Kırım Tatar halkının millî lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'nun da arasında olduğu Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu, bugün TBMM'de resmi temaslarda bulundu.
Ukrayna Parlamentosu Ukrayna-Türkiye Dostluk Grubu üyesi milletvekilleri, bugün Ankara'da TBMM Türkiye-Ukrayna Parlamentolar Arası Dostluk Grubu ile bir araya geldi. Kırım Tatar halkının milli lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'nun içinde olduğu Ukrayna Parlamentosu heyeti, Rus işgalindeki Kırım ve Ukrayna'da devam eden topyekûn savaşla ilgili görüşme yaptı. Görüşmede, Rus saldırganlığı hakkında bilgiler veren Ukrayna Parlamentosu heyeti, Türkiye'den destek taleplerini yineledi.
Kırım Tatar halkının millî lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve beraberindeki heyet, bugün Türkiye'nin başkenti Ankara'da resmi temaslara başladı. Kırımoğlu'nun yanında heyette; Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Eş Başkanı, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı Ahtem Çiygöz ve Dostluk Grubu üyeleri; Mıkola Knyajıtskıy ile Oleh Sınyutka yer aldı.
DOSTLUK GRUBU RESMİ TEMASLARINA TBMM İLE BAŞLADI
Heyet, TBMM Türkiye-Ukrayna Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı, AK Parti Ankara Milletvekili Yıldırım Tuğrul Türkeş ve Türk milletvekilleri ile görüştü. Türkiye-Ukrayna Parlamentolar Arası Dostluk Grubu üyeleri; AK Parti Yozgat Milletvekili Süleyman Şahan, AK Parti İstanbul Milletvekili Yahya Çelik, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, AK Parti Ordu Milletvekili İbrahim Ufuk Kaynak ve CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç görüşmede yer aldı.
"UKRAYNA'NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜN ÖNEMLİ OLDUĞUNU HER FIRSATTA DİLE GETİRDİK"
TBMM Türkiye-Ukrayna Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Tuğrul Türkeş, sözlerine Ukrayna'ya bir iade-i ziyaret yapmak istediklerini söyleyerek başladı. Türkeş, "Türkiye'de, Ukrayna ve Kırım meselesiyle ilgili başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere parlamentoda grubu bulunan siyasî partiler dahil olmak üzere bir görüş ayrılığı yoktur. Yani Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olduğunu ve Kırım'ın özerkliğinin, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün önemli olduğunu her platformda ve her şekilde bugüne kadar dile getirdik. Bundan sonra da dile getirmeye devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Kırım Tatarlarının milli lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kendilerine verdiği manevi desteğin Ukrayna halkı için çok önemli olduğunu kaydetti. Bu bağlamda, Türkiye'nin Kırım'daki Rus işgaline karşı çıkmasının ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğü üzerine kurulan politikasının devam etmesinin son derece mühim olduğunu vurguladı.
"BARIŞ PLANI'NA GÖRE KIRIM VE İŞGAL ALTINDAKİ TOPRAKLAR MUTLAKA SERBEST BIRAKILACAK"
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy'ın (Volodimir Zelenski) Barış Planı'na işaret eden Kırımoğlu, bunu Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa ülkelerinin destekleyeceğini ifade etti. Kırımoğlu, Türkeş'in talebi üzerine bahsi geçen Barış Planı hakkında bilgi verdi. Kırımoğlu, "Kırım ve işgal altındaki topraklar mutlaka serbest bırakılacak. Saldırgan devlet Rusya, Ukrayna'ya verdiği zararı ödeyecek" değerlendirmesini yaptı.
KIRIMOĞLU, NATO POLİTİKASININ NASIL ŞEKİLLENDİĞİNİ ELE ALDI
Kırımoğlu, Ukrayna’nın NATO’ya davet politikası hakkında da değerlendirme yaptı. 1994 yılında imzalanan Budapeşte Memorandumu ile Ukrayna’nın elindeki tüm nükleer silahları teslim ettiğine ve içerisinde Rusya’nın da bulunduğu beş ülkenin Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün ve bağımsızlığının garantörü olduğuna dikkat çeken Kırımoğlu, Rusya’nın “garantör” değil “haydut” bir devlet olduğunu vurguladı.
