Rusya'nın 17 Temmuz 2023 tarihinde Tahıl Koridoru Anlaşması'nı sona erdirmesi büyük yankı uyandırdı. Bunun üzerine gözler, Ukrayna tahılı ticareti yapan ülkelere çevrildi. Öte yandan, Birleşmiş Milletler Acil Yardım Direktörü Martin Griffiths, milyonlarca insanın büyük bir tehlikede olduğunu vurgulayarak, "Bazıları aç kalacak bazıları ise bu kararlar yüzünden ölecek" dedi.
ANLAŞMA KAPSAMINDA 33 MİLYON TON TAHIL İHRAÇ EDİLDİ
Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, TGRT Haber'e Tahıl Koridoru Anlaşması'nın sona erdirilmesinin sonuçlarını ve anlaşmanın akıbetini değerlendirdi. Büyükelçi Bodnar, Türkiye sayesinde 33 milyon ton Ukrayna tahılının ihraç edildiğini belirterek, savaşın başından bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye'ye teşekkür etti.
Rusya'nın anlaşmayı 17 Temmuz 2023'te sonlandırdığını hatırlatan Bodnar, “Rusya bu formatta sürekli sorun çıkaran bir faktördü. Rusya’nın sürekli şantajları, tahıl girişimini sonlandırdıkları açıklamasıyla sonlandı. Biz Ukrayna olarak hali hazırda 4 taraf arasında imzalanmış ama 3 tarafın yükümlülüklerini yerine getireceği bir formatta tahıl koridorunun devam etmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.
BODNAR, TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI'NDA ÜÇÜNCÜ ÜLKELERİ İŞARET ETTİ
Bodnar anlaşmanın devam etmesi halinde üçüncü ülkelerin de koridora dahil edilebileceğini belirterek, “Özellikle Ukrayna tahılını en çok satın alan ülkeler olabilir bunlar hem kendi çıkarları doğrultusunda hem de üçüncü ülkeleri de temsil edecek şekilde bu süreçte yer alabilirler ve daha geniş bir mekanizmayla ilerleyebiliriz" dedi. Bodnar, anlaşmanın üçlü formatta ilerlememesi halinde alternatif bir güzergah tercih edilebileceğinden bahsederken, Tuna Nehri'ni işaret etti.
TAHIL ANLAŞMASI NEREDEN DEVAM EDECEK?
Bodnar konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Örneğin Ukrayna Karadeniz üzerinden hiçbir şekilde ithalat gerçekleştiremiyor. İhracat kapsamındaki ürünlerin yelpazesi çok spesifik ve dar. Romanya ve Bulgaristan iç sularından geçerek Türkiye’ye ulaşacak bir alternatif güzergah da olabilir. Eğer halihazırdaki koridor işletilemezse alternatif üzerinde yoğunlaşacağız. Bu güzergah önerileri sadece önümüzdeki müzakere sürecinde başlık maddesi olsun ve altyapı oluştursun diye sunuluyor"
TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI
Rusya’nın Ukrayna topraklarının tamamına yönelik başlattığı savaş ve işgal girişimi nedeniyle, dünya pazarına açılamayan Ukrayna tahıllarının ihracatı yapılamamış ve ihracatı yapılamayan hububat dolayısıyla dünya, gıda krizinin eşiğine gelmişti. Rusya’nın sebep olduğu küresel gıda krizini önlemek için Türkiye kolları sıvadı. Savaşın başından bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye, Birleşmiş Milletler çatısı altında İstanbul’da iki kez Ukrayna ve Rusya askeri heyetlerini ağırladı.
22 Temmuz 2022’de Karadeniz üzerinden tahıl koridoru oluşturulması için, “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” imzalandı. İmzalanan anlaşmanın ardından tahıl taşıyacak gemilerin hazırlık çalışmaları ise tamamlandı. Tahıl yüklü gemiler Odesa, Çornomorsk, Yujnıy limanlarından yola çıkarak İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde bekletiliyordu. Denetimlerin ve güvenliğin sağlanmasında rol oynayan Türkiye, tahılların dünya pazarına açılmasını sağlıyordu. 17 Temmuz 2023 itibarıyla Rusya, bu anlaşmayı durdurduğunu açıkladı.