Kırım Tatar halkının unutulmaz lideri Numan Çelebicihan, Bolşevikler tarafından şehit edilmesinin 106. yılında saygı ve rahmetle anılıyor. Çelebicihan, bağımsızlık mücadelesinde bir mihenk taşı olarak Kırım Tatar halkının kalbine gömüldü. Onun aziz hatırası, bugün Kırım Tatarlarına yol gösteriyor.
23 Şubat, Antlı Şehit Numan Çelebicihan ve 1917 Kurultayı kahramanları ile şehitleri başta olmak üzere, muhaceret ve sürgün yollarında hayatlarını kaybetmiş, mezarları bile olmayan “Vatan” ve “Millet” yolunda, korkusuzca şehadete eren Kırım Tatarlarının yol başçılarını anma günü.
Antlı şehit olarak anılan Numan Çelebicihan, bağımsızlık ve istiklal mücadelesinde kararlılık ve millî dirilişi sembolize etmesi bakımından Kırım Tatar halkının en müstesna şahsiyetlerinden birisi.
NUMAN ÇELEBİCİHAN'IN HAYATI
1885 senesi “Büyük Sunaq” köyünde doğan Numan Çelebicihan 1908-1916 seneleri arasında İstanbul’da ve St. Petersburg’da Hukuk ve Tıp eğitimi aldı. 1908 senesi Cafer Seydamet ile birlikte Türkiye’de oluşan inkılap hareketlerini yakından takip etti.
Kırım Tatar halkının sorunlarına çare bulmak ve çarlık idaresi altında ezilen halkının yaralarına derman olmak için büyük bir gayret ile çalıştı ve bu maksatla “Qırım Talebe Cemiyeti”ni kurdu. 1917 senesinde Kırım, Litvanya, Belarus ve Polonya Müftüsü oldu. Kırım Müslümanları İcra Komitesi'nin başkanı olarak seçildi.
Bu süre boyunca, daha öncesinde olduğu gibi Kırım Tatar halkının teşkilatlanması ve kendi geleceğini eline alabilmesi için çalışmalar yürüttü. Yine aynı sene içerisinde Aralık ayında Birinci Kırım Tatar Millî Kurultayının toplanmasında büyük bir rol üstlendi ve Kurultayın idare heyetinin başkanı olarak seçildi.
Kurultay’ın çalışmaları sonucunda “Kırım Tatar Halk Cumhuriyeti”nin kurulması için çalışmalar yürütülmesi kararı alındı ve kurulan hükûmetin başkanlığına Numan Çelebicihan seçildi. Kırım’ın Bolşevik kuvvetleri tarafından işgal edilmesi sonucunda Kurultay dağıtıldı ve Kırım Tatarlarının millî liderleri ya tutuklandı ya da Kırım’dan kaçmaya mecbur edildi. Tutuklanan Numan Çelebicihan 23 Şubat 1918 tarihinde Bolşevikler tarafından vahşice öldürüldü ve naaşı Karadeniz’e atıldı.
Çelebicihan, ayrıca şair ve neşirci olarak tanınıyordu. Yazdığı “Ant Etkenmen” şiiri Kırım Tatarlarının millî marşı kabul edildi.
Prof. Dr. Hakan Kırımlı, QHA'ya Kırım Tatarlarının unutulmaz lideri Numan Çelebicihan'ın şehadetini anlatmıştı:
Prof. Dr. Hakan Kırımlı, #Kırım Tatarlarının unutulmaz lideri #NumanÇelebicihan'ın şehadetini anlattı pic.twitter.com/QTBXgBivgK
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) February 23, 2023