Ömer Cihad KAYAQHA Ankara
Doğu Türkistan'ın Kazak Otonom Bölgesi Tarbagatay eyaleti Dürbiljin ilçesinde doğan hukukçu Tursun Kaliolla, Mart 2018'de toplama kampına atıldı. Tutuklu iken kampta gördüğü işkence ve ölümleri ailesine anlattığı tespit edilen Kaliolla'nın dün sabah kampta öldüğü haberi alındı. Kazakistan'ın Almata kentinde yaşayan oğlu Akikat Kaliolla, babasının ölüm haberi üzerine Doğu Türkistan'daki annesi ve kardeşlerinden de aylardır haber alamıyor. Atajurt İnsan Hakları Derneği temsilcisi, aktivist Babüsselam Okutan, konunun ayrıntılarını QHA ile paylaştı.
Doğu Türkistan'da Çin rejiminin sistematik baskılarından ve asimilasyon faaliyetlerinden Kazak kökenlilerde nasibini alıyor. Doğu Türkistan'ın Kazak Otonom Bölgesinden Tursun Kaliolla'nın ailesine 14 Aralık 2020 tarihinde kampta öldüğü haberi verildi. Kampta hayatını kaybeden Tursun Kaliolla'nın oğlu Akikat Kaliolla, Almata'da yaşıyor. Kazak insan hakları savunucusu, Atajurt İnsan Hakları Derneği Türkiye Temsilcisi Babüsselam Okutan, kamo mağduru Akikat Kaliolla ile yaşanan süreci konuştu ve Çin yönetiminin baskılarının nelere mal olduğunu Kırım Haber Ajansına bildirdi. Okutan, "Çin yönetiminin baskıları bir aileyi yok etti" ifadelerini kullandı.
Toplama kampından ölüm haberi gelen Tursun Kaliolla, 1954 yılında Tarbagatay bölgesinde doğdu. Çevresinde adaletli, dürüst ve vatansever bir aydın olarak bilinen Kaliolla, Verena Mukatay ile evli ve bu evlilikten Akikat, Mukıyat ve Parasat isimli 3 oğlu bulunuyor. Tursun Kaliolla, bölgede Çin yönetiminin baskı aracı olarak kullandığı toplama kamplarının kapatılması için bir dilekçe verdi. Çin Komünist Partisinin üst yönetimine sayısız dilekçe veren Kaliolla, bu fiillerinden dolayı ölümle bile tehdit edildi.
Son olarak 15 Mart 2018 tarihinde "toplama kampında tutuklusu olan komşusunun dilekçe yazmasına yardım ettiği için" tutuklanarak kampa atıldı. Kampta defalarca ölüm olaylarına ve işkencelere şahit olan Kaliolla, kendisini ziyarete gelen eşi ve çocuklarına bu durumu anlattı. Kendisinin de işkencelere maruz kaldığı öğrenilen merhum Tursun Kaliolla, yaşadığı süreci hiç bir korku duymaksızın ailesine bildirdi. Bu fiillerden ötürü Kaliolla'nın eşi ve çocukları da ev hapsine alındı. Almatı'da yaşayan oğlu Akikat Kaliolla, baita Atajurt olmak üzere uluslararası insan hakları kuruluşlarına başvurdu ve sosyal medyada ailesinin durumunu gözler önüne sererek yetkililerden yardım istedi.
Akikat'ın hayatından endişe duyduğu annesi ve kardeşlerinin son görüntüsü:
https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=Z7pPTna2Nog&feature=youtu.be&ab_channel=qhavideo "BABASINI KAYBEDEN AKİKAT, AİLESİNİN HAYATINDAN DA ENDİŞE DUYUYOR"İnsan hakları savunucusu Babüsselam Okutan, toplama kampı mağduru, Kazakistan vatandaşı Akikat Kaliolla ile görüşmesini ve yaşanan süreci şöyle anlatıyor:
"2020 yılının 8. ayına kadar ev hapsinde olan annesi ve kardeşleri, kampta olan babasına korkunç işkenceler yaptıklarını ve medya ve Atajurt'a dilekçe vermemesi gerektiğine yönelik telkinde bulunuyor. Ailesi, Akikat'a babasının ve kendilerinin hayatından endişe duyduklarını belirtiyor. Hatta ortadan kaybolursak 'bizi ara' demişler ve o son görüşmeden sonra annesi ve kardeşleri aniden ortadan kaybolmuşlar. Akrabalar üstünden yapılan aramalara rağmen bir ize rastlanmamış ve dün sabah babasının kampta öldüğü haberini alan Akikat akrabalarıyla cenazeyi istemiş fakat yerel yönetim (kamp idarecileri) cenazeyi vermemiş"
Okutan, yaşanan vahim hadiseden dolayı Akikat Kaliolla'nın annesi ve kardeşlerinin hayatlarından endişe duyduğunu kaydetti. İnsan hakları savunucusu şöyle konuştu:
"Akikat Kaliolla ve bizim şüphemiz Tursun bey kamp şahitlikleri (cinayetler) nedeniyle susturuldu yani 2020 yılının 8. ayında bundan 4 ay önce öldürüldüğü yönünde bunu öğrenen ve korkunç cinayetleri bilen anne ve kardeşlerde susturulmak için öldürülmüş olabilir. Babasını kampta kaybeden Akikat Kaliolla, annesi ve kardeşlerinin hayatından endişe duyuyor öldürülmüş olabileceklerini düşünüyor Akikat, uluslararası insan hakları örgütlerinden ve medyadan İnsanlık dışı uygulamaların olduğu kampta vefat eden babasının ölüm nedeninin araştırılıp (otopsi) cenazesinin kendilerine teslim edilmesini ayrıca annesinin ve kardeşlerinin akıbetini araştırılmasını istiyor."
Edinilen bilgilere göre, toplama kampında öldürülen Tursun Kaliolla için bugün Almatı'da gıyabi cenaze namazı kılındı. Mağdur Akikat Kaliolla ve Atajurt üyeleri, daha sonra BM Kazakistan Uluslararası İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü Bürosunda basın açıklaması yaptı.
KAMPTA HAYATINI KAYBEDEN HUKUKÇU TURSUN KALİOLLA, ÇİN YÖNETİMİNE DEFALARCA DİLEKÇE YAZMIŞTI!Çin'in baskı aracı toplama kampında öldürülen Kazak Türkü hukukçu Tursun Kaliolla'nın Çin Komünist Partisi üst yönetime gönderdiği, toplama kamplarının kapatılmasına yönelik dilekçelerden birisi: