Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği Dokümantasyon Merkezi, Ukrayna'nın doğusundaki çatışmalarda yer alan paralı askerlerin ve yasa dışı silahlı grupların temsilcilerinin hukuki statülerini analiz etti.
Uzmanlar Ukraynalı insan hakları teşkilatlarına yabancı devletlerdeki benzer teşkilatlarda çalışan meslektaşlarıyla işbirliği yapmaya tavsiye etti.
Kiev’de 31 Temmuz’da Glavkom haber ajansı, “Savaş İçin Ödenen Bedel” isimli basın konferansı düzenledi. Etkinlik sırasında, Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği Dokümantasyon Merkezi’nin hazırladığı analitik rapor tanıtıldı. İlgili raporda Ukrayna'nın doğusundaki çatışmalarda yer alan paralı askerlerin ve yasa dışı silahlı grupların temsilcilerinin hukuki statüleri analiz edildi.
Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği Dokümantasyon Merkezi analisti Aleksandr Sedov, “Ukrayna’nın Donetsk ve Lugansk bölgelerinin topraklarındaki çatışmalara sadece Ukrayna ve Rusya’nın silahlı kuvvetleri katılmıyor. Bunlarla birlikte bu iki ülkenin silahlı kuvvetlerine dahil olmayan birçok silahlı grup da çatışmalarda yer alıyor. Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği Dokümantasyon Merkezi tarafından ilgili bölgelerde kayda geçirilen insan hakları ve uluslararası norm ihlalleri bu grupların üyeleri tarafından gerçekleştiriliyor.” diye anlattı.
2015 yılından beri “Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinin” sözde silahlı kuvvetlerini oluşturulmaya başladığını kaydeden Sedov, "Ukrayna vatandaşları dışında bu gruplar öncelikle Rusya vatandaşlarından oluşuyor. Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği Dokümantasyon Merkezi’nin verilerine göre, Rusya vatandaşları silahlı grupların yüzde 10’unu oluşturuyor. Rus vatandaşları dışında, Belarus (44 kişi), Kazakistan (38), Sırbistan (28), Moldova (20), Almanya (19), Özbekistan (15), Slovakya (12), Fransa (12) vatandaşlarının çatışmalara katıldığı biliniyor." dedi.
Bunun dışında Dokümantasyon Merkezi’nde Ukrayna’daki silahlı çatışmalara katılan veya yasa dışı silahlı gruplara üye olan İtalya, İsrail, Ermenistan, Gürcistan, Çek Cumhuriyeti, Letonya, İspanya, Kolombiya, Litvanya, Makedonya, Polonya, Bulgaristan, Azerbaycan, Estonya, Kırgızistan, Türkmenistan vatandaşları olan toplam 250 yabancı hakkında bilgiler bulunuyor.
Aleksandr Sedov, “Araştırmamızın amacı, güvenlik hislerinin ne kadar makul olduğunu ve bu vatandaşların işlediği suçlar için cezalandırma olanağının olup olmadığını öğrenmekti. İlk önce Ukrayna yasalarını inceledik. Ve paralı askerlerin genellikle 258-3. madde uyarınca terörist gruplara katılmak, savaş kurallarını ihlal etmek, Ukrayna toprak bütünlüğüne zarar vermek ve saldırgan savaş sürdürmek suçlarından yargılandığını belirledik.” diye bildirdi.
Uzman, söz konusu maddelerin kolluk kuvvetleri organlarına rahatlıkla çok çaba göstermeden paralı askerleri gözaltına alma olanağını sağladığını kaydetti. Örneğin bir insan silahlı çatışmaya katıldıysa veya yanında “Donetsk Halk Cumhuriyeti” askeri kimliği bulunduysa cezai sorumluluğa tabi tutulabilir. Ukrayna’da bunu yapmak kolay, ancak Ukrayna dışında bu insanları mahkemeye çıkartmak için bunların yetersiz kaldığını belirten Sedov, “Çoğu madde siyasi imalar içeriyor, bu yüzden İnterpol bu suçlularla ilgili çalışmak istemiyor. Ukrayna yasalarındaki ifadeler uluslararası insani hukuktaki ve diğer ülkelerin yasalarındaki yorumlanmalardan farklı. Dolayısıyla Ukraynalı kolluk kuvvetleri temsilcileri, bir insan hakkında paralı askerlik yaptığı için arama kararı çıkarırlarsa, başka ülkelerde o suçlu olarak görülmeyebilir.” diye kaydetti.