Ukrayna’nın anayasasında da yer aldığı gibi o güne kadar tarafsız bir ülke olduğunun altını çizen Kırım Tatarlarının milli lideri, Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ardından da Donetsk ve Lugansk bölgelerini işgal etmesiyle bu durumun değiştiğini vurguladı. Kırımoğlu, Ukrayna’nın memorandumda yer alan garantörler tarafından destek görmemesinin ardından NATO politikasının şekillendiğini kaydetti.
KTMM Başkan Yardımcısı, Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Eş Başkanı Ahtem Çiygöz ise Rusların acımasız olduğunu ve Kafkas ve Ural bölgelerindeki Türk kökenli milletleri yok etmeyi amaçladığını vurguladı. Çiygöz, oradaki Türklerin Rus pasaportu taşımaya zorlandığını sözlerine ekledi.
Ukrayna Milletvekili Çiygöz, "Bizler tarihimizde büyük zorluklarla karşılaştık ve SSCB döneminde vatanımıza dönebildik ama SSCB dağıldı. O zaman, 'ABD ve NATO tarafından Sovyetlere karşı savaş başlayabilirdi' diyorlardı. Şimdi diğer ülkeler, Ukrayna kazandığında yolumuz açılacak diye konuşuyor" ifadelerini kullandı.
Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Üyesi Oleh Sınyutka, konuşmasında Türkiye ve Ukrayna arasındaki yakın ilişkilere ve dostluğa dikkat çekti. Sınyutka, "Kıyiv ve Ankara arasında şu an yol meşakkatli ve uzun. Ancak yolun sonu bir dosta varıyorsa, o zorluk her zaman çekilmeye değer. Sizleri Kıyiv’de ağırlamayı sabırsızlıkla bekliyoruz. Çünkü en çok başkentimiz Kıyiv’de Ukraynalıların Türkiye Cumhuriyeti’ne olan sevgi ve hürmetlerini hissedebilirsiniz ve biz de sizi en iyi şekilde ağırlayabiliriz” dedi.
UKRAYNA, KIRIM TATARLARININ BAĞIMSIZLIĞI İÇİN DE SAVAŞIYOR
Türkiye’nin Ukrayna’ya desteğine dikkat çeken Sınyutka, Ukrayna’ya destek konusunda NATO ve Avrupa Birliği’nin ardından en çok anılan tarafın Türkiye Cumhuriyeti olduğunu vurguladı. Sınyutka, Ukrayna’nın verdiği bağımsızlık savaşında Kırım Tatarlarının hakları için de savaşıldığına dikkat çekti. Sınyutka, işgal altındaki Kırım’da bulunan Kırım Tatarlarına Rusların tarafından sürekli baskı ve zulümlerin yapıldığının altını çizdi.
Ukrayna’nın bağımsızlık savaşını 101 yıl önce Türkiye’nin sayıca üstün düşmana verdiği Kurtuluş Savaşı’na benzeten Sınyutka; Ukrayna’nın da tıpkı Türkiye gibi düşmanlara karşı onurlu bir mücadele vererek bağımsızlıklarını tekrardan kazanmaya çabaladıklarını belirtti. Oluşturulacak barış planının Ukrayna şartlarına uygun olması gerektiğini kaydeden Sınyutka, Ukrayna’nın herhangi büyük bir şart öne sürmediğini sadece uluslararası düzenin yeniden tesis edilmesini istediğini kaydetti.
NATO’YA DAVET İÇİN TÜRKİYE’YE ÇAĞRI
Türkiye ve Ukrayna arasındaki iş birliğinin başka ülkeler tarafından asla baltalanamayacağını vurgulayan vekil, Türkiye’nin aracı olduğu Tahıl Koridoru hakkında da konuştu. “Sizin katkılarınızla başlatılan ve uzun bir süre faal olan tahıl koridoru sayesinde hem Ukrayna ekonomisi canlanmış hem de böylece Ukrayna tahılı ihtiyaç duyan ülkelere ulaşmış oldu. Bu katkı da savaş ne kadar devam ederse etsin en önemli unsur olarak anmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Ayrıca Ukraynalı vekil, Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunda da Türkiye’ye çağrıda bulundu. Konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Ukrayna’nın güvenliğine ilişkin en büyük sinyallerden biri de NATO'ya davet olacak. Türkiye Cumhuriyeti'nin masadaki sesi güçlü ve önemli ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Ukrayna’yı masaya davet etmesi de bizim açımızdan çok büyük bir münasebet olacak. Türkiye Cumhuriyeti'nin sesini duymaya ihtiyacımız var.”
