Bundan tam 34 yıl önce Çin yönetimi, Tiananmen Meydanı'nda binlerce eylemciyi vahşice katletti. Çin'in yakın dönem tarihinde bilinen en önemli halk hareketlerinden birisi olan Tiananmen Katliamı halen hafızalardaki yerini koruyor.
Çin’i 1949’dan beri demir yumrukla yöneten Komünist Parti rejimi, 1980’lerin ilk yarısından itibaren toplumun farklı kesimlerinden yükselen değişim talepleri ile karşı karşıya kaldı.
Bundan tam 34 yıl önce Çin yönetimi, #Tiananmen Meydanı'nda binlerce eylemciyi vahşice katletti ???? https://t.co/w4dXVjpmpR pic.twitter.com/jATy2njVI2
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) June 4, 2023Dünyada Soğuk Savaş ürünü diktatör rejimlerin bir bir yıkıldığı bu yıllarda Çin’de Komünist Partinin hayatın her alanındaki mutlak kontrolü, yozlaşma ve siyasi çürüme kamuoyunda siyasal yenilik isteklerini kuvvetlendirmişti. Ülkede farklı etnik gruplar üzerindeki baskıların kaldırılması, azınlık bölgelerine daha fazla özerklik verilmesi, dini özgürlüklerin tanınması, anayasal ve ekonomik değişimlerin yapılması yönünde talepler yükseliyordu.
ÇİN BASKISINA KARŞI BÖLGELERDE AYAKLANMALAR BAŞLADI
Ancak Komünist Parti içerisinde radikal kanat halkın gelişim taleplerine direnç gösteriyordu. Ekonomide liberalleşme ve verilen kısmi özgürlükler, daha fazla özgürlük isteyen üniversite öğrencileri, işçiler ve aydınlar tarafından yeterli bulunmadı. Komünist Partinin kurduğu dikta rejimine karşı, Çin’in önemli şehirlerinde ve halkın devlet destekli ayrımcılığa maruz kaldığı Doğu Türkistan, Tibet ve İç Moğolistan gibi etnik grupların ağırlıklı olarak yaşadığı pek çok bölgede hükumete karşı ayaklanmalar başladı.
ÇİN'İN KALBİ PEKİN'E DEMOKRASİ TANRIÇASI HEYKELİ DİKİLDİ
Tarih, 15 Nisan 1989'u gösterdiğinde, ülke genelindeki eşitsizlik, Çin Komünist Partisinin insan hakları ihlalleri ve baskılarına dur demek için çoğunluğu öğrenci ve öğretmenlerden oluşan yüz binlerce demokrasi yanlısı aktivist, Pekin’deki en önemi meydanlardan Tiananmen Meydanı’nda toplandı. Gösterilerin ilk günlerinde eylemlere müdahale etmeyen hükumet, 20 Mayıs'ta sıkıyönetim ilan etti.
Komünist Parti hükumetinin geri adım atmak yerine daha da sertleşmesi ve sivil halkın taleplerini göz ardı etmesi öğrencileri daha fazla direnmeye sevk etti. Öğrenciler, Tiananmen Meydanı'ndaki komünist lider Mao Zedong'un portresinin karşısına Demokrasi Tanrıçası'nın heykelini dikti.
ÇİN ASKERLERİ HALKI ÇAPRAZ ATEŞE ALDI
Barışçıl gösterileri "devrim karşıtı isyan" olarak nitelendiren Çin yönetimi, 4 Haziran 1989 sabahı Tiananmen Meydanı'ndaki kalabalığı dağıtması için 200 bin Çinli asker görevlendirdi. Kanlı baskında göstericileri çapraz ateşe alan askerler, öğrenci, öğretmen ve sivil halk fark etmeksizin 2 binin üzerinde insanı katletti.
TİANANMEN KATLİAMI HALA HAFIZALARDA
Tarih, Çin Komünist Partisinin bu insanlık suçunu unutmadı. Çin Komünist Partisi idaresi, ülke genelinde Tiananmen Katliamı ile ilgili tüm eylem ve söylemleri yasaklasa da, Hong Kong, Tayvan ve dünyanın diğer yerlerindeki demokrasi savunucuları, kanlı katliamın kurbanlarını anmaya devam ediyor.