Konuşulacak rapor: Skripal'in zehirlenmesinde rol oynayan 3'üncü Rus kim?
Birleşik Krallık'ın Salisbury kentinde eski çifte ajan Sergey Skripal ile kızı Yuliya'ya Rus ajanlarının zehirle suikast düzenleme girişimine ilişkin yeni bir rapor yayımlandı.
İngiliz bağımsız sivil araştırma platformu Bellingcat’ın, Rusya merkezli bir araştırma sitesi olan The Insider ile ortaklaşa hazırladığı yeni raporuna göre suikast girişiminde rol oynayan, Rus askeri istihbaratı GRU mensubu üçüncü bir şahıs tespit edildi. Daha önce yine Bellingcat, suikastın zanlısı olan Anatoliy Çepiga ve Aleksandr Mişkin'in kimliklerini tespit etmiş, ajanlardan birinin Euromeydan olayları sırasında (2014) Kıyiv'de (Kiev) bulunduğunu da açıklamıştı.
Casusluk filmlerini aratmayan raporun tam metni şu şekilde:
ZEHİRLEME OPERASYONUNU KİM YÖNETTİ?"Bellingcat ve Insider, daha önce yapılan bir dizi incelemede Sergey ve Yulia Skripal'ın Noviçok'la (Sovyetler Birliği tarafından 1970 ve 1980'lerde geliştirilen bir madde) zehirlemesinde ve ardından Dawn Sturgess'in zehirlenerek ölümünde (rol oynayan) iki kilit şüpheliyi tanımlamıştı.
Aleksandr Petrov ve Ruslan Boşirov sahte kimlikleri altında seyahat eden iki zanlıyı, hem askeri hem de Rusya’nın en yüksek askeri ödülünü alan albay rütbesine sahip olan Anatoliy Çepiga ve Dr. Aleksandr Mişkin’in Rus askeri istihbaratı (GRU) görevlileri olarak tespit ettik.
Bellingcat daha sonra Sergey Fedotov sahte kimliği altında Salisbury zehirlenmesi operasyonu sırasında Londra'ya giden üçüncü bir GRU görevlisi belirledi. Gerçek adının Denis Sergeyev olduğunu ve rütbesinin albaydan daha düşük olmadığını, muhtemelen korgeneral veya tümgeneral olduğunu tespit ettik. Sergeyev’in operasyondaki kesin rolü bilinmese de, önceki uluslararası operasyonların kıdem ve kalıbı dikkate alındığında, Çepiga ve Mişkin’den kıdemli bir konumda olduğunu ve Salisbury operasyonunu koordine etmekten sorumlu olduğunu değerlendirdik.
(Araştırmanın) İlk bölümü BBC’nin Newsnight programı ile iş birliği içinde gerçekleştirildi.
Yeni elde edilen telefon meta verileri (meta data-üst veri) (sahte)"Sergey Fedotov" adına kayıtlı bir telefon numarasından kaydedildi ve aramalar ve veri bağlantıları dahil olmak üzere Mayıs 2017 - Mayıs 2019 döneminde Denis Sergeyev’in telefon kullanımını analiz etmemize izin verdi.Veriler - ve özellikle coğrafi konumlara dönüştürebildiğimiz baz istasyonu kimliği meta verileri - Sergeyev’in hareketlerini yeniden yaratmamızı sağladı. Bu hareketler hem Rusya'da hem de yurt dışında olduğu gibi deniz aşırı operasyonlarında da iletişim şeklindeydi. Bellingcat, bu telefon numarasının kayıtlı olduğu (“Sergey Fedotov”) adlı kişi aslında olmadığı için herhangi bir veri gizliliği yasasını ihlal etmediğine ikna olmuş olan Rus cep telefonu operatöründe çalışan bir bilgi kaynağının telefon meta veri kayıtlarını aldı.
