Bosna Hersek'teki iki entiteden Sırp Cumhuriyeti'nin lideri Milorad Dodik, 8 bin 372 Boşnak'ın katledildiği vahşetin soykırım olmadığını ifade etti.
Bosna Hersek Savaşı'nda (1992-1995) Sırp ordusunun Srebrenitsa kentinde 8 bin 372 Boşnak Müslümanı katletmesinin üzerinden yaklaşık 29 yıl geçti. Srebrenitsa'da yaşananlar, "2. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'daki en büyük katliam" olarak nitelendirilirken, Boşnaklar günümüzde dahi hâlâ toplu mezarlardan çıkartılıyor.
DODİK, SREBRENİTSA'DAKİ SOYKIRIMI REDDETTİ
Bosna Hersek'teki entite Sırp Cumhurbaşkanı Milorad Dodik, Avrupa'nın göbeğinde meydana gelen ve dünya savaşlarından sonra yaşanan en katliam dolu savaşı değerlendirdi. Dodik, Bosna Hersek'in Banja Luka kentinde 18 Nisan 2024 tarihinde düzenlenen etkinlikte yaptığı konuşmasında, hayatını kaybeden Boşnak Müslümanların ailelerine baş sağlığı dileyerek, Srebrenitsa'daki olayların bir suç olduğunu dile getirdi.
Bununla birlikte 8 bini aşkın Müslüman Boşnak'ın katledilmesi olayının yalnızca suçtan ibaret olduğunu bunun bir soykırım olmadığını ileri süren Dodik, parlamentodaki konuşmasında da soykırım nitelemesinin reddilmesi gerektiğini kaydetti. Meclis, Srebrenitsa'daki vahşetin soykırım teşkil etmediğini savunan bir raporu kabul etti.
SREBRENİTSA KATLİAMI NASIL GERÇEKLEŞTİ?
1992’de Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Bosna Hersek, 3 buçuk yıl süren bir savaşa sahne oldu. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından güvenli bölge ilan edilen Srebrenitsa’nın, can güvenliği tehlikesi yaşayan 25 bin sığınmacıya yuva olması bekleniyordu. Ancak, burası binlerce insana mezar oldu.
Tarihler 11 Temmuz 1995’i gösterdiğinde Srebrenitsa’yı korumakla yükümlü BM Temsilcisi Hollandalı Albay Ton Karremans ve 400 kişilik sözde Hollandalı Barış Gücü askeri, bölgeyi Sırpların eline teslim etti.
Sonradan “Bosna Kasabı” olarak anılacak olan savaş suçlusu Sırp Komutan Ratko Mladiç, bir ilkokulun öğretmenler odasında atılan imza ile Srebrenitsa’da Müslümanların katledilmesi için Sırp güçlerine emir verdi.
Evlerinden “Elleriniz yukarıda dışarı çıkın, bir şey olmayacak” sözleriyle çıkarılan Müslüman Boşnaklar, o gün ölüme yürüdü. Kadınlar ve erkekler birbirinden ayrıldı. Tecavüze uğrayan kadınların çocukları ve eşleri ise dağlarda, ormanlarda kurşuna dizildi.
Yaşanan insanlık ayıbını örteceğini düşünen Sırplar katliamın izini silmek için öldürülen Boşnakların kemiklerini toplayıp toplu mezarlara gömdü. Yetmedi, uydu görüntüleriyle toplu mezarları gizlemeye kalktılar. Katledilen Boşnakların ahını duyan mavi kelebekler mezarların başında kanat çırpmaya başladı. Böylelikle katliamın kanıtları bir bir ortaya döküldü.
Lahey Uluslararası Adalet Divanı, Srebrenitsa’da yaşanan katliamı, 2007 yılında soykırım olarak nitelendirdi. Bosna kasabı Mladiç ve katliamdan sorumlu Sırplar, savaş suçlusu olarak müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Müslüman olduğu için katledilen 8 bin 372 kimliği tespit edilen Boşnakın, kemikleri her sene katliamın yıldönümünde Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnediliyor.
Katliamın acısı yürekleri kanatsa da bilge lider Aliya İzzetbegoviç’in şu sözleri akıllara geliyor:
“Ne yaparsanız yapın soykırımı unutmayın. Çünkü unutulan soykırım tekrarlanır”