Güvenlik Konseyine bağlı olup, federal zeminde bir anlaşma için bir müzakere zemini var mı noktasında çalışacak olmasını kesinlikle reddettiklerini kaydederek, bu konudaki hassasiyetlerinin altını çizdi. Basın mensuplarından gelen soru üzerine bu temsilci için onayladıkları bir ismin olmadığını belirten Cumhurbaşkanı Tatar, bu konuda dikkatli olunması gerektiğini ve “tamamıyla tarafsız olabilecek” bir BM temsilcisini onaylayabileceklerini söyledi. Cumhurbaşkanı Tatar, henüz bu nitelikte bir ismin kendilerine ulaştırılmadığını belirtti.