-Sergeyev’in Moskova’daki telefon hareketlerinin analizine dayanarak günlük rutininin ikamet ettiği yerden, GRU operasyonlarını barındıran çeşitli yerlere geziler içerdiğini tespit ettik. Bunlar arasında (Khoroshevskoe Shosse) 67B'deki GRU karargahı ve (Narodnoe Opolchenie) 50'deki GRU Akademisi sayılabilir.
-Özellikle, Sergeyev’in günlük rutini, bu GRU lokasyonlarına 2017’den 2018’in sonuna kadar değişmeyen bir seyahat şekli göstermekte ve Skripallerin zehirlenmesi sırasında GRU’da görevli olduğu olduğu hipotezimizi doğrulamaktadır.
-Telefon meta verileri daha sonra, Sergey Fedotov adlı sahte kişinin arkasındaki gerçek kişi olarak Denis Sergeyev'i tanımlamamızı doğrulayan beklenmeyen kanıtlar üretti. Bu ekstra kanıt, Denis Sergeyev’in karısı adına kayıtlı bir telefon numarasından, "Sergey Fedotov" adına kayıtlı bir numaraya, rastgele bir telefon görüşmesi şeklinde geldi.
-Raporu hazırladığımız ortağımız BBC, kendi kaynaklarıyla Denis Sergeyev'in tümgeneral rütbesine sahip olduğunu belirtti. Aşağıda sunulan Mişkin/Çepiga ekibine yaptığı kıdem tazminatını önceden değerlendirmemiz ve Londra gezisinden objektif telefon kayıtları ile birlikte, şüpheli Çepiga/Mişkin suikast takımını operasyonel bir “Faraday kafesi” içinde çalışmak üzere bırakırken Moskova’yla iletişim kurması (Sergeyev'in) Skripal operasyonunda denetleyici, koordine edici bir rol oynadığı varsayımımızı doğruluyor.
(Denis Sergeyev’in 2018’de Moskova’daki hareketlerinin ısı haritası)
DÜRTÜSEL HAREKET EDEN GEZGİN1 Mart 2018 Perşembe sabahı Denis Sergeyev, yeni evinde çalışıyordu, çalıştığı GRU Akademisi'ne 7 dakikalık yürüme mesafesindeydi, ailesiyle birlikte yurt tarzı bir dairede yaklaşık 10 yıl yaşamıştı. Yeni dairesi, II. Dünya Savaşı sırasında Hitler’in Sovyetler Birliği’nin planları hakkında bilgi edindiği meşhur bir Alman casusunun -biraz dikkatsizce- bir dönem adını taşıdığı bir caddeydi.
Saat 10.51'de Sergeyev, sahte kimliği adına verilen bir telefonu kullanarak, Timur Agofonov adlı var olmayan kurgusal bir kişi adına kayıtlı bir numaraya çağrı yaptı. Söylemesi gereken her neyse, 9 saniye sonra kapattığı için kısaydı. Günün geri kalanında Sergeyev evde kaldı, internette dolaşıyor ve bekliyordu.
Akşam saat 6'dan hemen sonra, Denis Sergeyev beklediğini doğruladı: hafta sonu için Londra'ya uçmak zorunda kaldı. Karısı ile birlikte -gerçek adıyla değil, "Sergey Fedotov" olarak - GRU destekli, kurye hizmetleri sunan bir departmanın yöneticisi olarak. Operasyonel güvenlik protokolü kendisinin biletini almasını, işverenine izini sürmesini gerektirdi - GRU - rezervasyon sistemlerinden herhangi birinde kaldı.
Sergeyev, ertesi sabah Londra'ya son dakika bileti (bulmak için) birkaç seyahat acentesi aradı. Hangi nedenle olursa olsun - belki de uçuş satılmıştı - bir rezervasyonu onaylamaları biraz zaman aldı. Yalnız 20:09'da, evinden yaklaşık 2 kilometre uzaklıktaki bir seyahat acentesinden, ertesi sabah biletinin alındığını doğrulayan bir çağrı aldı.
