Çin, Türkistan coğrafyasındaki Türk devletlerini ekonomik olarak etkisi altına alma planını sessizce ilerletiyor. Türk devletleri için tehlike arz eden Özbekistan-Kırgızistan-Çin Demiryolu inşaatı ekim ayında başlıyor.
Selahaddin Kaşgarlı / QHA Ankara
Çin, hanedanlıklar döneminden bu yana yürüttüğü Türkistan coğrafyasını etkisi altına alma ve bölgeye hâkimiyet kurma planını sessizce ilerletiyor. Çin'in "Türkistan Rüyası" olarak adlandırdığı proje, bölgedeki Türk devletleri için tehlike arz ediyor. Bununla birlikte ekonomik açıdan görece zayıf konumda olan Türk devletleri, Çin'in ucuz mal sevkiyatı ile ülke pazarını elde etme stratejisine önlem alamıyor.
DEMİRYOLU İNŞAATI EKİM'DE BAŞLAYACAK
Çin'in Türk devletleri üzerinde nufüz sahibi olma projesi olan Özbekistan-Kırgızistan-Çin Demiryolu inşaatı gelecek ekim ayında başlayacak. Kırgızistan Meclis Başkanı Nurlanbek Şakiyev'in başkanlığında 19 Haziran toplanan Meclis Genel Kurulunda, söz konusu demiryolu projesi anlaşmasına ilişkin kanun teklifi görüşülerek, onaylandı.
KIRGIZİSTAN ÇİN BANKALARINDAN BORÇ ALACAK
Öte yandan Çin Demiryolu İnşaat Şirketi Tasarım ve Araştırma Enstitüsü, proje için fizibilite çalışmalarına başlandığını duyurdu. Projenin toplam maliyeti ise 4 milyar 700 milyar dolar olacak.
Kırgızistan bu geniş kapsamlı projenin 2 milyar 350 milyon ABD doları tutarındaki bütçesi için Çin bankalarından kredi almayı planladığını açıkladı.
ÇİN KIRGIZİTAN'IN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMDA ANA KAYNAĞI HALİNE GELDİ
Ayrıca 2023 yılında Çin'in Kırgızistan'a doğrudan yabancı yatırımı 220,8 milyon doları buldu. Bu yatırım ülkenin toplam 798,2 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırımının neredeyse yüzde 28'ini oluşturuyor. Ayrıca Çin geçen yılın ilk 6 ayında Kırgızistan'a 102 milyon dolar yatırım yapmıştı.
"ÇİN, KIRGIZİSTAN'DA DEMİRYOLUMUZUN OLMASINI İSTEMİYOR"
Daha önce Kazakistan Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Depreme Dayanıklı Yapı Araştırma Enstitüsü Başkanı Rayimkul Mendekeev, bu projenin Kazakistan'ın çıkarına olmadığını, daha çok Çin'in çıkarına olduğunu ve projenin siyasi nedenlerden dolayı aksadığını belirterek, "Kırgızistan'da demiryolu yok, Kazakistan üzerinden mal taşıyoruz. Ekonomik bağımlılığımız onların yararınadır. Kısacası Çin, Kırgızistan'da kendi demiryolumuzun olmasını istemiyor." ifadelerini kullanmıştı.