Ankara Stratejik Düşünce Enstitüsünde bugün “Ukrayna’nın NATO Üyeliği ve Türkiye’nin Çıkarları” paneli düzenlendi. Panelde, Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar ve Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Sinan Tavukçu konuşma gerçekleştirdi.
Ankara Stratejik Düşünce Enstitüsünde (SDE) 13 Temmuz 2023'te “Ukrayna’nın NATO Üyeliği ve Türkiye’nin Çıkarları” paneli gerçekleşti. Düzenlenen panelin moderatörlüğünü Dr. Gökberk Durmaz yürütürken, konuşmacılar arasında Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar ve Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Sinan Tavukçu yer aldı.
UKRAYNA'NIN NATO ÜYELİĞİ VE TÜRKİYE'NİN ÇIKARLARI KONUŞULDU
Panelde, Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar’ın özgeçmişi okundu. Dr. Gökberk Durmaz, Bodnar’ın biyografisine işaret ederek, bölgeye hakimiyetinin güçlü olduğunun altını çizdi. Panelin açılış konuşmasını yapan Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Sinan Tavukçu, NATO’nun kurulduğu ilk günden Litvanya’nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen NATO Zirvesi'ne kadar geçen tarihi süreci aktardı. Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, Ukrayna’nın işgalci Rusya'ya karşı taarruzunda yaşanan son gelişmeleri ve Ukrayna’nın NATO’ya üyelik sürecine ilişkin konuşma gerçekleştirdi.
SDE BAŞKANI SİNAN TAVUKÇU, NATO'NUN MİSYONUNU BELİRLEYEN 5. MADDEYE DİKKAT ÇEKTİ
Sinan Tavukçu, NATO’nun kurulduğu ilk günden bu yana kuruluş sözleşmesindeki 5. maddenin önemli bir yer tuttuğunu ifade etti. Sinan Tavukçu, "Bu (Beşinci) madde çok önemliydi. Günümüze kadar NATO’nun misyonunu bu madde belirledi" dedi. Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Tavukçu, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Türkiye’nin Sovyetler Birliği tehlikesine karşı ittifaka dahil olmak istediğini söyledi. Bu açıdan, Ukrayna ile Türkiye’nin kaderini birbirine benzeten Tavukçu, iki ülkenin de ittifaka dahil olurken bedel ödediğine dikkat çekti.
SİNAN TAVUKÇU: NATO AVRUPA MERKEZLİ BİR SAVUNMA İTTİFAKINDAN KÜRESEL GÜVENLİK İTTİFAKINA DÖNÜŞTÜ
Soğuk Savaş döneminde NATO’nun genişlemesini işaret eden Tavukçu, bu dönemde Sovyetler Birliği ve müttefiklerinin de Varşova Paktı’nı kurduklarını söyledi. Tavukçu, Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasının ardından iki kutuplu dünyanın sona ermesiyle birlikte NATO’nun “açık kapı” politikası uygulamasına geçtiğini ve eski Varşova Paktı üyelerinin de NATO’ya alındığına dikkat çekti. Sinan Tavukçu, "NATO’da iki kavram çok önemli. Biri açık kapı, diğeri alan dışılık" dedi. Bu değerlendirmelerin ardından Tavukçu, "NATO Avrupa merkezli bir savunma ittifakından, küresel güvenlik ittifakına dönüştü" açıklamasını yaptı.
NATO'NUN RUSYA'YA KARŞI YÜRÜTTÜĞÜ POLİTİK DENGESİZLİK GÖZE ÇARPTI
Enstitü Başkanı Tavukçu, 2008’de yapılan Bükreş Zirvesi’nin çok önemli olduğunu ifade etti. Zirve bildirisinin 23. paragrafının Ukrayna ve Gürcistan’a ayrıldığını söyleyen Tavukçu, NATO’nun iki ülkenin üye olma yolundaki arzularını memnuniyetle karşıladığını belirtti. Tavukçu, 2010 yılında alınan kararla Rusya’nın NATO için tehdit olmadığı beyanının yapıldığını ve iki taraf arasında gerçek bir stratejik ortaklık hedefi belirlendiğini sözlerine ekledi. Süreç içinde tutumun değiştiğini de belirten Tavukçu, 2014 yılında Rusya’nın NATO için tehdit haline geldiğinin beyan edildiğini söyledi. Tavukçu, "Ukrayna'da 2014 yılında yaşanan Euromaydan olaylarının ardından Yanukoviç'ten sonra gelen her hükumet, Ukrayna'nın NATO'ya girmesini bir öncelik haline getirdi" dedi.