Sergeev, ön ödemeli kredisini kontrol etmek için telefonunda * 100 #'i tuşladı. Hesapta yeterince nakit vardı, ancak çok sayıda veri dosyası almak ve göndermek zorunda kalacağını bildiği için gezisi için bir dolaşım paketi planını etkinleştirmesi gerektiğini fark etti. Ama o angaryayı sabah bıraktı - yakalaması gereken erken bir uçuşu vardı.
Ertesi sabah Sergeyev, sabah 6'dan hemen önce Şeremetyevo havaalanına ulaştı. Aeroflot'taki uçuşu saat 08.15'te olsa da check-in yapacak valizleri olduğu için havaalanında erken saatlerde bulunması gerekiyordu. Hayal kırıklığıyla, saat 07.30'da Aeroflot'tan uçağının bir saat gecikeceğini bildiren bir mesaj aldı. Bir saat sonra, başka bir mesaj gecikmeyi iki saat uzatacaktı.
Sergeyev bekleme süresini birkaç mesaj göndermek ve bazı büyük dosyaları indirmek için kullandı. Beklemek zorunda kaldığı iki saat içinde Telegram, Viber, WhatsApp ve Facebook messenger kullanarak birkaç mesaj alışverişinde bulundu ve 3 büyük dosya indirdi. 09.15'de "Amir"den bir telefon aldı ve yaklaşık 3 dakika konuştular. 5 dakika sonra, Airbus A321'e binmeden hemen önce, sonunda gideceğini söylemek için tekrar Amir'i aradı. Sonraki üç gün boyunca Amir ile - yalnızca onunla konuştu.
İLGİSİZ TURİSTHem havayolu verileri hem de telefon meta verileri, Sergeev'in yerel saatle 10.33'te Heathrow'a indiğini doğruladı. Heathrow’daki Terminal 4’ten Londra şehir merkezine hareket etmeye başlaması bir saatten biraz daha uzun sürdü. Telefon meta verisi en geç saat 11.50'de Heathrow'da tam yerini saptadı, ardından Kensington bölgesine 15 dakikada bir daha ulaşması ve Paddington İstasyonu yakınlarındaki bir oteldeki son hedefine ulaşması 37 dakika sürdü.
(Baz istasyonu bağlantılarına dayanarak, 2 Mart 2018'de Sergeyev’in hareketinin zaman çizelgesi. Daire içindeki sayı sıralı bağlantıyı, daire yanındaki sayı ise bağlantı sayısını gösteriyor.)
Telefonu, havaalanından seyahati sırasında birkaç kez bağlandı ve telefonun tipik olarak kapsama alanı olmayan yer altına inmediğini gösterdi. Güzergâhın yörüngesi ve zamanı, büyük olasılıkla araba ile seyahat ettiği anlamına geliyor. 12.35'de oteline giriş yaptı. Baz istasyonlarının kapsama alanı nedeniyle, tam olarak hangi otelde kaldığını belirlemek mümkün değil; ancak otelin Paddington'dan birkaç metre uzakta olduğu kesin.
Takip eden 2 gün içinde ve pazar sabahı (4 Mart 2018) ayrılıncaya kadar, Sergeyev Cumartesi sabahı (3 Mart 2018) kısa bir gezi haricinde otel odasından zar zor çıktı.
BÜYÜK İLETİŞİMCİSergeyev, Londra'nın görülmeye değer yerlerini görmeye ilgi göstermese de, telefonda ve çevrimiçi ortamda önemli miktarda zaman harcadı. Telefonunun veri trafiğine dayanarak, yerel WiFi bağlantılarına güvenmediği ve bunun yerine 3G / 4G telefon bağlantısını kullandığı görülüyor. 48 saatlik yolculuğunun toplam veri tüketimi 1 GB'ı aştı.
