Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'ta 2014 yılından bu yana işgalci Rusların ortaya koyduğu savaş suçları ve saldırılar hakkında dikkat çeken bir karar aldı. AİHM, işgalci Rusya'nın savaş suçlarını içeren başvuru dilekçesini kabul etti.
AİHM'DEN TARİHİ KARAR: RUSYA'YA BİNLERCE SAVAŞ SUÇU DAVASI AÇILABİLİR
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Ukrayna ve Hollanda'nın Rusya'ya karşı üç başvurusunu değerlendirerek, Donbas'taki olaylarla ilgili şikayetleri inceleme yetkisine sahip olduğuna karar verdi. Üç iddiadan ikisi bölgedeki Rus yanlısı ayrılıkçıların insan hakları ihlallerini ve savaş suçlarını kapsıyor. Bu iddialardan en önemlisi ise 2014’te Malezya Havayollarına ait uçağın düşürülmesi. "MH17 Faciası" olarak bilinen katliamdan dolayı Rusya, artık resmen sorumlu tutuluyor.
Vahim hadiseden Moskova’nın sorumlu olduğu, bu uçağın işgalci Ruslara ait bir uçaksavarla vurulduğu AİHM tarafından kabul edildi. İşgalci Rus güçlerinin vurduğu uçaktaki 298 kişinin tamamı yaşamını yitirmişti.
AİMH, UKRAYNA VE HOLLANDA'NIN BAŞVURUSUNU İŞLEME ALACAK
Rusya, Donetsk ve Lugansk bölgelerinde sözde ayrılıkçıları kontrol etmediğini belirterek; iddiaların üstünü örtmeye çalıştı. Ancak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Putin Rusyasının, ayrılıkçıların askeri stratejisi üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ve ayrılıkçıların talebi üzerine onlara silah sağladığını ve bu nedenle topraklarındaki olaylardan sorumlu tutulabileceğini açıkladı. Nitekim, Donbas bölgesindeki Rus yanlısı ayrılıkçıların, Putin Rusyası tarafından özellikle bölgeyi istikrarsızlaştırmak için ortaya konulan bir proje olduğu ve direkt Kremlin'den emir aldığı biliniyor. Özellikle, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik topyekun işgal girişimi ve saldırılarının başladığı 24 Şubat 2022'den bu yana bölge tamamen Rusya tarafından işgal edilmiş durumda.
AİHM, RUSYA'YI SUÇLU BULURSA MOSKOVA YÖNETİMİ TAZMİNAT ÖDEYECEK
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Rusya'ya karşı Ukrayna ve Hollanda davasını, esas incelemeye alacak. Ayrıca vereceği karar ile bu kararı bekleyen binlerce davanın da önü açılmış olacak. AİHM, Moskova yönetimini suçlu bulursa Rusya’nın tazminat ödemesi gerekecek.
MH17 FACİASI
Malezya Havayollarına ait MH17 sefer sayılı yolcu uçağı, Ukrayna’nın doğusunda düşürüldü. Malezya Havayollarına ait uçaktaki 298 kişi hayatını kaybetmişti. MH17 faciasına ait acılar halen tazeliğini korurken; bu vahşete imza atan işgalci Rusya Federasyonu halen facianın bedelini ödemedi.
Amsterdam-Kuala Lumpur seferini yapan Malezya Havayolları’na ait MH17 sefer sayılı uçak, dönemin Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki Donetsk bölgesinde düşürülmüştü. Rus yapımı BUK füzesiyle vurulan uçakta bulunan 80’i çocuk olmak üzere 298 yolcu ve mürettebattan kurtulan olmamıştı. Hollanda'da 11 Haziran 2022 tarihinde Rusya'nın işlediği vahşetin duruşmasında mahkeme süreci sona erdi.
MH17 faciası ile ilgili Hollanda yargısı, Kasım 2022'de kararı açıkladı. Mahkeme, 2 Rus ve 1 Ukrayna vatandaşını ömür boyu hapis cezasına çarptırdı.