RUSYA ORTAK DÜŞMAN, ÇİN YENİ RAKİP
Sinan Tavukçu, 2014 yılında gerçekleştirilen Galler Zirvesi'nde Rusya’nın Kırım’ı işgalinin ana gündem konusu olduğunu dile getirdi. 2019’daki Londra Zirvesi'nde ise önemli bir kararın alındığından bahseden Tavukçu, "Rusya ortak düşman, Çin yeni rakip olarak isimlendirildi" dedi. Süreç içinde desteğin arttığını dile getiren Tavukçu, 2021’de gerçekleşen Brüksel Zirvesi'nde bu hususta önemli kararların alındığını vurguladı. Tavukçu, bu zirvede Ukrayna ve Gürcistan özelinde destek kapasitesinin artırıldığını dile getirdi.
TÜRKİYE, İSVEÇ VE FİNLANDİYA ARASINDA ÜÇLÜ MUHTIRA İMZALANDI
NATO’da son dönemde İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğinin gündeme geldiğini dile getiren Tavukçu, Madrid Zirvesi'nde Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında “üçlü muhtıra” imzalandığını ifade etti.
UKRAYNA'NIN NATO ÜYELİĞİNE TÜRKİYE'DEN TAM DESTEK
NATO için önemli bir dönüm noktası olan 11-12 Temmuz’da gerçekleşen Vilnius Zirvesi'ne değinen Tavukçu, zirvenin ana gündeminde İsveç ve Ukrayna'nın olduğunu dile getirdi. Batı dünyasının tutumu ile Türkiye’nin tutumu arasındaki farka dikkat çeken Tavukçu, Türkiye’nin Ukrayna’ya tam destek vermesine rağmen Batı dünyasının Ukrayna’nın hazır olmadığını dile getirdiğini söyledi. Tavukçu, “Bu süreçte batı, muğlak üyelik taahhüdü sundu” dedi. Enstitü Başkanı Tavukçu Ukrayna için kritik desteğin G7 ülkelerinden geldiğini, bir destek bildirisinin yayımlandığını söyledi. Sinan Tavukçu, NATO tarihinde ilk kez Ukrayna-NATO Konseyi’nin toplandığını dile getirdi.
UKRAYNA'NIN ANKARA BÜYÜKELÇİSİ VASIL BODNAR: UKRAYNA'NIN NATO ÜYELİĞİ TALEBİ, PROVOKASYON DEĞİL KENDİ ŞEHİRLERİNİ FÜZELERDEN KORUMAK İÇİNDİR
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, konuşmasına başlarken işgalci Rusya’nın bugün Ukrayna’nın başkenti Kıyiv’e düzenlediği saldırıyı unutmadı. Bodnar, “Geçtiğimiz gece çok az uyudum. Çünkü kızım ve eşim Kıyiv’de, bütün gece şehre saldırı düzenlendi. Bu 500 gündür böyle” dedi. Ukrayna'nın başkenti Rus saldırıları altında iken NATO ülkelerinin başkentlerinin güvende olduğunu dile getiren Bodnar, Ukrayna’da kritik bir sürecin yaşandığına dikkat çekti. Bu hususta, Ukrayna’nın NATO üyeliği için çabalamasının farklı bir anlamı olduğunu dile getiren Büyükelçi Bodnar, “Ukrayna'nın NATO üyeliği talebi, provokasyon değil kendi şehirlerini füzelerden korumak içindir” açıklamasını yaptı.
BÜYÜKELÇİ BODNAR: UKRAYNA ASKERLERİ ARASINDA BİR ŞAKA DOLAŞIYOR 'NATO KORKMA, BİZ SENİ KORURUZ'
Büyükelçi Bodnar, son 20 yılda NATO’ya üye olan devletlerin Rus işgalinin ne olduğunu bildiğini ve bu kapsamda önlemler aldığını dile getirdi. Bodnar, NATO’nun 2008 yılında Gürcistan ve Ukrayna'nın üyeliğini reddetmesinin büyük bir hata olduğunu söyledi. Son dönemde Ukraynalı askerler arasında bir şaka dolaştığını dile getiren Bodnar, “Bugünlerde Ukrayna askerleri arasında bir şaka dolaşıyor 'NATO korkma, biz seni koruruz'” dedi.
VASIL BODNAR: BİZİM TALEBİMİZ SICAK SAVAŞ SIRASINDA NATO’YA GİRMEK DEĞİL SAVAŞ SONRASI İÇİN GARANTİ ALMAK
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi, Ukrayna’nın amacının sıcak savaş sırasında NATO üyeliği olmadığını dile getirirken, “Bizim talebimiz sıcak savaş sırasında NATO’ya girmek değil savaş sonrası için garanti almak” açıklamasını yaptı. Ukrayna’nın bu savaşta kendini koruyacağını dile getiren Büyükelçi Bodnar, “Bu savaşta kendimizi, sadece kendimiz koruyabiliriz. Ama müttefik desteği de çok önemli. NATO’nun doğu kanadında bulunacak Ukrayna, barışın tesisi için önemli bir güç” dedi.
