Türk Tarihi ve Türk Kültürüne dair eserleri bugün de okunmaya devam eden, Ankara Üniversitesi Türk Tarih Profesörü Mehmed Bahaeddin Ögel, 32 yıl önce bugün aramızdan ayrıldı. Ögel, "Türk Mitolojisi", "Büyük Hun İmparatorluğu" ve "Türk Kültür Tarihine Giriş" başta olmak üzere değerli çalışmalarıyla tanınıyor.
Türk Tarihi ve Türk Kültürüne dair eserleri bugün de okunmaya devam eden, Ankara Üniversitesi Türk Tarih Profesörü Mehmed Bahaeddin Ögel, 32 yıl önce bugün aramızdan ayrıldı. Ögel, "Türk Mitolojisi", "Büyük Hun İmparatorluğu" ve "Türk Kültür Tarihine Giriş" başta olmak üzere değerli çalışmalarıyla tanınıyor.
Ömrünü Türk Tarihine ve Türk Kültürüne adayan Prof. Dr. Mehmed Bahaeddin Ögel, Elazığ Çarşı Mahallesi'nde 21 Nisan 1923'te dünyaya geldi. 1940'ta Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) Tarih Bölümü'ne kaydolan Ögel, Şemsettin Günaltay ve Afet İnan'ın ders verdikleri Orta Asya Tarihini esas alarak bölümüne devam etti. Arkeoloji, Sinoloji (Çin dili ve tarihi) ve Rusça yardımcı branşlarıyla birlikte 1945'te buradan mezun olan Ögel, ünlü Alman Sinolog ve etnolog Wolfram Eberhard'ın yanında "Uygur Devletinin Kuruluşu" adlı doktora çalışmasını yaptıktan sonra 1949'da Genel Türk Tarihi kürsüsüne asistan olarak atandı.
Almanya ve İran'ı da ziyaret etme imkanı bulan Ögel, Almanya ve Türkiye’deki çalışmaları sonucu “Liao Devrinden Önceki Kitanlar” isimli doçentlik tezini hazırlamış ve 1957 yılında Eylemli Doçentliğe atandı.
“Alexandre Von Humbold Vakfı” bursu ile 1959 yılında bir kere Almanya’ya gitme imkanu bulan Ögel, 1961'de Tayvan Hükümeti'nden Taipei’deki “National Cheng-chi Üniversitesi”nde misafir öğretim üyeliği daveti alarak 1962-64 yılları arasında Tayvan'da görev yaptı. "Sino-Turcica" adlı eserini tez olarak sunan Ögel, 1964 yılında Profesör unvanı aldı.
Ankara Üniversitesi'nde 42 yıl boyunca akademik hayatını sürdüren Ögel, burada bölüm başkanlığı haricinde; Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu (MGK), Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türk Tarih Kurumu (TTK) gibi pek çok kuruluşta danışman, raportör, üye veya idareci olarak görev aldı.
Orta Asya Türk Tarihine dair Çin kaynakları üzerinde araştırmalar yapan Ögel, bilhassa Türk Kültür Tarihi alanında önemli çalışmalara imza attı. Alanıyla ilgili 20 cilt kitap ve 120'den fazla makale yazan, Almanya, İngiltere, İtalya, Danimarka, Macaristan, Avusturya, İran, Milliyetçi Çin (Tayvan), Moğolistan, SSCB (Türkmenistan, Tacikistan ve Azerbaycan) gibi ülkelerde ilmi çalışmalar yürüten Ögel, Almanca, İngilizce, Çince, Farsça, Rusça ve Moğolcanın yanı sıra Çağdaş Türk Lehçeleri'ni de bilmekteydi.
Bahaeddin Ögel, 7 Mart 1989'da Ankara'da akciğer kanseri sebebiyle hayatını kaybetti. 9 Mart 1989'da Kocatepe Camiinde kılınan cenaze namazından sonra Ankara Karşıyaka Mezarlığı’na defnedildi. Mezartaşına Dede Korkut yahut Korkut Ata kitabında (Dresden yazmasının adıyla: Kitāb-ı Dedem Ḳorḳud Alā Lisān-ı Tāife-i Oġuzân, Vatikan yazmasının adıyla: Hikâyet-i Oğuznâme, Kazan Beğ ve Gayrı) geçen, "İmdi hani didügüm big erenler/Dünya menüm diyenler/Ecel aldı yir gizledi/Fani dünya kime kaldı/Gelimlü gidimlü dünya/Son ucı ölümlü dünya" ifadeleri yazıldı.
Erzurum Anıtlarında Altay-Türk Anıtlarının İzleri, İslamiyet’ten Önceki Türk Kültür Tarihi, Uygurlar ve Uygur Tarihi (Ders Notları), Sino-Turcica (Cengiz Han ve Çin’deki Hanedanın Türk Müşavirleri), Hunlar, Göktürkler, Uygurlar (Ders Notları), Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Türk Mitolojisi (Kaynak ve Açıklamaları İle Destanlar), Türk Kültür Tarihine Giriş 1-Türkler’de Köy ve Şehir Hayatı, Türk Kültür Tarihine Giriş 2-Türkler’de Ziraat Kültürü, Türk Kültür Tarihine Giriş 3-Türkler’de Ev Kültürü, Türk Kültür Tarihine Giriş 4-Türkler’de Yemek Kültürü, Türk Kültür Tarihine Giriş 5-Türkler’de Elbise ve Süslenme Kültürü, Türk Kültür Tarihine Giriş 6-Türkler’de Tuğ ve Bayrak, Türk Kültür Tarihine Giriş 7-Türkler’de Ordu, Ordugâh ve Otağ-Devlet, Türk Kültür Tarihine Giriş 8-Türkler’de Devlet ve Ordu Mehteri, Türk Kültür Tarihine Giriş 9-Türk Halk Musikisi Aletler, Türklerde Devlet Anlayışı (13. yy. Sonlarına Kadar), Türk Milli Bütünlüğü İçerisinde Doğu Anadolu, Türk Kültürünün Gelişme Çağları (1-2).