"KIRIM'SIZ HİÇBİR ANLAŞMA SAĞLANMAMALI"
Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Üyesi Mıkola Knyajıtskıy Karadeniz’deki güvenliğin ve istikrarın sağlanmasının Türkiye ve Ukrayna açısından önemli olduğunu vurguladı. Bu bağlamda Knyajıtski, "Karadeniz'de güvenlikten bahsedeceksek, Kırım'ın ve Kırım Tatarlarının haklarının iade edilmediği ve tam kapsamıyla sağlanmadığı bir senaryoda Karadeniz'de istikrar söz konusu olamaz" ifadelerini kullandı.
Ukraynalı parlamenter Knyajıtskıy, Rusya'nın Kırım'a işgaline karşı dünya kamuoyunda genel bir sessizlik bulunduğu ve kimsenin Kırım’ın kaderini konuşmak istemediğini söyledi. Rus işgali altındaki Kırım’da baskıların sürdüğüne dikkat çeken Knyajıtski, “20. yüzyıldan bu yana süregelen ve günümüzde de maalesef devam eden Kırım Tatarlarına ilişkin Rus zulmü ve baskıları devam ediyor. Kırım Tatarlarını haksız bir şekilde alıkoymaya ve öldürmeye devam ediyorlar" diyerek, Kırım’ın Ukrayna toprağı olarak kabul edilmediği hiçbir anlaşmanın sağlanmaması gerektiğine vurgu yaptı.
Ayrıca Knyajıtskıy, Türkiye’nin Kırım Tatarlarının kimliklerini koruma ve geleneklerini özgür bir şekilde Yarımada’da yaşama haklarını tesis etmesi konusunda destek olmasına işaret etti.
Ukrayna-Türkiye Dostluk Grubu Üyesi Mıkola Knyajıtskıy, birçok insanın daha önce de SSCB zulmüne maruz kaldığını vurguladığı konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Babam 1917 doğumluydu ve Holodomor kurbanıydı. Annemin annesini ve babasını Galiçya’ya giren Rus ordusu kurşuna dizdi. Kırım Tatarlarını söylemiyorum bile. Sayın vekil Sanyutka’nın ailesi zorla Polonya’ya sürüldü. Ardından Polonya’ya giren Rus ordusu onun ailesini de katletmişti. Bu masadaki dört milletvekilinin hepsinin ailesi soykırım kurbanı. Ve bugün Rusya aynısını yapıyor. Yani bu bizim için siyaset ya da bürokrasi değil. Bu bizim için bir yaşama ve hayatta kalma hakkı. Ya biz savaşa karşılık verip çocuklarımıza barış bırakacağız ya da bizi yine takip edecekler. Ukraynalıları yok etme hedefiyle Sovyetleri kurmak istiyorlar. Ukraynalıların bir kısmını cephede öldürüp bir kısmını da demografik göçe zorlamak istiyorlar."
Öte yandan, Ukraynalı vekil, ABD Başkanı seçilen Trump'ın merakla beklenen politikası hakkında ise "Trump çok şey söyleyebilir ama Putin şu an hiçbir şekilde müzakere istemiyor. Niye müzakere istesin ki? Gücü var, ilerliyor. Neden durmak istesin? Tam da bu nedenle silah verenlere minnettarız" dedi.
