Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Tahıl Koridoru Anlaşması'nın yeniden canlandırılması için kararlı olduğunu söyledi. Guterres, bu konuyu haftaya Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüşecek.
Türkiye ve Ukrayna'nın girişimleriyle Birleşmiş Milletler (BM) çatısı altında başlayan Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan 17 Temmuz 2023'te tek taraflı çekilen Rusya, Ukrayna'nın tahıl ticaretini engellemesi nedeniyle tepkilerin odağı olmuştu.
GUTERRES TÜM TARAFLARLA GÖRÜŞECEK
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Tahıl Koridoru Anlaşması'nın yeniden canlandırılması ve faaliyetlerinin devam edebilmesi için kararlı olduğunu belirtti. ABD'nin New York kentindeki BM Ofisinden basına bilgi veren Guterres, haftaya düzenlenecek olan BM Genel Kurulu Toplantısı'nda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ayrı ayrı görüşeceğini aktardı.
"KARADENİZ TAHIL GİRİŞİMİ KONUSUNDA KARARLIYIM"
Tahıl koridoru konusunu ana gündeme alacağını ifade eden Guterres, "Karadeniz Tahıl Girişimi'yle ilgili ümitliyim ya da ümitsizim diyemeyeceğim. Tek diyebileceğim şey Karadeniz Tahıl Girişimi'ni canlandırma konusunda kararlı olduğum" dedi. Guterres, Rusya'ya yönelik yaptırımları gözardı etmeden Rus gübre ve gıda ürünleri ile Ukrayna tahılının sevkiyatı için çaba göstereceğini vurguladı.
"İŞE YARAYAN VE FAYDALI BİR GİRİŞİM İSTİYORUZ" ÇAĞRISI
BM Genel Sekreteri 31 Ağustos 2023'te, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'a mektup yazdığını, "Yeni anlaşmanın istikrarlı olması gerekiyor. Krizden krize sürüklenen ve sürekli askıya alınan bir girişim istemiyoruz. İşe yarayan ve faydalı bir girişimi destekliyoruz" ifadeleriyle bildirmişti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Eylül 2023'te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'deki görüşmesinin ardından BM ile alternatif bir rota için görüşme yaptıklarını bildirmişti.
TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI
Rusya’nın Ukrayna topraklarının tamamına yönelik başlattığı savaş ve işgal girişimi nedeniyle, dünya pazarına açılamayan Ukrayna tahıllarının ihracatı yapılamamış ve ihracatı yapılamayan hububat dolayısıyla dünya, gıda krizinin eşiğine gelmişti. Rusya’nın sebep olduğu küresel gıda krizini önlemek için Türkiye kolları sıvadı. Savaşın başından bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye, Birleşmiş Milletler çatısı altında İstanbul’da iki kez Ukrayna ve Rusya askeri heyetlerini ağırladı.
22 Temmuz 2022’de Karadeniz üzerinden tahıl koridoru oluşturulması için, “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” imzalandı. İmzalanan anlaşmanın ardından tahıl taşıyacak gemilerin hazırlık çalışmaları ise tamamlandı. Tahıl yüklü gemiler Odesa, Çornomorsk, Yujnıy limanlarından yola çıkarak İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde bekletiliyordu. Denetimlerin ve güvenliğin sağlanmasında rol oynayan Türkiye, tahılların dünya pazarına açılmasını sağlıyordu. 17 Temmuz 2023 itibarıyla Rusya, bu anlaşmayı durdurduğunu açıkladı.