Çin'in işgalindeki Doğu Türkistan'da hala soykırım, baskı ve ayrımcılık politikası devam ediyor. Çin bölgede yaşananları bir taraftan inkar ederken, diğer taraftan daha önce planladığı düzmece sahne, mahalle ve köy kasabalara kendine yakın ülkelerden politikacı, gazeteci ve iş adamlarını davet ederek Doğu Türkistanlıların sözde mutlu yaşadığına inandırmaya çalışıyor.
ARALARINDA TÜRKİYE'NİN DE BULUNDUĞU 18 SEYAHAT ŞİRKETİ
Uygur İnsan Hakları Vakfı, son aylarda aralarında Türkiye, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya, İsviçre ve Hollanda'nın da bulunduğu ülkelerden en az 18 seyahat şirketinin Doğu Türkistan'da turlar düzenlediğini bildirdi. Vakıf bu seyahat şirketlerin turistleri Kaşgar, Turpan, Hoten ve Urumçi'ye götürmekte olduğu belirtildi.
ÇİN'İN YENİ PLANI NE OLACAK?
Uygur İnsan Hakları Vakfı Araştırma Ofisi Direktörü Henry Shajiwski, turistlerin Doğu Türkistan gibi yoğun kuşatma ve yapay zeka destekli kameralarla donatılan bir bölgeyi ziyaret etmesine izin verilmesinin Çin'in işlediği suçları örtbas etmek için kullandığı bir yöntem olduğunu, bunun için özel seyahat şirketlerini kullandığını belirtti. Shajiwski ayrıca şirketlerin farklı devletlerden Doğu Türkistan'a götürdüğü turistlerin, Çin tarafından çizilen çizgi dışına çıkamayacağını vurguladı.
"ÇİN HÜKUMETİNİN SİZİN İÇİN HAZIRLADIĞI SENARYOLARI VE YERLERİ GÖRECEKSİNİZ”
Shajiwski konuya ilişkin yaptığı açıklamasında, “Bölgede iki türlü tur düzenleniyor. Bunlardan biri Çin hükumetinin düzenlediği turlar. Gördüğünüz gibi dost saydıkları birçok ülkeden diplomat ve gazetecilerle röportajlar düzenlediler. Diğeri de bunun gibi özel tur şirketlerinin düzenlediği turlar. Şimdi Çin hükumetinin özel tur şirketlerinin düzenlediği turlara nasıl izin verdiği sorusuna gelince, Avrupalı tur şirketleriyle seyahat eden turistler Çin hükumetinin hazırladığı turistik yerleri ziyaret ediyor. Mesela bir firmanın reklamında gezilecek yerlerden biri de Uygur Özerk Bölgesi Müzesi. Bu müzeyi ziyaret edenler Çin’in ilerleme tarihini görecekler. Turistlerin Çin hükümetinin çizdiği çizgi dışına çıkarak gezmesş mümkün değil. Kısacası Doğu Türkistan’a özel seyahat şirketleriyle gitseniz bile Çin hükumetinin sizin için hazırladığı senaryoları ve yerleri göreceksiniz” ifadelerini kullandı.
"UYGURLARIN EGZOTİKLEŞTİRİLMESİ BENİ RAHATSIZ EDİYOR"
Soykırım ve insanlığa karşı suçların hala devam ettiği bir bölge olan Doğu Türkistan'a doğrudan turist götürmek ve seyahat düzenlemek sadece ilgili insan hakları standartlarını ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda ahlaki açıdan da yanlış olduğunu ifade eden Shajiwski, “Seyahat şirketleri, soykırımın ve insanlığa karşı suçların devam ettiği Doğu Türkistan’a turlar düzenleyerek soykırımdan çıkar sağlıyor. Bu firmalara sorarsanız ‘turlarımız sık değil, covid’den beri olmadı’ bahanesini sunacaklar. Ancak internetteki paylaşımları, Çin ile ilgili işbirlikleri bu çıkar zincirinin varlığını gösteriyor. İkinci sorun ise bu turlarda Uygurların egzotikleştirilmesi beni rahatsız ediyor" dedi.
"UYGURLARIN GERÇEK BİR PORTRESİ DEĞİL"
Öte yandan Shajiwski, Çin'in bu şirketler aracılığı ile Uygurların hayatını egzotikleştirmeyi amaçladığına dikkat çekerek, "Mesela Doğu Türkistan turları reklamlarında ‘Zamanda yolculuk yapmak istiyorsanız buraya gidin’ gibi sloganlar göreceksiniz. Ayrıca Uygurların hayatının da romantikleştirildiğini göreceksiniz. Elbette bu Uygurların gerçek bir portresi değil. Çin hükumeti bu gibi şeyleri gösterip turistlere ‘burada geçmişte kalan insanları uygarlaştırıyoruz’ fikrini aşılıyor” ifadelerini kullandı.