Yağmur Filiz Şahin/QHA Ankara
Kırım Tatar halkının geleneksel halk oyunlarından biri olan Tım Tım dansı, sergilendiği her platformda büyük ilgi görüyor. Romanya'daki Kırım Tatarlarından Tarihçi Prof. Dr. Ekrem Gafar, Kırım Tatar aydınlarından şair Şakir Selim ve Rıza Fazıl'dan edindiği bilgi çerçevesinde Tım Tım dansının tarihini Kırım Haber Ajansına (QHA) anlattı.
???? Kırım'ın geleneksel halk oyunu: Tım Tım ???? pic.twitter.com/IJPtkQQ0H4
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) May 31, 2024Eskişehir'de faaliyet yürüten Kırım Ailesi dans eğitmeni Mavile Mametova, Tım Tım dansının nasıl icra edildiğini gösterdi.
Tım Tım dansının ilk olarak ise, 16. yüzyılda Moskova zaferi dönüşü Kırım ordusunu karşılamak için oynandığı bilinmekte. QHA'nın derlediği Tım Tım dansının tarihinine ve inceliklerine gelin yakından bakalım.
MÜZİĞİYLE DİNLEYENLERİ BÜYÜLEN KIRIM TATAR DANSI: TIM TIM
Millî günlerde, tepreşlerde, şenliklerde ve kutlamalarda icra edilen bu dansın tarihi çok eskiye dayanıyor. İlk kez 16. yüzyılda oynandığı düşünülen Tım Tım, orduyu karşılayan renkli bir gösteri olarak karşımıza çıkıyor. Kırım ordusu 1552 yılında Moskova'dan zaferle döndüğünde, Kırım Tatar halkı kıvanç gösterisini Tım Tım ile gösterdi. Ancak daha sonra evrilen bu dans, Çoban Oyunu ile özdeşleşmeye başladı.
Geleneksel danslardan biri olan oyunda; çoban, sürülerini otlatırken uykuya dalar ve rüyasında gördüğü peri kızı Tım Tım dansı oynamaya başlar. Kırım Tatar geleneksel kıyafeti ve başındaki fesiyle nazik hareketler yapan peri kızı, kırlangıç edasıyla çobanı büyüler.
Sadakati ve özgürlüğü temsil eden kırlangıç kuşunun hareketlerinden esinlenilen dansta, küçük adımlar ve ayakların ileri geri hareketleri kırlangıcın gökyüzüne yükselişi ve daha sonra aşağı doğru süzülüşü temsil edilir.
Figürleriyle dikkatleri üzerine toplayan Tım Tım hakkında arşivlenmiş ilk görüntü ise Kırım'ın Kefe şehrinden Nazife Asanova'nın 1936 yılında Moskova'daki dansı... O dönemdeki bir festivalde geleneksel kıyafetlerle icra edilen dans, büyük bir beğeniye sahne oldu ve yaygınlaştı.
Günümüzde müziğiyle ilgimizi çeken Tım Tım'ın bestesi ise birçok sanatçının eserine ilham olmuştur. Bunlardan biri de Rumen besteci George Enescu'nun Ciocarlia isimli eseri. Eserde birebir olarak kullanılan Tım Tım müziğinin ritmi, kendinizi sanki Kırım'ın eşsiz doğasında hissettirerek ruhunuzun derinliklerine işliyor.
İşte bugün, Kırım Tatar halkı tarafından çeşitli programlarda oynanan bu dans, Kırım'da simge haline gelen kırlangıcın hareketleriyle yeniden vatan Kırım topraklarında özgür bir şekilde icra edilmeyi bekliyor.