Yönetmen Valeriy Balayan yarımadanın işgal öncesi durumu ile bugünkü durumuyla karşılaştırdı.
Yönetmen Valeriy Balayan Kırımlıların çoğunun Rusya, Kırım’ın işgali ve işgalci hükümet hakkında konuşmaya korktuğunu ifade etti.
Yönetmen Valeriy Balayan, Radio Svoboda’ya verdiği demeçte, “Ukrayna’dan Kırım’a giriş yaptığım zaman Rus tarafında sıkılaşan kontrol beni şaşırttı. Eskiden hiç böyle bir şey yoktu, ciddi bir arama yapılıyor. Arabanın her tarafını kontrol ediyorlar. İnsanları sadece metal dedektörlerle aramıyorlar, ceplerini de kontrol ediyorlar. Sınırı geçen bir kişiyi üç kişi kontrol ediyor. Bir şeyden korkuyorlar. Kırım’daki insanlar çok korkutulmuş diye genel bir izlenim var. Rusya veya Kırım’ın Rusya’ya bağlanması ile ilgili herhangi bir konuda konuşmaya korkuyorlar.” açıklamalarında bulundu.
Kırım gerçekleri hakkında tanıdığı insanlardan, eski komşularından duyduğunu anlatan Balayan, “Turistler azaldığı için Kırım sakinleri yarımadada hızla küçük işletmelerinin yok olduğunu doğruluyor. Küçük işletmeciler Rusya’nın Kuzey Kafkasya bölgesinden gelen insanların her şeyi kontrol altına almasından şikayet ediyor. Eskiden Ukrayna polisine haraç ödüyorlardı. Şimdi ise bir taraftan Rus polisi, diğer taraftan Kuzey Kafkasya'dan gelenler haraç istiyor.” dedi.
Çoğu Kırım sakininin enerji köprüsünün ve Kerç Boğazından geçen köprünün inşaatından sonra durumunun iyileşeceğine ümit bağladığını anlatan yönetmen, “Kerç sakinleriyle konuştum. Onlar gördüklerini anlattılar. Evet köprü yapılıyor ama herkes köprünün zamanında bitirileceğinden şüpheli.” diye anlattı.
Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da askeri gücün varlığının yoğun olarak hissedildiğini anlatan Balayan, “Eskiden böyle bir şey görmemiştik. Rus askeri varlığı hissediliyor. Yollarda sürekli tanklar dahil, askeri araçlar hareket ediyorlar. Yakın zamanda çok büyük tatbikat düzenlenmişti. İlk önce neden bu kadar çok helikopterin uçuş yaptığını anlayamamıştım. Ama sonra ani bir tatbikatın düzenlediğini öğrendim. Kırım Rus askerleri ile dolup taşıyor.” şeklinde ifade etti.
Kırım'da 16 Mart 2014 tarihinde Rus ordusunun kontrolü altında yarımadanın Rusya'ya bağlanmasına dair sözde referandum yapıldı.
16 Mart’ta yapılan "referandumda" seçmene “Rusya Federasyonu’nun federal birimi olarak Kırım’ın Rusya Federasyonuyla birleşmesini destekliyor musunuz?” ve “Kırım’da 1992 yılı Kırım Anayasası’nın yeniden uygulanmasını ve Kırım´ın Ukrayna’nın bir bölgesi olarak kalmasını destekliyor musunuz?” şıkları sunulmuştu. Sözde referanduma katılım oranının yüzde 83,1 olduğu ileri sürüldü.
"Referandum sonuçlarına" göre, güya Kırım sakinlerinin yüzde 96,77’sinin Kırım'ın Rusya Federasyonu’na bir federal birim olarak bağlanmasından yana oy kullandığı iddia edildi.
18 Mart 2014 tarihinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırım Parlamentosu Başkanı Vladimir Konstantinov, Kırım Başbakanı Sergey Aksyonov ve Sivastopol Belediye Başkanı Aleksey Çalıy, Kırım ve Akyar'ın (Sivastopol) iki ayrı birim olarak Rusya’ya bağlanmasına ilişkin bir anlaşma imzaladılar.
Uluslararası toplum 16 Mart 2014 tarihinde düzenlenen sözde referandumu ve uluslararası normların ihlali olan Kırım’ı ilhak etme girişimini tanımadı.