Dolaşımdayken veri kayıtlarının özelliğinden ötürü, farklı veri kullanım biçimleri arasında ayrım yapmak mümkün değil - bu nedenle Sergeyev’in çevrimiçi zamanının ne kadarının şifreli mesajlaşma programlarına karşı dosya indirme, yükleme ve göz atma ile harcadığını bilmiyoruz. Bununla birlikte, Moskova’daki mesajlaşma uygulamalarını gözlemlediğini dikkate alarak, çevrimiçi olduğu zamanların en azından bir kısmında tercih ettiği mesajlaşma grubu olan - Telegram, Viber, Whatsapp ve FB Messenger aracılığıyla iletişim kurduğu varsayılabilir.
Sergeyev’in veri kullanımının en azından bir kısmının, veri aktarımının boyutuna ve tamamlanması gereken süreye bağlı olarak büyük miktarda dosya transferi olarak tanımlanabilir. Bazı aktarımların dosya boyutu, yüksek çözünürlüklü bir fotoğrafın tipik boyutuyla eşleşirken, diğer aktarımlar video dosyaları için beklenen boyutla daha orantılıydı.Sergeyev’in veri kullanımı Londra’da kaldığı süre boyunca devam etti ve telefonunun sürekli yanında olduğu ve baz istasyonu konumlarındaki bağlantılarla eşleştirilemeyen (uzun) seyahatler yapmadığı görüldü. Örneğin geceleri 2 - 3 Mart'ta 03.00 - 04.00 arası önemsiz olmayan veri hacimlerinin yanı sıra, Londra'da 04.30-06.00 arası büyük dosya transferleri (veya video / VOIP aramaları) görülüyor. Moskova'da çalışma gününün başlangıcına uyan zaman, Mart ayındaki üç saatlik fark olarak verildi.
"MOSKOVA'DAN AMİR"Gezisi sırasında, Sergeyev sadece bir telefon numarasıyla düzenli telefon görüşmeleri yaptı ve arandı. Bu, Moskova'dan uçmadan hemen önce aradığı numaraydı ve Londra gezisi sırasında bu kişiyle toplam 11 kez iletişim kurdu.
Yayımlandığından beri bu numaranın “kayıtsız” olduğunu, yani belgelenmiş bir sahibi olmayan ön ödemeli bir sim-karta ait olduğunu saptadık. (Bilindiği gibi) Rus cep telefonu operatörleri sadece bireylerle (veya şirketlerle) bağlantılı olan sim kartlarını etkinleştirmekle yükümlüdür ve bu numara standart değilse Haziran 2018'den itibaren numara sahiplerinin pasaport kimliğini talep etmeleri gerekir - ya da bunların bağlantısı kesilir -. Ek olarak, meta veri kayıtları, bu telefon numarasının normal numaralarla bırakılan normal "ayak izi" üretmediğini göstermektedir: yani, bu numara ile eşleşen baz istasyonu kimliği veya IMEI / IMSI günlüğü bulunmamaktadır. Bu nedenle, Rus güvenlik servisleri tarafından kullanılan özel bir seriden bir sayı olması muhtemel ve muhtemelen bir donanım telefonuna bağlı değil - örneğin bir ağ geçidi cihazına.
Sayı, “Amir - Moskova” adıyla Rusya'da popüler olan bir telefon paylaşım uygulamasında görülüyor.
(Popüler bir telefon numarası paylaşma uygulaması olan GetContact’in ekran görüntüsü)
Sergeyev, bu numarayı 2 Mart 2018'de Paddington İstasyonu yakınlarındaki otelinden kontrol ettikten kısa bir süre sonra aradı. Bir saat sonra “Amir” ile bir kısa görüşme daha oldu ve daha sonra 09.49'da daha uzun 9 dakikalık bir arama yaptı.
3 Mart 2018 Cumartesi
Ertesi sabah Sergeyev, saat 09.00'dan kısa bir süre sonra aynı numaradan iki telefon aldı ve saat 15.45'ten sonra tekrar iki çağrı aldı. İki görüşme arasında, Sergetev bir kere otel dışına çıktı. Saat 11.30 ile öğlen arasında, en az bir kere Oxford Circus yakınlarındaki bir baz istasyonunda telefonunun kayıtlı olduğu görülüyor. Daha sonra, öğleden yaklaşık 13.30'a kadar telefonu setlerin yakınında, Thames Nehri'nin batı yakasında defalarca bağlandı.
