Sovyet yönetiminin 1932-1933 yıllarında Ukrayna'da milyonlarca insanı aç bırakarak ölüme terk ettiği Holodomor Soykırımı'nın kurbanları İstanbul'da anıldı.
1932-1933 yılları arasında Sovyetler Birliği’nin egemenliğindeki Ukrayna’da, eli kanlı diktatör Josef Stalin’in emriyle ortaya konulan kıtlık sebebiyle milyonlarca insan açlıktan hayatını kaybetmişti. Sovyetlerin Ukrayna halkına karşı işlediği bu korkunç suça "açlıkla ölüm" anlamında Holodomor adı verildi. Stalin Rusyası’nın gerçekleştirdiği Holodomor Soykırımı'nın kurbanları, her sene kasımın son cumartesi günü anılıyor.
Ukrayna'nın İstanbul Başkonsolosluğunun girişimi ile 23 Kasım 2024 tarihinde İstanbul'daki Aya Nikola Rum Ortodoks Kilisesinde 1932-1933 Holodomor Kurbanlarını Anma Ayini düzenlendi.
Anma törenine; Ukraynalı savaş esirlerinin ve savaş alanında kaybolan Ukraynalı askerlerin yakınları, Belçika, Bulgaristan, Brezilya, Gürcistan, Irak, Moldova, Hollanda, Polonya, Romanya ve İsviçre Başkonsolosluklarının yetkilileri ve Türkiye'deki Ukrayna ve Kırım Tatar diasporalarının temsilcileri katıldı.
Ardından İstanbul'daki Ukraynalılar, Odakule Meydanı’nda gerçekleştirdikleri eylemde, işgalci Rusya'nın Ukrayna halkına karşı yüzyıllar boyunca yürüttüğü baskı ve soykırım politikasını kınadı.
Ukrayna Kültür Derneği tarafından organize edilen eylemde, Sovyet Rusya yönetiminin 91 yıl önce Ukrayna halkının direnişi ve bağımsız bir Ukrayna devleti kurma girişimlerini nihai olarak bastırmak için Ukrayna halkına karşı Holodomor Soykırımı'nı gerçekleştirdiği gibi günümüzde Putin Rusyası'nın Ukrayna’ya karşı topyekun işgal saldırısı başlatarak Ukrayna halkını ve devletini yok etmeye çalıştığına dikkat çekildi.
Ukrayna'nın İstanbul Başkonsolosu Roman Nedilskıy yaptığı konuşmada, “Bugün biz büyük trajedinin kurbanlarını anıyoruz. Komünist rejim tarafından kasıtlı olarak gerçekleştirilen Holodomor milyonlarca Ukraynalının hayatını aldı. Günümüzde de tarih tekrarlanıyor… Ama biz devletimizin ve kimliğimizin yok edilmesine izin vermeyeceğiz.” dedi.
Kırım Derneği İstanbul Şubesi Başkan Yardımcısı Ergun Sevimsoy, Rusya’nın yüzyıllar boyunca farklı halklara soykırım uyguladığına dikkat çekti. Suni açlık olan Holodomor’un Ukrayna dışında Kazakistan’da da uygulandığını hatırlatan Sevimsoy, “Ruslar tarihleri boyunca bu katliamlar ve soykırımlarla anılacaktır. Bize, Kırım Tatarlarına neden Rusya ile devam etmek istemiyorsunuz diye soruluyor. Ruslarla bu kadar karanlık tarihimiz varken neden Ruslarla devam edelim ki? Şu anda Kırım’da Rus baskısı devam ediyor. Kırım’da kalan soydaşlarımızın dünya ile iletişimi kesik. Kırım Tatarca çocuk dergisi çıkaran Ediye Müslimova dün Rus gizli servisler tarafından alıkonuldu. Bunun gibi binlerce haber alamadığımız soydaşlarımız Rus gizli servisleri tarafından hapishanelerde yok ediliyor. Bu Rus faşizmine dur dememiz gerekiyor.” şeklinde konuştu.
