Pamukkale Üniversitesinde düzenlenen "Kanayan Yaramız: Doğu Türkistan" panelinde, Doğu Türkistan’ın tarihi, kültürel ve stratejik önemi ele alındı.
Pamukkale Üniversitesi Kasır Topluluğu ve Kudüs Araştırmaları Topluluğu tarafından 9 Aralık 2024 tarihinde “Kanayan Yaramız: Doğu Türkistan” konulu panel düzenledi. Tarih Bölümü akademisyenlerinin katıldığı panelde, Doğu Türkistan’ın tarihi, kültürel ve stratejik önemi ele alındı. Panelde ayrıca, Çin'in bölgedeki insan hakları ihlalleri ve asimilasyon politikalarına dikkat çekildi.
DOĞU TÜRKİSTAN'IN TARİHİ VE STRATEJİK ÖNEMİNE VURGU
Panelde ilk olarak konuşan Dr. Coşkun Kumru, Doğu Türkistan’ın Türklerin ana yurdu olduğunu belirterek, bu bölgenin tarih boyunca pek çok Türk devletine ev sahipliği yaptığını vurguladı. Dr. Kumru, bölgedeki bağımsızlık mücadelelerinden Yakup Bey’in Kaşgar merkezli hanlığına ve 20. yüzyılda kurulan Doğu Türkistan cumhuriyetlerine kadar olan süreci detaylı bir şekilde ele aldı.
“DOĞU TÜRKİSTAN’DA TÜRK OLMANIN BEDELİ VAR”
Dr. Kumru, Çin yönetiminin Doğu Türkistan’da uyguladığı asimilasyon politikalarına karşı duyulan kaygıları dile getirerek, Çin'in zorla kısırlaştırma, toplama kampları, demografik değişim ve kültürel baskılar gibi uygulamalarını somut örneklerle anlattı. “Doğu Türkistan’da Türk olmanın bedeli var” diyen Kumru, Çin’in bu politikaları engellenmezse, tarih kitaplarında Doğu Türkistan’ın ikinci bir Endülüs vakası olarak yazılacağına dikkat çekti.
ÇİN'İN EKONOMİK STRATEJİLERİ VE KUŞAK-YOL PROJESİ
Panelin bir diğer konuşmacısı Dr. Nezahat Belen ise, Doğu Türkistan’ın Çin'in Kuşak-Yol Projesindeki stratejik rolünü ele aldı. Çin’in küresel piyasalarda giderek artan etkisi ve ekonomik politikalarının Doğu Türkistan üzerindeki yıkıcı etkilerini analiz eden Belen, Mao Zedong’dan Şi Jinping dönemine kadar uzanan ekonomik yönetim stratejilerine değindi. Özellikle Şi Jinping’in liderliğinde, Çin’in küresel ekonomik projelerdeki büyümesiyle birlikte Doğu Türkistan’ın kültürel olarak asimile edilme çabalarının arttığını belirtti.
DOĞU TÜRKİSTAN’IN ULUSLARARASI BOYUTU VE TOPLUMSAL FARKINDALIK
Panelin sonunda, konuşmacılar Doğu Türkistan meselesinin sadece bir bölgesel sorun olmadığını, aynı zamanda uluslararası ve insani bir boyut taşıdığını ifade etti. Doğu Türkistan’daki zulme karşı duyarlılığın artırılması ve toplumsal farkındalığın oluşması gerektiğine vurgu yapıldı. Her iki konuşmacı da, bu konuda tüm dünyanın sorumluluk taşıdığına dikkat çekerek, insan hakları ihlalleri karşısında sessiz kalmamanın önemini belirtti.
Konuşmaların ardından, Kasır Topluluğu Sorumlusu Salih Bahçıvanoğlu ve Kudüs Araştırmaları Topluluğu Başkanı Elif Epli, Dr. Coşkun Kumru ve Dr. Nezahat Belen’e teşekkür ederek hediyelerini takdim etti. Etkinlik, katılımcılardan büyük ilgi gördü.