Özellikle Çepiga ve Mişkin’in İngiliz polisi tarafından sunulan hareketlerinin zaman çizelgesine göre o gün yaklaşık 11.45'te otellerinden çıkıp Waterloo istasyonuna geldiler. Ancak Salisbury'ye giden tren 12.50'de kalkacaktı. Bu yüzden, Sergeyev ve Çepiga / Mişkin ekibi arasında şahsen bir görüşme yapılması gerekli olsaydı - nihai talimatların veya fiziksel bir objenin (alınıp verilmesi) - setler ile Waterloo arasındaki alan uygun bir yerdi ve bir saatlik bir zaman olacaktı. İstasyona varışları ve kalkışları arasındaki boşluk yeterli olacaktı.
(Sergeyev’in 3 Mart 2018'deki hareketleri. Günün çoğunu otelinde (271 bağlantı) geçirdi, Oxford Caddesi'ne kısa bir yolculuk yaptı ve daha uzun bir süre Thames'te kaldı. Mavi çizgi setler ve Waterloo arasındaki yürüme mesafesini gösteriyor.)
Sergeyev’in Oxford Caddesi'nde dolanması önemli olabilir veya olmayabilir. Yanıltıcı RT röportajlarında, turist olarak Boşirov ve Petrov olarak görev yapan Çepiga ve Mishkin, 3 Mart'ta Oxford Caddesi'ndeki bir mağazayı ziyaret ettiklerini iddia ettiler. Bununla birlikte, Salisbury'den döndükten sonra Oxford caddesinde spor ayakkabı alışverişi yaptıklarını söylediler, buna karşılık Sergeyev’in bağlantısı gezisinden önceki sabah olduğunu gösterdi. Oxford Caddesi'nin bir buluşma noktası veya başka bir buluşma yerinden sonraki dönüş noktası olarak kullanılması mümkündür.
İngiliz polisine göre Mişkin / Çepiga hareketlerinin zaman çizelgesi
2018-3-2 15.00 Gatwick'e varış
2018-3-2 17.40 Victoria istasyonu
2018-3-2 18.00 Waterloo
2018-3-2 19.00 Waterloo
2018-3-2 19.00 CityStay Oteli
2018-3-3 11.45 Waterloo -Waterloo'dan ayrılış 12.50
2018-3-3 14.25 Salisbury İstasyonu
2018-3-3 16.10 Salisbury İstasyonu
2018-3-3 20.05 CityStay Oteli
2018-3-4 08.05 Waterloo, Waterloo'dan ayrılış 10.50
2018-3-4 11.48 Salisbury İstasyonu
2018-3-4 11.58 Skripal'in evi
2018-3-4 13.05 Salisbury Fisherman Sokağı
2018-3-4 13.50 Salisbury İstasyonu, ayrılış 15.10
2018-3-4 16.45 Waterloo
2018-3-4 18.30 Heathrow'da yeraltına iniş
018-3-4 19.28 Pasaport kontrolü
Öğleden sonra saat 06.00'dan hemen sonra, Sergeyev "Amir"den iki çağrı aldı ve toplamda 4 dakika sürdü. Polis zaman çizelgesine göre Çepiga ve Mişkin'in saat 16.00'dan hemen sonra Salisbury'den ayrıldığı, çiftin ilk seyahatlerinden çağrı sırasında Salisbury'ye dönmüş olabilecekleri öne sürüldü.
4 Mart (2018) Pazar Zehirleme Günü
4 Mart sabahı Fedotov, Paddington otelinden birkaç veri bağlantısı yaptı. Sabah 09.03'te telefonu çaldı ve bir dakika kadar "Amir" ile konuştu. Saat 10.20'de 8 MB'lık bir dosya gönderdi veya aldı, bir fotoğraf dosyasıyla eşleşiyordu. Özellikle, aynı esnada Çepiga / Mişkin ekibi, Waterloo'dan Salisbury'ye trenle (hareket etti).
