Kırım Tatar halkının sürgün edildiği bölgelerden ana vatanlarına dönüş mücadelesinde büyük rol oynayan, dünyaca ünlü bilim insanı ve insan hakları savunucusu Andrey Saharov (Andrey Sakharov) 14 Aralık 1989 tarihinde vefat etti.
Dünyaca tanınan bilim adamı ve insan hakları aktivisti Andrey Saharov, Kırım Tatar halkının sürgün edildiği yerlerden vatan Kırım’a dönüş mücadelesinde büyük rol oynamıştı. Andrey Saharov, 35 yıl önce bugün Moskova’da hayata veda etti.
ANDREY SAHAROV KİMDİR?
Andrey Saharov 21 Mayıs 1921 de Moskova’da doğdu. 1942’de Moskova Üniversitesinden mezun olan ve 26 yaşında fizik doktorası için P.N. Lebedev Enstütüsüne giden Saharov, bir yıl sonra araştırma çalışmalarına, Sovyet fizikçi İgor Tamm’la birlikte füzyon enerjisini kontrol altında tutma amacıyla devam etti. Bu çalışmalar ise hidrojen bombasının doğuşuna neden oldu.
Saharov’un 1961’de hidrojen bombasının atmosfer testlerini protesto etmesi, politik bir olaya dönüştü. 1968’de nükleer silahların indirimi için eylem başlatan Saharov, 1970’de insan hakları için bir komite kurdu.
Saharov, 1970’li yıllarının başında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) iktidarının yasa dışı olarak takip ettiği insanlara yardım etmeye başladı. Pyotr Grigorenko ve Aleksandr Soljenitsın ile birlikte SSCB’deki insan hakları savunucusu hareketinin liderlerinden biri olan Saharov, 1975 yılında Nobel Ödülü aldı. Fakat Sovyetler Birliği, Saharov’un ödülünü alması için Norveç’e gitmesine izin vermedi.
1980’de Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgali ile birlikte yönetime karşı eleştirileri yüzünden Saharov, Gorki’ye sürgüne gönderildi. Saharov’un, 1986’da Moskova’ya dönmesine izin verildi ve Moskova Yasama Meclisine seçildi.
Saharov, ölümüne kadar politik reformlar ve insan hakları konusundaki mücadelesine devam etti.