İrem Kaya / QHA Ankara
Estonya Parlamentosu (Riigikogu) tarafından bugün, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü "soykırım" olarak kabul edildi. Toplam 101 üyeli parlamentonun 91'i hazır içeren kütüğünda 83 milletvekili "evet" oyu vererek, Sovyet rejiminin gerçekleştirdiği vahşeti soykırım olarak sıralamada yer aldı.
"RUSYA KIRIM TATARLARINA YÖNELİK CİNAYETİNİ BUGÜN KIRIM'DA SÜRDÜRÜYOR"
Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov , Estonya Parlametosunun söz konusu olacağı Kırım Haber Ajansına (QHA) değerlendirdi.
KTMM Başkanı Refat Çubarov, Estonya Parlamentosunun “soykırım” kısmını QHA'ya değerlendirdi pic.twitter.com/97sYdPqfg4
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) 16 Ekim 2024Parlamento kararındaki Federasyonu Rusya'nın 2014 yılında işgal ettiği Kırım'da, Kırım Tatarlarının işlemlerini yok etmek, tarihi ve kültürel mirasını silmek amacıyla Sovyetler Birliği'nin Kırım Tatarlarına karşı yürüttüğü soykırım politikasını sürdürdüğü rejimin önemli olduğunu belirten Çubarov, kararın aynı zamanda "Rusya'nın" , Kırım Tatarlarına yönelik cinayetin bugün Kırım'da devam ettirildiğinin işareti olduğunu vurguladı.
Öte yandan KTMM Başkanı kararda, Kırım Tatarcasının yaygınlaştırılması için dünya çapında çağrıda bulunulduğu aktarıldı.
ESTONYA, 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ'NÜ SOYKIRIM OLARAK TANIDI!
Çubarov, Behçe'nin geçen kararın son derece yerinde olduğunu vurgulayarak, "Kırım Tatarlarının haklarının savunulması konusunda önemli bir karar oldu." dedi.
Estonya Parlamentosu (Riigikogu), 16 Ekim 2024 tarihli genel kurulunda, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tarih kararını kabul etti. Toplam 101 üyeli parlamentonun 91'i hazır klasöründe 83 milletvekili "evet" oy verdi. 8 milletvekili ise çekimser oy kullandı.
Estonya Parlamentosunun 54 üyesi tarafından Genel Kurul tarafından sunulan karar belgesinde, 1944'te totalliter Sovyet mevzuatı tarafından planlandı ve Kırım Tatarlarının Yarım Kırımadası'ndaki anavatanlarından Türkistan coğrafyasında toplu sürgünün başarıyla kınandı ifade edildi.
SÜRGÜNÜ SOYKIRIM OLARAK TANIYAN ALTINCI DEVLET
Estonya 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak 6. ülke oldu. Kırım Tatar Sürgünü'nün 2015 yılında Ukrayna Parlamentosu tarafından soykırım olarak kabul edilmesi sonrasında; 2019 yılında Letonya ve Litvanya parlamentoları, 2022'de ise Kanada Parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanımıştı.
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
Sovyet hükûmeti, Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te Kırım'daki tüm Kırım Tatarlarını sürgüne gönderdi. Sürgün sırasında Kırım Tatarlarının büyük bir çoğunluğu Kızılordu'da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. genellikle kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Türkistan, Urallar ve Sibirya'ya sürgün edildi. Kırım'dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46'sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatlarını kaybetti.
Sovyet yönetimi, Vatan Kırım'ın demografik değişimini amaçladı ancak Kırım Tatarları, bağlarından koptukları o aziz vatanı, Kırım'ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgün yıllarında sürgün edildikleri vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet yıl 1989'da görüldüğünde Kırım Tatarları, yavaş yavaş at topraklarına dönmeye başladı. Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.
Kırım Tatarları, 1989'un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım'a geri dönme girişimleri, hapis ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engellemeler nedeniyle Türkistan'da kaldı.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihinde “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.