Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) üyesi, Kırım Tatar Kaynak Merkezi Başkanı Eskender Bariyev, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 79. yıl dönümü dolayısıyla Kırım Haber Ajansına özel mesaj yayımladı.
Mesajında, “1982 yılında Kırım Rusya tarafından işgal edildikten sonra ve zalim siyasetinin zirvesi olan 1944 yılındaki Sürgün neticesinde Kırım Tatar halkı kendi vatanında azınlık haline geldi.” ifadelerini kullanan Bariyev bugün de Rusya’nın Kırım Tatarlarına yönelik baskılarının devam ettiğini vurguladı.
Rusya’nın Kırım Tatar halkına ve şu an Ukrayna halkına karşı işlediği soykırım suçları arasında birçok ortak noktalarının var olduğuna dikkat çeken Bakiyev, “Sovyet yönetimi, Kırım Tatar halkını ‘Alman Nazileri ile işbirliği’ yapmakla suçlayarak özel operasyon düzenleyerek tüm halkı Kırım’dan sürdü. Şu an ise Rusya ‘Nazilerden arındırma’ ve ‘silahsızlaştırma’ bahaneleri kullanarak yine özel askeri operasyon başlatarak Ukrayna halkına karşı soykırım yapıyor...İki asır geçti ama suçlar hep aynı.” değerlendirmesinde bulundu.
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Orta Asya, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.
Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Orta Asya’da kaldı.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.
2019 yılında Letonya ve Litvanya, 2022’de ise Kanada 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdılar.