Çin'in işgalindeki Doğu Türkistan'da, Uygur Türklerinin zorla çalıştırılması, küresel tarım sektörüne yansıyor. Adrian Zenz'in raporuna göre; domates, biber ve şeker ikamesi stevia bitkisinin üretiminde Uygur çiftçileri, Çinli şirketlere topraklarını devrederek zorla çalıştırılıyor.
Türk yurdu Doğu Türkistan'da, Çin'in tarım sektöründe uyguladığı zorla çalıştırmadan elde edilen ürünler, küresel tedarik zincirlerinde satılarak büyük markaların mallarında şaibe yaratıyor.
Ünlü Alman araştırmacı Adrian Zenz'in hazırladığı yeni rapor, zorla çalıştırmanın boyutlarını ve bunun uluslararası markalarla olan bağlantılarını ortaya koyuyor.
ZORLA ÇALIŞTIRMA TARIM SEKTÖRÜNDE YAYGINLAŞIYOR
Adrian Zenz'in 15 Aralık 2024 tarihinde yayımladığı raporu; Çin'in Doğu Türkistan'daki domates, biber, kadife çiçeği ve stevia üretiminde Uygur Türklerini modern köle olarak kullandığını gözler önüne seriyor. Rapor, bölgede zorla çalıştırılan Uygur Türklerini, binlerce Uygur çiftçinin arazilerinin Çinli şirketlere verilmesini ve Çinli tarım şirketleri için çalıştırıldığını anlatıyor. Bu durum, küresel tarım ürünleri pazarında ciddi etik sorunlar doğuruyor.
UYGUR TÜRKLERİNİN ARAZİLERİ GASP EDİLİYOR
Doğu Türkistan'da yapılan kitlesel arazi gaspı, binlerce Uygur çiftçisinin toprağını kaybetmesine yol açtı. Zenz, bu durum ile ilgili, "Bu şirketlere ve raporda adı geçen diğer şirketlere, Xinjiang’daki devlete ait kuruluşlarla iş birliğini derhal durdurmalarını, zorla çalıştırma ve zorunlu arazi transfer planlarıyla lekeli malları tedarik zincirlerinden çıkarmalarını, ön inceleme süreçlerini gözden geçirmelerini ve güçlendirmelerini, tedarikçilerden Xinjiang’la olan fiili ve olası tedarik zinciri bağlantılarını tam olarak açıklamalarını talep ediyoruz" ifadelerini kullandı.
2001-2021 yılları arasında arazi kullanım transferlerinin yüzde 50 oranında arttığı belirtiliyor, bu da zorla çalıştırmanın boyutlarını gözler önüne seriyor.
ÜNLÜ MARKALARDAN KRAFT HEINZ, NESTLÉ VE DEL MONTE’YE SUÇLAMA
Rapora göre, büyük küresel markalar zorla çalıştırma uygulamalarına göz yummakla suçlanıyor. Dünyaca ünlü markalardan Kraft Heinz, Nestlé, Del Monte ve diğer markaların, Doğu Türkistan’daki zorla çalıştırma ve arazi gaspı ile kirlenmiş tedarik zincirlerinden ürün aldıkları kaydediliyor.
TÜKETİCİLERİ ALDATAN MARKALAR
Zorla çalıştırmayla üretilen domates, biber ve stevia gibi tarım ürünlerinin, 62 uluslararası şirketin tedarik zincirlerinde dünya çapında satıldığı belirtiliyor. Bu durum, tüketicileri yanıltan ve sömürü döngüsünü sürdüren güvenilir yerel marka adları altında gerçekleştiriliyor.