Haber Giriş Tarihi: 27.10.2009 14:08
Haber Güncellenme Tarihi: 27.10.2009 14:08
Global denetim, vergi ve danışmanlık şirketi KPMG araştırmasına göre, Türk şirketler içinde bulunulan dönemde ve önümüzdeki beş yıl içinde, yurt dışında yatırım yapmak için en çok tercih ettikleri ülkenin Rusya olduğunu belirtiyor. KPMG'nin ''Uzun Soluklu Bir Plan: Türk Şirketlerinin 2009-2014 Yılları Arasındaki Yurt Dışı Yatırım Planları'' araştırmasının sonuçları, KPMG Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve Kıdemli Ortağı Ferruh Tunç tarafından açıklandı. Farklı sektörlerden Üst Yönetici (CEO) ve Mali İşler Direktörlerinden (CFO) oluşan 50 kişi arasında yapılan araştırmaya göre, bir kısım ekonomik durgunluğun işlerindeki olası etkisine ilişkin endişe duyuyor. Araştırmaya katılan her on kişiden dördü durgunluğun yatırım planlarını değiştirmelerine neden olduğunu ve bu nedenle yurt dışından ziyade daha çok Türkiye'de yatırım yaptıklarını belirtiyor. Araştırmaya katılanların üçte biri yabancı yatırımları hızlandırdıklarını belirtirken, yüzde 16'sı ise ekonomik durgunluğun yatırım planlarında bir değişikliğe neden olmadığını ifade ediyor. Türk şirketler, içinde bulunulan dönem ve önümüzdeki beş yıl içinde, yurt dışında yatırım yapmak için en çok tercih ettikleri ülkeyi Rusya olarak belirtiyor. Bu yıl Rusya'nın, özel sektörde Türk dış yatırımının yüzde 30'unu kapsaması bekleniyor. Gelecek beş yıla bakıldığında ise, Rusya yüzde 14'lük tercih payıyla yatırımcıların en çok tercih ettiği ülke konumunda. Bu yılın en çok tercih edilen ikinci ülkesi ise yüzde 18'lik bir payla Almanya oldu. Ancak Almanya'nın yatırım yeri tercihi olarak cazibesini nispi olarak kaybetmeye başladığı anlaşılıyor. Bir yıl sonrasına bakıldığında Almanya'nın yatırım için tercih edilen ülkeler arasında üç sıra gerileyerek Fransa, Mısır, Irak, Romanya ve Libya'nın ardından İngiltere ile aynı konumu paylaşacağı belirtiliyor. Beş yıl sonraki yatırım yeri tercihlerinde yüzde 12 ile İngiltere, Rusya'dan sonraki ikinci sırayı alıyor ve ardından yüzde 10'la Almanya geliyor. -AMERİKA KISA VE ORTA VADEDE DAHA AZ TÜRK YATIRIMI ÇEKECEK- Türk iş adamlarının belirttiği yatırım planlarında en ilginç olan nokta, yatırım eğilimlerinin önceki KPMG araştırma projelerinde incelenen Avrupa, Amerika ve Asya-Pasifik yatırımcılarından farklı olması. Uluslararası yatırımcılardaki en yaygın eğilimin Amerika'da sahip oldukları büyük yatırımlarının azaltılarak başta Çin, Hindistan ve belirli ölçüde Avrupa'ya kaydırılma planı olduğu görülüyor. Türk yatırımcılar aksine, artık yerleşik AB ekonomilerinden çok Doğu Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'nun gelişmekte olan ekonomilerine yöneliyor. Araştırmaya göre, küresel açıdan Çin ve Amerika uluslararası yatırımlardan en yüksek pay alan ülkeler olacak. Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri, Libya ve Cezayir, önümüzdeki beş yılda yatırım amaçlı tercih edilecek ülke listesinde yüksek sıralarda yer alıyor. Ancak kısa vadede bu ülkeler Fransa, İspanya, Almanya ve İngiltere gibi daha oturmuş Avrupa ekonomilerinin arkasında yer alıyor. Araştırmaya göre Amerika tercihler arasında gözükmekle birlikte, kısa ve orta vadede göreceli olarak daha az miktarda Türk yatırımı çekeceği anlaşılıyor. Çin hariç diğer Asya Pasifik ekonomileri ise yatırım yeri tercihlerinde hemen hiç yer almıyor. Araştırmaya katılanların yüzde 26'sı yabancı yatırımların kendileri için yeni olduğunu ve yurt dışına dört yıl veya daha kısa süredir yatırım yaptıklarını belirtiyor. Bunların yaklaşık yarısı yurt dışına yatırım yapmaya geçen sene başladıklarını, yüzde 28'lik kesim ise 20 yıldan fazla bir süredir yurt dışına yatırım yaptığını bildiriyor. -''ŞİRKETLERİN SADECE YÜZDE 16'SI ORTAK GİRİŞİMLERİ TERCİH EDİYOR''- Araştırmaya konu Türk şirketleri arasında sadece yüzde 16'sı ortak girişimleri tercih edilen seçenek olarak görüyor. Buna karşılık Türk şirketlerinin direkt bir iştiraki veya şubesi yolu ile yurt dışı yatırımları tutmak çok daha popüler durumda. Yurt dışına yatırım yapan Türk şirketlerinin yüzde 70'i yeni müşterilere nasıl erişim sağlayacakları hususuna önem veriyor. Türk şirketleri vergi rejimini ikinci en önemli faktör olarak belirlerken, diğer etkenler hukuki çevre, ulaşım, altyapı ve politik istikrar olarak sıralanıyor. Araştırmada, bu durumun, yeni müşterilere erişimden sonra politik istikrarı ikinci en önemli konu olarak gören ve önem sırasında ancak hukuki çevre ve tarafsız hukuk kuralından sonra vergi rejimini sıralayan küresel araştırmalardaki yatırımcıların görüşleriyle ciddi şekilde ters düştüğü belirtildi. Türk şirketlerinin yatırım yaptığı yerlerin başında gelen ülkelerin politik tarihine bakıldığında, uluslararası açıdan, politik istikrarın yurt dışı yatırım kararı alınırken dikkate alınan faktörler listesinin sonlarında yer almasının oldukça ilginç olduğu vurgulanan araştırmada, ancak Türkiye'nin kendisi de görece olarak politik istikrarsızlığa karşı bağışık olmadığı için Türk şirketlerinin politik belirsizlik ortamında hareket etmeye alışık olduğu ve politik belirsizliği yatırımlarını engelleyecek potansiyel bir problem olarak görmediklerinin anlaşılabileceği kaydedildi. -VERGİ HUSUSU İKİNCİ SIRADA- Araştırmaya göre, yatırım yapılacak ülke seçilirken dikkate alınan faktörler arasında vergi hususları Türk şirketlerinin listesinde ikinci sırada yer alırken, yatırım yapısı seçilirken yerel vergi rejimi ve istihdam ile ilgili hususlar en önemli faktörler arasında yer alıyor. Araştırmada, başarılı bir sınır ötesi yatırım için etkin ve savunulabilir bir vergi politikası uygulamasının gerekliliğinin artık daha açık gözüktüğü belirtildi. Ferruh Tunç, yurt dışı yatırım miktarı göz önüne alındığında Türkiye'nin önemli bir yükseliş gösterdiğini, yurt dışı yatırımlara olan güvenin arttığını söyledi. Tunç, bir soru üzerine, bu sonuçların çıkmasında krizin de belli ölçüde bir itici gücü olabileceğini, ancak tek sebep olmadığını, daha karmaşık bir süreç bulunduğunu kaydetti. Araştırma sonuçlarında Rusya'nın öne çıkmasının kendisini biraz şaşırttığını ifade eden Tunç, ''Batı üstünden daha dolaylı gidiyor olabilirdi'' dedi. AA