UKRAYNA'NIN NATO ÜYELİĞİNİN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ NE?
Ukrayna’nın NATO üyeliği sürecinin Türkiye için de önemli bir konu olduğunu dile getiren Bodnar, Türkiye’nin Rusya ile mücadele konusunda deneyimli olduğunu dile getirdi. Vasıl Bodnar, “Ukrayna’nın NATO üyeliği Türkiye için de önemli. NATO’nun diğer üyelerine baktığımızda Rusya ile mücadelede en deneyimli olan Türkiye. Çünkü Türkiye, NATO’nun en doğusunda yer alan ülke olarak tehlikeleri en çok hisseden ülke” dedi. Ukrayna’nın NATO üyesi olmasının Karadeniz’de istikrar ve güvenlik açısından katkı sağlayacağına dikkat çeken Bodnar, NATO üyeleri arasında sadece Türkiye’nin Ukrayna’nın savunma sanayisindeki potansiyelini anlamış durumda olduğunu dile getirdi. Savunma sanayi alanındaki ilişkilere işaret eden Bodnar, “NATO üyeleri arasında sadece Türkiye Ukrayna’nın savunma sanayisindeki potansiyelini anlamış durumda. Bayraktarlar savaşın ilk haftalarında kilit rol oynadı. Ukrayna motorları da bu yapılara güç kazandırdı” açıklamasını yaptı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ukrayna’ya desteği konusuna değinen Büyükelçi Bodnar, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ukrayna’nın NATO üyeliği konusundaki sözleri için de minnettarız. Umuyorum ki diğer NATO liderleri de Erdoğan gibi sorumluluk üstlenir” dedi.
BÜYÜKELÇİ BODNAR, VİLNİUS'TAKİ NATO ZİRVESİ'Nİ QHA'YA DEĞERLENDİRDİ
Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, Litvanya'nın başkenti Vilnius şehrinde 11-12 Temmuz 2023 tarihlerinde düzenlenen NATO Liderler Zirvesi'ni Kırım Haber Ajansına değerlendirdi. Büyükelçi Bodnar, "Vilnius Zirvesi, Ukrayna’nın güvenliği için önemli bir etkiye sahipti. Genel bakış açımıza göre zirve başarılı gerçekleşti. Özellikle tarih ve şartlara yönelik müttefiklerimizden netlik talep ettik. Bu konuda çalışmaları en kısa sürede göreceğiz. Özellikle NATO-Ukrayna Konseyinin başlatılması ve Ukrayna’nın burada temsil edilmesi bizim için çok önemliydi. Aynı zamanda özellikle cephedeki askerlerimiz için kritik olan hem askeri hem de maddi açıdan ülkelerin belirli taahhütler vermesi ve desteğe devam etmesi sözü istedik. G7 ülkelerinin güvenlik garantisi önemliydi. Bunların gerçekleşmesi için çalışacağız. Diğer taraftan Ukrayna’ya desteğinin netliği ve tutumundan dolayı Türkiye’ye minnettarlığımızı sunuyoruz. Bölgemizdeki sorunları ve çağrıları en iyi anlayan ülke Türkiye’dir. Bölgemizin güvenliğinin sağlanması ve sürekliliğinin tesis edilmesinde ortak çabalarımızla başarıya ulaşacağımızı umuyoruz" açıklaması yaptı.
"ÜRETİM ALANINDA TÜRKİYE’NİN DİĞER NATO ÜLKELERİNE ÖRNEK OLMASINI UMUYORUZ"
Türkiye'nin Ukrayna'ya yönelik desteğine dikkat çeken Vasıl Bodnar, "Farklı bir seviyeye geçtik diyebiliriz. İki ülke cumhurbaşkanı da savunma sanayi alanındaki işbirliğinin güçlendirilmesi için çalışıyor. Baykar Teknolojinin Ukrayna’da bir fabrika kuracağına dair bakanımızın açıklaması vardı. Ukrayna Cumhurbaşkanı, İstanbul ziyaretinde özellikle insansız hava araçları alanında işbirliği için bir askeri memorandum imzaladı. Bu memorandum çok önemli. Çünkü artık Ukrayna’nın Türkiye’den satın alımını değil ortak üretimini konuşuyoruz. Hem Türkiye hem de Ukrayna için savunma sanayi potansiyelini ek destekler sağlıyor. Özellikle üretim alanında Türkiye’nin diğer NATO ülkelerine bir örnek olmasını umuyoruz. Umarız, onlar da bizimle bu alanda işbirliği yürütürler" dedi.