SAVAŞ YALNIZCA UKRAYNA İLE İLGİLİ DEĞİL RUS YAYILMACILIĞIYLA İLGİLİ
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı verdiği mücadelesinde yalnız bırakılmaması gerektiğine dikkat çekti. Özer, konuşmasında bu durumun yalnızca Ukrayna ile ilgili olmadığını, Rusya’nın yayılmacılığıyla ilgili olduğunu vurguladı. Rusya’nın yayılmacılığı üzerine konuşan Özer, "Bu sadece bir Ukrayna’nın işgaliyle başlamış değildir. 2008’de Gürcistan’da başlamış, 2014’te Kırım ile devam etmiş ve 2022’de Ukrayna’nın işgaliyle bu noktaya gelmiştir.” ifadelerini kullandı. Savaşın bitmesi gerektiğine dikkat çeken Çakırözer, barışın sağlanırken Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün bir kenara bırakılmaması gerektiğini vurguladı.
Çakırözer, Ukrayna’nın NATO’ya resmi davetinin yapılması ve üyelik sürecinin başlatılması gerektiğine de dikkat çekti. Aynı zamanda Türkiye’nin dört bir yanında milyonlarca Kırım Tatar kökenli vatandaşın yaşadığına dikkat çeken Çakırözer; 2022’de başlayan tam ölçekli savaşın ardından Türkiye’nin çok sayıda Kırım Tatar ve Ukraynalı aileye de ev sahipliği yaptığını kaydetti.
"ARZUMUZ, KARADENİZ'İN BİR AN EVVEL BARIŞA KAVUŞMASIDIR"
AK Parti Ordu Milletvekili İbrahim Ufuk Kaynak, Sovyetler Birliği döneminde Ukrayna ve Kazakistan’ın büyük acılara maruz kaldığını açlık soykırımını örnek vererek ifade etti. Ukrayna’nın bu dönemde tam bağımsızlığı, egemenliği ve sınır güvenliği istediğini vurgulayan Kaynak, "Bizim de çok gönülden arzu ettiğimiz şey, Karadeniz'in bir an evvel barışa kavuşmasıdır. Yaklaşık 2 bin 500 yıldır Karadeniz'in kuzeyi ve güneyi, yani Kırım ile Sinop arasındaki ticaret, tarihi belirleyen ticaretlerden biriydi” diyerek Kırım Tatarlarına destek verdi. Ayrıca nükleer silahların kullanımına ilişkin söylemlere değinen Kaynak, bu kelimenin bile dünya için büyük bir tehdit olduğunu belirtti.
"TARİH ONURLU İNSANLARI YAZACAKTIR"
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Ukrayna ve Kırım Tatarlarının büyük bir inancı olduğunu ve bu yüzden destek gördüklerini kaydetti. Öztunç, "Onlar üç günde Ukrayna'yı almayı hedeflediler, 'Üç günde bu işi bitiririz' dediler. Ve bir inançla karşılaştılar, en önemlisi bu" ifadelerini kullandı. Türklerin tarihte birçok kez işgale direndiğini belirten Öztunç, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve kurtarıcısı Mustafa Kemal Atatürk'ün "Geldikleri gibi giderler" sözünü örnek göstererek, işgalci Rusya'nın da bir gün gideceğinin altını çizdi. Öztunç konuşmasında şunları söyledi:
"Savaş bittiğinde tarih onurlu insanları yazacaktır. Biz her yerde dile getiriyoruz. Netanyahu'nun da Putin'in de deli olduklarını, psikopat olduklarını tüm milletvekillerine haykırarak söyledim. Bütün milletvekili arkadaşlarımız da tüm siyasi partiler de bunu dile getirdi. Biz söylemeye devam edeceğiz. En son Moldova'ya seçimler için gittiğimde çok Türk iş insanı gördüm. 'Ukrayna'ya gidiyoruz' dediler. Türkiye'yle Ukrayna arasındaki bu dostluk ve ticaretin devam etmesi de önemlidir."
ANKARA HBVÜ'DE KIRIM VE UKRAYNA KONUŞULACAK
TBMM'deki görüşmelerin ardından heyet, Türkiye Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu ile bir araya geldi. Ardından heyet, bugün Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesinde (AHBVÜ) "Ukrayna ve Kırım'da Rus Zulmü: Holodomor, Sürgün, İşgal, Savaş" başlığıyla tertip edilecek olan panele katıldı.