Ukrayna’nın İstanbul Başkonsolosluğu, düzenlediği bir etkinlikte UNESCO’nun Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan Ukrayna mutfağının en sevilen yemeklerinden Borş (Borşç) çorbasını tanıttı. Borş çorbasının bir Ukrayna yemeği olduğuna dikkat çekmek amacıyla düzenlenen etkinliğe MasterChef Türkiye programı yarışmacılarından Araz Aknam, Burak Revanbahş, Gamze Tosun ve Hamza Mercimek, 2023 ve 2024 Michelin yıldızlı Deraliye Restoranı Şefi Necati Yılmaz katıldılar. Borş çorbasını pişirmenin püf noktalarını öğrenen şefler daha sonra Ukrayna yemeklerini tadına baktı.
İşgalci Rusya, tarih boyunca işgal ettiği topraklardaki mülkleri, kaynakları gasp ettiği gibi işgal altına aldığı halkların kültür mirasını de çalıyor. Bu örneklerden biri de Ukrayna milli yemeği Borş çorbası. Yıllar boyunca Rus propagandası bu çorbanın güya bir Rus yemeği olduğunu iddia etti. 2022 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO, Borş çorbasını, Acil Koruma Altına Alınması Gereken Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne dahil ederek bu yemeği resmi olarak Ukrayna milli yemeği olarak tanındı.
BORŞ ÇORBASI UKRAYNA YEMEĞİDİR
Ukrayna’nın İstanbul Başkonsolosluğu, Borş çorbasının bir Ukrayna yemeği olduğunu hatırlatmak amacıyla İstanbul'da bir etkinlik düzenledi. İstanbul’un tarihi merkezi olan Sultanahmet’te bulunan Deraliye Restoranın açık mutfağında Ukrayna’nın İstanbul Başkonsolosunun eşi Lyudmıla Nedilska, kendisinin pişirdiği Borş tarifini misafirleri ile paylaştı. Ukrayna’nın İstanbul Başkonsolosu Roman Nedilskıy ise eşine mutfakta yardımcı şeflik yaptı.
Etkinlik sırasında İstanbul Başkonsolosu ve eşi Borş çorbasının Ukrayna'ya ait bir yemek olduğuna vurgu yaparak klasik tarifin et, lahana, soğan, havuç, domates ve ana malzeme pancardan oluştuğunun fakat bazı bölgelerde bu çorbaya mantar, tütsülenmiş armut gibi malzemelerin eklendiğinden bahsetti.
Daha sonra etkinliğe katılan misafirlere Borç çorbası, varenıkı (Ukrayna usulü mantı) ve uzvar (kuru meyvesi kompostosu) ikram edildi.
NEDİLSKA: BORŞ ÇORBASI KÜLTÜRÜMÜZÜ VE TARİHİMİZİ ANLATIYOR
Kırım Haber Ajansına konuşan Ukrayna’nın İstanbul Başkonsolosu eşi Lyudmıla Nedilska, “Dostlarımızın Ukrayna hakkında olabildiğince çok şey bilmesini bizim için çok önemli. Gastronomik diplomasi ise çok etkili çünkü bu kalpten kalbe giden en kısa yollardan biri; tarihi, kültürü yemek aracılığıyla tatmak çok kolay. Borş çorbası ise Ukrayna halk yemeğidir ve bizim kültürümüzü ile tarihimizi anlatıyor. Borş çorbasını biz çok seviyoruz ve yüzyıllar boyunca onu pişiriyoruz. Ve adil olarak Ukrayna yemeği olan Borş çorbası, Temmuz 2022’de UNESCO’nun Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne dahil edildi. Bu yüzden halk yemeğimizin tarifini Türk dostlarımız ile paylaşmak ve bunun bir Ukrayna yemeği olduğuna dikkat çekmek istedik. Yabancı dostlarımızın Borş çorbasını pişdiklerinde çok mutlu oluyoruz ancak bu yemeğin bir Ukrayna yemeği olduğunu hatırlamalarını istiyoruz.” dedi.
ARAZ AKNAZ: UKRAYNA MİSAFİRPERVERLİĞİNİ ÇOK BEĞENDİK
Etkinliğe katılan MasterChef Türkiye yarışmacısı, Şef Araz Aknam, “Borş çorbasının tadına baktık. Daha önce içtiğim, sevdiğim bir çorba. Aslında Borş’a çorba demek biraz haksızlık olur; bir yahni, komple bir yemek bu. Çok memnun kaldık. Yemekleri de çok beğendik. Ukrayna misafirperverliğini de çok beğendik.” ifadelerini kullandı.
Ukrayna milli yemeği Borş İstanbul’da tanıtıldıhttps://t.co/hiOw3RWEi0 pic.twitter.com/lRS7SPAWR7
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) January 21, 2024SAVAŞ NEDENİYLE UKRAYNA'NIN KÜLTÜREL MİRASI TEHLİKE ALTINDA
Ukrayna Kültür ve Enformasyon Politikası Bakanlığı, Mart 2021’de UNESCO’ya başvuru yaparak Ukrayna milli yemeği olan Borş çorbasının UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesine dahil edilmesini istemişti. Başvurunun 2023'te incelenmesi planlanılıyordu, ancak Rusya’nın başlattığı savaş nedeniyle Ukrayna kültürel mirasının tehdit altında olduğuna ve Borş çorbasının UNESCO’nun acil olarak koruma altına alınması gereken somut olmayan kültürel miras listesinde dahil edilmesine karar verildi.
RUS ORDUSU UKRAYNA KÜLTÜRÜNÜ YOK EDİYOR
Ukrayna’ya karşı geniş çaplı işgal girişimi ve saldırı başlatan Rusya, sivil katliamların yanı sıra kültürel mirası da yok ediyor. Ukrayna’da Rus saldırılarında yüzlerce tarihi anıt zarar gördü.
Rus işgal güçlerinin saldırılarından zarar gören tarihi anıtlar arasında Kıpçak Balbalları da yer alıyor. Harkiv bölgesindeki İzüm kenti yakınlarında bulunan Kremenets Dağı'nda yaklaşık bin yıl boyunca duran Kıpçak balballarından biri, eylül 2022’de Rus işgalciler tarafından yok edildi.
Ukrayna’nın bir başka kültürel miras varlığı, en önemli ibadethanelerinden biri olan Donetsk bölgesindeki Svyatogorsk Lavra Kilisesi de Rus ordusunun düzenlediği saldırı sonucu tamamen kül olmuştu.