Putin: Kazakistan, Rusça konuşan bir ülke

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 23 Aralık'ta düzenlediği basın toplantısında Kazakistan'ı Rusça konuşan bir ülke olarak nitelendirdi. Kazakistan'ın Rusya'nın “en yakın müttefiklerinden biri” olduğunu söyleyen Putin, Kazakistan yetkililerine Rus diline destekleri için teşekkür etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 23 Aralık'ta düzenlediği basın toplantısında Kazakistan'ı Rusça konuşan bir ülke olarak nitelendirdi. Kazakistan'ın Rusya'nın “en yakın müttefiklerinden biri” olduğunu söyleyen Putin, Kazakistan yönetimine Rus diline destekleri için teşekkür etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Aralık 2021'de düzenlediği basın toplantısında Kazakistan'daki son zamanlarda yaşanan olayları değerlendirdi. Putin, Kazakistan’ı Rusya’nın geleneksel nüfuz bölgesi olarak adlandırırken Kazakistan ülkesini Rusça konuşan bir ülke olarak ifade etti.

Rusya devlet başkanı, Kazak gazetecinin Kazak ve Rus ilişkisi ile ilgili sorusuna, “Çok derin insani bağlarımız var. Rus dilinin gelişimini desteklemeye yönelik özenli tutumları için Kazakistan yönetimine çok minnettarım. Kazakistan'da kaç kişinin Rusça öğrendiğini sizler daha iyi biliyorsunuz. Kazakistan kelimenin tam anlamıyla Rusça konuşan bir ülkedir. Rus dili ve yüksek öğretim kurumlarının dallarını inceleyen okulların sayısı gün geçtikçe de artıyor.” dedi.

21. yüzyılda Rus yayılmacılığının korkutan yükselişi

RUSYA, KAZAKİSTAN'I GELENEKSEL NÜFUZ BÖLGESİ OLARAK GÖRMEYE DEVAM EDİYOR

Rusya, Kazakistan'ı geleneksel bir nüfuz bölgesi ve malları için bir pazar olarak görüyor. Yedi buçuk bin kilometreyi aşan uzunluğuyla iki ülke arasındaki sınır, aynı zamanda dünyanın en uzun kara sınırı olarak biliniyor. Kazakistan'da hayli kalabalık bir Rus diasporası yaşıyor; Ruslar, Kazakistan'daki en büyük ikinci etnik grubunu (nüfusun yüzde 18'inden fazlası, yaklaşık 3,5 milyon kişi Rus) oluşturuyor. Ruslar ağırlıklı olarak kuzey, batı ve doğudaki bölgelerde yaşıyor.

2008'de Gürcistan müdahalesinin akabinde saldırgan politikalar izleyen Rusya'nın 2014 yılında Kırım'ı işgal etmesi ve Donbas'ta çatışma çıkartmasının ardından, Kazakistan'da “Ukrayna senaryosu”nun olası tekrarına ilişkin endişeler arttı. Rus politikacıların Kazakistan'a karşı yankı uyandıran açıklamaları ülkede endişelere yol açıyor. Hatırlanacağı üzere 2020 Aralık ayında, Rusya Devlet Duması’ndan birkaç milletvekili, Kuzey Kazakistan'ın Rusya'ya hediye olduğunu belirterek toprak iddialarında bulunmuştu. 2021'in yaz aylarında da Rus politikacılar ve Rus propaganda medyası, Kazakistan'da "Rus fobisi" konusunu gündeme getirmişti. 2021 sonbaharına doğru ise Rusya Dışişleri Bakanlığı, "Ruslar ve Rusça konuşanlar üzerinde baskı" suçlamalarını dile getirmişti.

Kazakistan'dan Duma milletvekilinin sözleri üzerine Rusya'ya nota!

Kazakistan yönetimi, Ruslara yönelik ayrımcılık suçlamalarını hassasiyetle reddediyor ve vatandaşların dil temelinde haklarının ihlal edilmediğini vurguluyor. Ağustos ayında, Kazakistan cumhurbaşkanlığı yönetiminin başkan yardımcısı Dauren Abayev, devlet kurumlarında ve dükkanlarda Kazakça hizmet verilmesini talep eden yurttaşların eylemlerini (Rus yetkililer tarafından eleştirildi) "mağara milliyetçiliği"nin bir tezahürü olarak nitelendirmişti. Abayev'in açıklaması birçok sosyal medya kullanıcısını rahatsız etmişti. Bazı yorumcular, insanların bu şekilde devlet dilinin kullanılmasını talep etmesinden ve Kazakistan'ın otuz yılı aşkın bir süredir bağımsızlıktan sonra Kazak dilinin statüsünü yükseltememesinden öncelikle ülke yetkililerinin sorumlu olduğunu belirtmişti.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev, 2021 Eylül ayında yaptığı açıklamada, Anayasa'ya göre Kazakistan'da sadece bir devlet dili olduğunu Kazakça ve Rusça'nın resmi dil statüsüne sahip olduğunu ve bu dilin kullanımının "önlenemeyeceğini" söylemişti. "Geleceğini kendi vatanına bağlayan her vatandaş, Kazak dilinin konuşulmasına dikkat etmelidir. Bu vatanseverliğin ana işaretidir.” ifadesine yer vermişti.

Batılı uzmanlara göre, Kazakistan'ın toprağı, bu topraklarda yaşayan Rus topluluklar ve Rus dilinin statüsü ile ilgili tartışmaların perde arkasında Kremlin'in “resmi politikası” yönetiliyor. Bunun asıl “kaynağı” ülkenin cumhurbaşkanı olarak belirtiyor.

