İşbirlikçilerden Kırım Tatar dili ile ilgili girişim

Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın sözde yönetiminin Kırım Tatar yardakçıları “çok önemli” bir girişimde bulundu. Kırım Tatarlarının hakları ile ilgili tüm sorunların “çözülmesinin” ardından yardakçılar, Kırım Tatar diliyle ilgilenmeye başladı.

Haber Giriş Tarihi: 13.06.2016 10:28
Haber Güncellenme Tarihi: 13.06.2016 10:28
https://www.qha.com.tr/

Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın başkenti Akmescit’te bulunan Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi’nde 22 Haziran tarihinde “Kırım Tatar Dili: Alfabe, Yazı ve İmla” konulu yuvarlak masa toplantısının düzenlenmesi planlanıyor. Söz konusu etkinliğin gündemi, “Kırım Tatar dilinde kullanılan harfler ve fonemografik yazının işleme kuralları ile ilgili konuları ele alma” şeklinde belirlendi.   Kırım’ın sözde Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Natalya Gonçarova, söz konusu yuvarlak masa toplantısının düzenlenmesi ile ilgili mektubu Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi Rektörü Fevzi Yakubov’a gönderdi.

Ön verilere göre etkinlikte, Kiril yazısı kullanılan Kırım Tatarca alfabesine yeni harflerin eklenmesi ile ilgili konu ele alınacak. Etkinlik organizatörleri, Kiril alfabesinde karşılığı olmayan “Ö” ve “Ü” harfleri için “Оь” ve “Уь” harflerinin kullanılmasını teklif etti.   Fevzi Yakubova gönderilen mektup, sözde Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Gonçarova'nın yanı sıra Kırım Tatarca bilgisi çok zayıf olan sözde Kırım Başbakan Yardımcısı Ruslan Balbek tarafından imzalanırken, etkinliğin koordinatörlüğünü sözde Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Yardımcısı Ayder Ablâtipov'un  yapacağı belirtildi.   Bu gösteri amaçlı şovun, Ukrayna’nın ana kısmında Bakanlar Kurulu’na Kırım Tatar dilinde Latin yazısının kullanılmasının onaylanması ile ilgili yasa tasarısının sunulmasından sonra organize edilmesi dikkat çekti.

Filolog, gazeteci, öğretmenlerin zorla katılımının sağlanacağı bir toplantıya dönüşmesi beklenen bu etkinliğin, Kırım Tatar bilim adamlarının Kırım Tatarcada Kiril alfabesinin kullanılmasından yana ve Latin alfabesine karşı olduğu şekilde kamuoyuna sunulacağı tahmin ediliyor. Kırım’daki bilim adamları, üniversite görevlileri, öğretmenlerin çoğunun Kırım Tatar alfabesine benzer yeniliğin getirilmesini desteklemediği biliniyor.   Daha önce Kiev’de Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanı Danışmanı, Kırım Tatar Latin Alfabesinin Geliştirilmesi ve Uygulanmasından Sorumlu Grubun Başkanı Elhan Nuriyev’in Ukrayna Bakanlar Kurulu’na “Kırım Tatar Dilinde Latin Alfabesinin Onaylanması ve Kırım Tatar Dili ve Edebiyatının Eğitimine Başlanmasına Dair” karar tasarısını sunduğu bildirilmişti.   Böylece söz konusu tasarının ilk maddesi “Kırım Tatar Latin alfabesinin onaylanmasını” öngörüyor.   Bununla birlikte tasarı, Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin seviye geliştirmesini ve Kırım Tatar dilinin, Ukrayna’nın köklü halkının anadili olarak Kırım Tatarlarının toplu yaşadıkları yerlerde bulunan okullarda öğretilmesini öngörüyor.   Kırım Tatar dilinde Latin yazısının kullanılması, bilim adamları tarafından uzun zamandan beri görüşülüyor. Kiril yazının Kırım Tatarcanın tüm fonetik özelliklerini yansıtmadığı ve bunun sadece Latin yazısının kullanılmasıyla sağlanabildiği belirtildi.   Kırım Tatar dili, 1929 yılında Arap yazısından Latin yazısına, 1936 yılında ise Kiril yazısına geçirilmişti.   2014 yılının Şubat ayda Kırım’ı işgal eden Rusya Federasyonu’nda Latin yazısının kullanılması yasak.