Ukrayna Dostluk Derneği Başkanı Celil Sümer, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 79. yıl dönümü münasebetiyle Kırım Haber Ajansına (QHA) video mesaj gönderdi. Sümer mesajında, 18 Mayıs 1944 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin (SSCB) eli kanlı lideri Josef Stalin tarafından sürgün edilen Kırım Tatarlarına dikkat çekti.
"KIRIM TATARLARINA UYGULANAN BU SOYKIRIMI VE ZALİMLİĞİ UNUTMAYACAĞIZ, UNUTTURMAYACAĞIZ"
Sümer mesajda şunlarında aktardı:
"Kırım Tatarları 18 Mayıs 1944’te dönemin eli kanlı lideri Stalin’in emriyle acımasızca soykırıma maruz kaldı. Bir gece ansızın evlerinden, yurtlarından koparılan Kırım Tatarları Orta Asya, Ural Dağları ve Sibirya’ya kadar sürüldü. Hayvan vagonlarına bindirilen binlerce Kırım Tatarı sürgün yolunda ve sürüldükleri yerlerde açlık, havasızlık ve çeşitli hastalıklar yüzünden hayatını kaybetti. Bugün aynı vahşeti, soykırımı, zalimliği uygulayan Putin Rusya’sı Kırım Tatarlarını vatanlarından uzak tutuyor. Biz Kırım Tatarlarına uygulanan bu soykırımı ve zalimliği asla unutmayacağız, unutturmayacağız. Sürgün yolunda hayatını kaybeden Kırım Tatarlarına Allah’tan rahmet diliyorum"
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Orta Asya, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.
Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Orta Asya’da kaldı.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.
2019 yılında Letonya ve Litvanya, 2022’de ise Kanada 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdılar.