Ukrayna’nın Odesa şehrinde bir sokağa Kırım’da Rus işgalinin ilk şehidi olan Kırım Tatarı kahraman Reşat Ametov’un adı ve bir meydana Kırım Ahali Cumhuriyetinin ilk Başkanı, Kırım Tatar halkının unutulmaz lideri Numan Çelebicihan’ın adı verildi.
Odesa Bölge Konseyi üyesi, Odesa Kırım Tatarları sivil teşkilatı Başkanı Fevzi Mamutov, Rus emperyalist ve komünist mirasından kurturulmasını öngören 3005-IX Sayılı Ukrayna Yasası çerçevesinde Odesa’da bir sokağa Rus işgalinin ilk şehidi Reşat Ametov’un adını ve bir meydana Kırım Tatar halkının unutulmaz lideri Numan Çelebicihan’ın adını verme kararının kabul edildiğini duyurdu.
Konu ile ilgili açıklama yapan Mamutov, “Sokağa ve meydana adını veren insanlar, Rus emperyalizmine ve terörist devletin saldırgan politikasına karşı mücadelede canlarını verdi. Tüm Kırım Tatar halkını ve Ukrayna devletini demokratikleşme ve hayatları devletimizin inşasının bir parçası haline gelen bu insanların tanınması yolunda atılan bu önemli adımdan dolayı tebrik ediyorum.” ifadelerini kullandı.
2014'TE RUS İŞGALİNE UĞRAYAN KIRIM’IN İLK ŞEHİDİ REŞAT AMETOV
Rus işgalinin ardından Reşat Ametov, Rusya’nın Kırım’ı ele geçirme operasyonunu protesto etmek amacıyla, 3 Mart 2014 tarihinde, Rus askerleri ve milisler tarafından kuşatılmış Kırım Bakanlar Kurulu binasının önünde tek kişilik protesto eylemi düzenlemişti. Kimliği belirsiz kişiler Ametov’u, Akmescit’in (Simferopol) tam merkezinde gün ortasında kaçırdı. Acımasız işkence izleri taşıyan Reşat Ametov’un cesedi 15 Mart 2014 tarihinde bulundu.Kafası bant ile sarılı cesedin yanında kelepçe de bulundu. Reşat Ametov, 18 Mart tarihinde Akmescit’in Abdal Mezarlığı’nda toprağa verildi. Reşat Ametov’u son yolculuğa uğurlamak için yaklaşık 2 bin kişi toplandı.
3 çocuk babası olan Reşat Ametov öldürüldüğünde en küçük kızı sadece 3 aylık idi.
UKRAYNA HALK KAHRAMANI NİŞANINA LAYIK GÖRÜLDÜ
Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, 18 Mayıs 2017’de Reşat Ametov’a Ukrayna Kahramanı unvanını verdi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Ukrayna Kahramanı unvanını taşıyan “Altın Yıldız” nişanını 2 Mart 2018 tarihinde şehidin ağabeyi Refat Ametov’a takdim etti.
NUMAN ÇELEBİCİHAN KİMDİR?
1885 senesi “Büyük Sunaq” köyünde doğan Numan Çelebicihan 1908-1916 seneleri arasında İstanbul’da ve St. Petersburg’da Hukuk ve Tıp eğitimi aldı. 1908 senesi Cafer Seydamet ile birlikte Türkiye’de oluşan inkılap hareketlerini yakından takip etti.
Kırım Tatar halkının sorunlarına çare bulmak ve çarlık idaresi altında ezilen halkının yaralarına derman olmak için büyük bir gayret ile çalıştı ve bu maksatla “Qırım Talebe Cemiyeti”ni kurdu. 1917 senesinde Kırım, Litvanya, Belarus ve Polonya Müftüsü oldu. Kırım Müslümanları İcra Komitesi'nin başkanı olarak seçildi.
Bu süre boyunca, daha öncesinde olduğu gibi Kırım Tatar halkının teşkilatlanması ve kendi geleceğini eline alabilmesi için çalışmalar yürüttü. Yine aynı sene içerisinde Aralık ayında Birinci Kırım Tatar Millî Kurultayının toplanmasında büyük bir rol üstlendi ve Kurultayın idare heyetinin başkanı olarak seçildi.
Kurultay’ın çalışmaları sonucunda “Kırım Tatar Halk Cumhuriyeti”nin kurulması için çalışmalar yürütülmesi kararı alındı ve kurulan hükûmetin başkanlığına Numan Çelebicihan seçildi. Kırım’ın Bolşevik kuvvetleri tarafından işgal edilmesi sonucunda Kurultay dağıtıldı ve Kırım Tatarlarının milli liderleri ya tutuklandı ya da Kırım’dan kaçmaya mecbur edildi. Tutuklanan Numan Çelebicihan 23 Şubat 1918 tarihinde Bolşevikler tarafından vahşice öldürüldü ve naaşı Karadeniz’e atıldı.
Çelebicihan, ayrıca şair ve neşirci olarak tanınıyordu. Yazdığı “Ant Etkenmen” şiiri Kırım Tatarlarının milli marşı kabul edildi.