Rusya devlet başkanı Putin, 23 Aralık 2021 tarihinde düzenlediği basın toplantısında, Moskova ile Nur-Sultan arasında gelişen bağları ve Kasım Jomart Tokayev ile ilişkilerini “çok yakın ve dostane” olarak nitelendirdi. Ayrıca Putin, Tokayev ve eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in önümüzdeki hafta St. Petersburg'da yapılması planlanan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) askeri ittifakının üye devletlerinin liderleri ve Avrasya Ekonomik Birliği gayri resmi toplantısına davet edildiğini de sözlerine ekledi.

KAZAKİSTAN'DA RUS ETKİSİ: BM KARARLARI ALINIRKEN İŞGALİ RUSYA'YA KARŞI DURAMAMAK

Hatırlanacağı üzere Birleşmiş Milletler’in (BM) 17 Kasım 2021 tarihindeki Üçüncü Komitesi toplantısında BM Genel Kurulu Kararı “Geçici olarak işgal edilen Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar (Sivastopol) şehri, Ukrayna’da insan haklarının durumu” taslağına karşı oy kullanan 19 ülke arasında Sovyet dönemi sonrası 4 ülke Ermenistan, Belarus, Kazakistan ve Kırgızistan yer almıştı. Bu tür oylamalarda Kazakistan'ın Rusya'ya karşı ses çıkarmaması bölgedeki Rusya etkisini göstermesi açısından dikkat çekiyor.

Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan; BM kararında Kırım'ı işgal eden Rusya'yı desteklediler

KAZAKİSTAN ASKERİ AKADEMİSİ BAŞKANI SERKPAYEV: "RUSYA, KAZAKİSTAN'A KARŞI DAHA ÖNCE UKRAYNA'DA DENENEN SENARYOYA GÖRE HİBRİT SAVAŞ BAŞLATTI"

Kazakistan Askeri Akademisi Başkanı Albay Muhtar Serkpayev, YouTube kanalında 25 Aralık 2020 tarihinde bir video mesaj yayımlayarak Rusya’nın Kazakistan’a karşı hibrit savaş başlattığını beyan ederek, devlet güvenliğinden sorumlu yetkili organların duruma acilen müdahale etmesi gerektiğini vurgulamıştı. Serkpayev, Kazakistan’ın sınırlarını, toprak bütünlüğünü ve egemenliğini korumak için gerçek adımlar atılmadığı taktirde, Ukrayna’nın doğusunda olduğu gibi sivil halkın kanının dökülmesi tehlikesinin bulunduğuna dikkat çekmişti.

"Rusya, Kazakistan'a karşı daha önce Ukrayna'da denenen senaryoya göre hibrit savaş başlattı"

PUTİN'İN KAZAKİSTAN'A RUSÇA DAYATMASI VE ÇİFTE STANDARTI

Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev, 3 Nisan 2019'da Moskova’da bir araya geldiklerinde, görüşmeye Putin’in, Kazakistan’daki Rus etnisitesine dair provokatif Rusça okul teklifleri damga vurmuştu.

Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya dışında yaşayan etnik Rusları uzun bir süredir dış politika aracı olarak kullanmayı sürdürüyor. Ukrayna’da yaşanan işgalde de meşruiyet aracı olarak en başta kullanılan argüman etnik Ruslar olmuştu. Putin’in etnik Ruslara dair diğer ülkelerin içişlerine karışan açıklamaları Kazakistan Rusya ilişkilerinde de dönemsel gerilimlere yol açmıştı.

Kazakistan’ın eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ülkenin bağımsızlığını kazanmasından sonra dış politikada Rusya’ya bağlı bir tutum izlese de ülke içinde Kazakların Ruslara karşı statüsünü güçlendirmek ve Rusça’nın etkisini ülkede zayıflatmak için önemli adımlar atmıştı. Nazarbayev’in attığı bu adımlar Kazakistan’ın kuzey eyaletlerinde yer alan etnik Ruslar tarafından rahatsızlıkla karşılanmıştı.

Rusya’nın Ukrayna’daki yürüttüğü işgallerden sonra iki ülke arasındaki etnik Ruslar konusunun daha da hassaslaşması söz konusu.Nitekim bu sebeple Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in 3 Nisan 2019'da Moskova ziyareti sırasında Putin etnik Ruslar ile ilgili provokatif ve sert açıklamalarda bulunmuştu.

PUTİN: KAZAKİSTAN’DA RUS ÜNİVERSİTESİ AÇACAĞIZ

Rusya Devlet Başkanı Putin, bahsi geçen görüşme esnasında Kazakistan’da Rus okulları ve üniversitesi açacağını duyurmuştu. Putin, Tokayev ile yaptığı ortak basın açıklamasında şu ifadelerde bulunmuştu: “Kazakistan Cumhurbaşkanı ile ülkelerimiz arasında kültürel ve bilimsel işbirliğini arttırma kararı aldık. Kazakistan’da Rus okulları ve üniversitesi açma planları yürürlükte. Almatı’da Rus Bilim ve Kültür Merkezi açma planlarını da değerlendiriyoruz.”

RUSYA’DAKİ 1 MİLYON KAZAK’IN BİR OKULU DAHİ YOK

Putin Kazakistan’daki Ruslar için Kazak hükümetine baskı yaparken Rusya Federasyonu içerisindeki Kazak etnik bölgelerinde yaşayan 1 milyon Kazak için kurulmuş bir okul dahi bulunmuyor.

Altay Özerk Bölgesi’ne bağlı Kerey’de bulunan tek Kazakça okulun da 2019'un Şubat ayında kapatıldığı öğrenilmişti. Kazakistan’da yaşayan 3,5 milyon etnik Rus’un 1500 civarında Rusça okulu var. Rusya’da yaşayan 1 milyon Kazak’ın ise 1 tane dahi Kazakça okulu yok.