Rustem Umerov: Yerli halklar kanunu kabul edildi, sıradaki kanun Kırım Tatarlarının statüsü olacak
Ukrayna Parlamentosu'nda bugün yapılan oylama kapsamında Yerli Halklar yasası kabul edilirken; Kırım Serbest Ticaret Bölgesi'nin iptaline ilişkin yasa tasarısı da onaylandı. Söz konusu iki önemli yasaya ilişkin gelişmeleri bir zafer olarak nitelendiren Ukrayna Milletvekili, Kırım Tatar Milli Kurultayı Delegesi Rüstem Umerov, ilgili yasaların detaylarını ve getirdiği değişiklikleri QHA'ya anlattı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy’ın, 18 Mayıs 2021 tarihinde, parlamentoya sunduğu “Ukrayna’nın Yerli Halklarına Dair” yasa tasarısı, bugün düzenlenen olağanüstü oturumda onaylandı. Söz konusu yasa ile; Kırım Tatarları, Karaylar ve Kırımçaklar Ukrayna’nın yerli halkları olarak tanındı. Ukrayna Milletvekili Rüstem Umerov, "Yerli Halklar Yasası, tarihi gelişmeyi Kırım Haber Ajansına değerlendirerek, "Ukrayna'nın yerli halklarının din, dil, örf ve adetlerini koruyor. Sırada, Kırım Tatar halkının statüsü ile ilgili yasanın düzenlenmesi var" dedi.
"30 SENEDİR MÜZAKERE EDİLİYORDU..."
Rüstem Umerov'un QHA'ya yaptığı değerlendirme şöyle:
30 senedir müzakere edilen yerli halklar kanunu bu sene Cumhurbaşkanı sayın Zelenskıy tarafından parlamentoya sunuldu. Tasarı aşamasında tüm komitelerle çalıştık. Aynı zamanda medya mensuplarına ve Ukrayna halkına bu kanunun içeriğini açıkladık.
"YERLİ HALKLARIN DİN, DİL, ÖRF VE ADETLERİNİ KORUYOR"
Uluslararası hukuka göre "yerli halklar" terimi zaten Ukrayna anayasasında vardı ama yerli halklara dair ayrıca bir yasa yoktu. Kırım Tatarlarının, Karaimlerin ve Kırımçakların dil, din, örf ve adetlerini korumak adına yeni bir kanun oluşturuldu.
Söz konusu yasa aynı zamanda Kırım Tatarlarının enstitüleri gibi kurumların devlet tarafından desteklenmesi ve finanse edilmesini de içeriyor. Ayrıca eğer yerli halklara karşı tehdit oluşturan bir unsur varsa, bu halkların devlet tarafından koruma altına alınmasını kapsıyor. Dolayısı ile Ukrayna günümüzdeki durumda Kırım Tatarlarını korumak zorunda.
Yerli halklar kanunu bir temel oluşturması açısından çok önemli. Bu kanun geçirildikten sonra artık biz hükumete çeşitli projeler sunabileceğiz. Bu kanun üzerinden tüm programları ve gelişim projelerini organize edebiliriz.
"SIRADA KIRIM TATAR HALKININ STATÜSÜ İLE İLGİLİ YASANIN DÜZENLENMESİ VAR"
Yerli halklara dair kilit roldeki yasanın kabul edilmesinin ardından Kırım Tatarlarının yönetim şekli ile ilgili ikinci bir yasa tasarısı hazırlanacağını belirten Umerov, yeni tasarının kapsamının daha da geniş olacağını belirtti.
"Bu yeni kanunun tanımladığı en önemli konular; yerli halklar kimdir, hangi haklara sahiptir, ve bu haklar yasalarca korunuyor mu? şeklinde. İleride ise Kırım Tatar halkının statüsü konusundaki yasayı düzenlediğimiz zaman, içeriği daha da genişleteceğiz. Örneğin, Kırım Tatarları nasıl yönetilir, Kurultay ve Meclis nasıl seçilir? gibi..."
KIRIM SERBEST TİCARET BÖLGESİ YASASI İPTAL EDİLDİ
Kırım Serbest Ticaret Bölgesi kanunu 7-8 sene önce oluşturulduğunda ve parlamentodan geçirildiğinde Kırım'daki vatandaşların durumunun ne olacağı çok net değildi. Dolayısıyla çok genel bir kanun geçirildi. Bunun sonucunda ise iki temel problem ortaya çıktı. Birincisi ayrımcılık; Kırım'daki vatandaşlarımız maalesef yabancı statüsünde sayıldı. Bu durumun insan haklarına aykırı olduğunu 7 senedir belirtiyorduk.
Söz konusu kanun kalktı ve şu an Kırım'da yaşayan Ukrayna vatandaşları da diğerleri ile aynı haklara ve yükümlülüklere sahip olacak, vergilerini ödeyecek ve birtakım diğer problemler de ortadan kalkacak. Ayrıca bundan sonra Kırım'dan Ukrayna anakarasına geçmek için gerekli bütün prosedürler belirlenecek.
Dolayısıyla bu yasanın kaldırılmış olması büyük bir zaferdir. Bu sayede Kırım Platformu Zirvesine de hazırlıklıyız.
"YABANCI VATANDAŞLAR İÇİN ŞARTLAR DEĞİŞMEDİ"
Durumun yabancı vatandaşlara bir etkisi yok. Ancak bundan sonra Kırım'da de-jure (hükmen) olarak hiçbir Ukrayna şirketi çalışamaz. Önceden lisans hakları vardı ancak bundan sonra lisanslar iptal ediliyor. De-facto (fiili) olarak zaten işgal altındaki topraklarla kimse ticaret yapmıyordu ancak de-jure olarak bazı şirketler yasanın açığından faydalanarak ticaret yapabiliyordu. Bu yasa feshedildikten sonra kimse kendi yararlarına kullanamayacak."
YERLİ HALKLAR KANUNU, UKRAYNA PARLAMENTOSU'NDA KABUL EDİLDİ
Ukrayna Parlamentosunda, Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy’ın, 18 Mayıs 2021 tarihinde parlamentoya sunduğu “Ukrayna’nın Yerli Halklarına Dair” yasa tasarısı, bugün düzenlenen olağanüstü oturumda onaylandı. Söz konusu yasa ile; Kırım Tatarları, Karaylar ve Kırımçaklar Ukrayna’nın yerli halkları olarak tanınıyor. Yasa için parlamentodaki 345 kişiden 325 milletvekili “evet” oyu kullandı. Kırım Tatarlarına yerli halk statüsü veren kanuna parlamentodaki Rus yanlısı bir parti hariç tüm gruplar destek verdi. Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra, Kırım Tatar Milli Kurultayı ve Kırım Tatar Milli Meclisinin Ukrayna Bakanlar Kurulu tarafından Kırım Tatarlarının resmi temsil organı olarak tanınması bekleniyor.