Saat 10.40'da Sergeyev, son olarak "Amir" olarak adlandırdığı biriyle yaklaşık 2 dakika boyunca konuştu. 11.00'de otelden ayrılıncaya kadar interneti kullanmaya devam etti. Saat 13.30'da Heathrow'dan planladığı tarifeli uçuşuna (bu yüzden) gecikti.
Saat 11.20'de Sergeyev 30 dakika sonra Heathrow havaalanına giderken Southhall'ın yakınında yeniden göründü. Bu rota ve zamanlama, onun Paddington'dan 11.25 Heathrow Express'i almasıyla tutarlı (görünüyor). Saat 12.00'den hemen önce Heathrow’daki Terminal 4’e geldi. Neyse ki onun için, Aeroflot’un uçuşu - bir kez daha - gecikti. Uçuşunu (gerçekleştirebildi) ve uçak 14.15'te Moskova'ya havalandı.
Sergeyev’in uçağı inmek üzereyken"Amir", saat 20.51'de onu aramaya çalıştı ve ona ulaşamadığında, bir metin mesajı gönderdi. Sergeyev saat 21.00'de indi, çevrimiçi mesajlaşma programlarını mesajlar için kontrol etti ve evine arabayla gitti. Evine vardığında 22.35'de "Amir"e 10 saniyelik kısa bir çağrı yaptı. Daha sonra sabah 4'e kadar internette gezinmeye devam etti.
YENİ BULGULARIN (BİRBİRİYLE) İLİŞKİSİYeni bulgular, Sergeyev'in Salisbury operasyonu sırasında emekli bir memur olmadığını, özel bir operasyon için çalışan aktif bir GRU memuru olduğunu doğruladı.
(Söz konusu bulgular), bu (ve diğer) GRU denizaşırı operasyonları için muhtemel komuta zincirine ışık tutuyor, sahadaki ekip yeni talimatlarla sınırlı kalmıyorken bir koordine edici kıdemli subay Moskova'daki merkez ile iletişim kuruyor. Bu organizasyon operasyonel güvenliği sağlamak ve operasyon ekibinin izlenebilir veri iletişimine maruz kalmasını en aza indirmek ihtiyacı ile bağlantılı olabilir. Aynı ekibi içeren diğer uluslararası operasyonlardan elde ettiğimiz kanıtlar, bunun istikrarlı bir GRU faaliyet modeli olduğunu gösteriyor.
Yeni telefon meta verileri ayrıca, Sergeyev’le ilgili önceki soruşturmamızda çözülmeyen bir gizeme cevap veriyor: onun (uçağa) gizemli girişi ve daha sonra yolcu listesinden "ayrılması". Otelinden geç ayrılması ve Heathrow'a varışındaki gecikme göz önüne alındığında, güvenlik kontrolüne girdiği zaman havayolunun Sergeyev'i yolcu listesinden çıkarması olası. Telefonunda elektronik bir biniş kartı olduğunu varsayarsak, geçide inebilir ve - gecikmeli uçuşlar göz önüne alındığında - iade edilen yolcu listesine geri dönmesi için "yalvarabilir". Bu, neden Moskova'ya geldikten sonra sınır yetkililerine Londra yerine Roma'dan indiğini açıkladığına dair soruyu açıkta bırakacaktı. İkincisi, operasyonunun hassasiyeti göz önüne alındığında dikkatli olmayabilirdi.
Raporlama ortağımız BBC Newsnight ile Denis Sergeyev’in tümgeneral rütbesine sahip olduğunu tespit etmemizi objektif kaynaklardan doğrulayamasak da, önceki askeri başarıları ve kıdemleri göz önüne alındığında, kendi değerlendirmemizle tutarlı (olduğu görülüyor). Bir GRU tümgeneralinin katılımı, operasyonun alışılmadık derecede yüksek önemine işaret ediyor.