Sürgündeki İçkerya Çeçen Cumhuriyeti Hükûmeti Türkiye ve Ortadoğu Ülkeleri Genel Temsilcisi Abdulhakim Şaptukayev yaptığı konuşmada, “Holodomor sadece Ukrayna halkına karşı işlenmiş bir suç değil. Aynı zamanda insan vicdanına bir darbedir. Totaliter rejimin eli bir ulusu yok etmeye, onun ruhunu kırmaya ve yaşamını elinden almaya çalıştı. Ancak Ukrayna halkı bu zulme karşı ayakta kaldı. Sizler en zor zamanlarda bile özgürlük, doğruluk ve ulusal varlık arzusunun yok edilmeyeceğini kanıtladınız.” ifadelerini kullandı.
Eylemde söz alan Ukraynalı savaş esirlerinin ve savaş alanında kaybolan Ukraynalı askerlerin yakınları, Türkiye hükumetinden yakınlarının yerlerini tespit etme ve esaretten kurtarılma konusunda yardım isteyerek, “Yakınlarımızın nerede, ne durumda olduğunu bilmiyoruz. Yakınlarımız Rus esaretinde işkence edilerek yavaş yavaş öldürülüyor. Yalvarıyoruz savunucularımızı, eşlerimizi, babalarımızı, oğullarımızı eve getirmek için yardım edin” çağrısında bulundu.
Eylemin sonunda katılımcılar yağan yağmura rağmen Holodomor Soykırımı kurbanları anısına mum yaktı.
Daha sonra Ukrayna Dayanışma Derneğinde Holodomor Kurbanları anısına dünya genelinde her sene kasımın son cumartesi günü Kıyiv saatiyle saat 16.00’da gerçekleşen “Bir hatıra mumu yak" etkinliği gerçekleştirildi.
Ayrıca anma etkinlikleri ve "Kültür Savaşa Karşı: Direnişin 1000 Günü" maratonu çerçevesinde, Rus işgalcilere karşı savaşırken hayatını kaybeden Ukrayna Kahramanı ünvanına layık görülen Ukraynalı asker Dmıtro Kotsubaylo’yu konu alan yönetmen Volodımır Sıdko'nun "Da Vinci" isimli belgesel filminin gösterimi gerçekleştirildi.
HOLODOMOR SOYKIRIMI
1932-1933 yıllarında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde, Sovyet idaresinin uygulamaları nedeniyle toplu açlık meydana geldi. Milyonlarca insan bu trajedide hayatını kaybetti. Ukrayna Milli Güvenlik Servisi, Holodomor davasının sorgusu sırasında ortaya çıkan bilgilere göre suni açlıktan 3 milyon 941 bin kişinin öldüğünü açıkladı. Açlığın kasıtlı olarak meydana getirildiği ispat edilirken, Rusya ise gerçekleri reddederek Ukrayna’daki açlığın 1932-1933 yılında SSCB’de meydana gelen açlığın bir parçası olduğunu ileri sürüyor.
26 Kasım 1998 yılında dönemin Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kuçma’nın kararı ile kasım ayının son cumartesi günü Holodomor Kurbanlarını Anma Günü olarak ilan edildi. 2006 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko’nun inisiyatifi ile Holodomor’un soykırım olduğunun açık şekilde inkâr edilmesi için ceza öngören yasa kabul edildi.
Stalin Rusyası’nın gerçekleştirdiği Holodomor katliamı, uluslararası kamuoyunun da ilgisini çekti. Günümüzde AB, Fransa, Slovenya, Kanada, ABD, Avustralya, Portekiz, Almanya, Çekya, Vatikan, Estonya, Litvanya, Letonya, Gürcistan, Polonya, Macaristan, Ekvador, Kolombiya, Meksika, Paraguay ve Peru dahil yaklaşık 30 ülke Holodomor’u soykırım olarak tanıdı.