Ukrayna’da dilbilimciler, filoloji öğrencileri ve dil platformu geliştiricileri için oluşturulan Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi dün başkent Kıyiv’de tanıtıldı. Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi sayesinde artık Kırım Tatar dili çeviri uygulaması veya çevrim içi yazım denetleyicisi oluşturmak için bir veritabanına ve araçlara sahip olundu.
Kırım Evi Kültür Merkezinde 23 Kasım 2023 tarihinde Ukrayna’nın "2022-2032 Kırım Tatar Dilini Geliştirme Stratejisi" bağlamında gerçekleştirilen Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi projesi tanıtıldı. Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi, çeşitli türleri ve tarihi dönemleri kapsayan Kırım Tatar metinlerini bir araya getiren bir platform. Proje, QIRIM YOUNG sivil toplum kuruluşu tarafından ve Doğu Avrupa Vakfı, İsviçre hükumeti, Ukrayna'nın Geçici İşgal Altındaki Topraklarının Yeniden Entegrasyonu Bakanlığı ve Kıyiv Taras Şevçenko Milli Üniversitesinin desteğiyle hayata geçirildi. Projeyi hazırlayan ekip, Kırım Tatarcanın dijitalleştirilmesi için toplam 900 edebi kaynağı bir araya getirdi.
KIRIM TATAR DİLİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI ÇOK ÖNEMLİ
Projeyi tanıtan Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi Projesi Koordinatörü Eldar Osmanov, Kırım Tatar dilinin yaygınlaştırılmasının, sürdürülebilir gelişiminin sağlanmasının ve dil üzerindeki araştırmalara temel oluşturulmasının önemine dikkat çekti.
KIRIM TATAR DİLİNİN GELİŞTİRİLMESİ DEVLET DÜZEYİNDE YAPILMALI
Öte yandan Ukrayna’nın Kırım Tatar dilinin geliştirilmesi için elinden gelen her şeyi yapması gerektiğini vurgulayan Ukrayna Enstitüsü Genel Başkan Yardımcısı Alim Aliyev, "Çünkü bunu, Rus işgali altında bulunan yarımadada yapmak neredeyse imkansız. Ayrıca Rusya, Kırım Tatar halkının kimliğini yok ediyor. Dil ise bir halkın kimliğinin önemli bir parçasıdır. Bundan dolayı biz bunu Ukrayna anakarasında yapmalıyız. Bu sadece kamu kuruluşlarının veya duyarlı kişilerin düzeyinde değil sistematik olarak devlet düzeyinde yapılmalıdır" dedi.
KIRIM TATAR DİLİ ULUSAL DERLEMİ NEDİR?
Ukrayna’da 2022-2032 Kırım Tatar Dilinin Geliştirilmesi Stratejisi çerçevesinde Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi oluşturulması kararı alındı. Kırım Tatar Dilinin Geliştirilmesi Stratejisi'nin amacı, Ukrayna'nın yerli halkının dili olan Kırım Tatarca'yı yaygınlaştırmak ve gelişmesini sağlamak.
Kırım Tatar Dili Ulusal Derlemi, Kırım Tatar dili araştırmalarının yanı sıra sürdürülebilir gelişim için bir temel oluşturmak amacıyla hazırlanıyor. Derlemde, tarih boyunca Kırım Tatar dilindeki Arapça, savaş öncesi Latin Alfabesi, Kiril Alfabesi ve modern Latin Alfabesi olmak üzere 4 alfabede yazılan eserlerin örnekleri yer alıyor.
KIRIM TATARCA METİNLER TOPLANIYOR
Projenin hayata geçirilmesine ve veritabanı oluşturulmasına isteyen herkes, elinde olan Kırım Tatarca metinlerin (hikaye, roman, bilimsel makaleler, senaryolar, mektuplar vb.) kopyasını http://e.ctcorpus.org adresine göndererek katılabiliyor.