ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Çin'i Güney Çin Denizi'ndeki saldırgan hamlelerinden ötürü uyardı.
CNN'in haberine göre dün, 3 Haziran'da Singapur'da düzenlenen Asya ve Pasifik bölgesinin güvenliğini ele alan IISS Shangri-La Diyalogu adlı yıllık konferansta, Güney Çin Denizi meselesi ile ilgili açıklama yapan Savunma Bakanı Carter, Çin'in kendi çıkarları için bölgedeki pozitif işbirliğine karşı direndiğini ifade etti.
Carter, Çin'in Güney Çin Denizi'ni adeta izole ettiğini belirterek saldırgan tavrı nedeniyle yakında kendi kendisini tecrit edeceğini belirtti.
Konferansın soru-cevap oturumunda Çinli bir profesörün, ABD'nin neden Çin'e bu denli odaklandığını sorması üzerine Carter, bu meselenin iki ülke arasında bir anlaşmazlık olarak yorumlanmaması gerektiğini söyledi. Sadece hukukun üstünlüğü ilkesine ve uluslararası hukuka uyulmasını beklediklerini, Çin'e odaklanmayıp söz konusu prensiplere odaklandıklarını, ABD'nin dikkatini çeken noktanın da Çin'in Güney Çin Denizi'deki eylemleri olduğunu kaydetti.
Carter ayrıca bu ay ABD, Japonya ve Güney Kore'nin balistik füze ikaz sistemi denemesi gerçekleştireceğini de duyurdu.
Çin Savunma Bakanlığı, ABD'ye Güney Çin Denizi'nde tarafları tehlikeye sokabilecek tehlikeli hareketlerden kaçınma çağrısında bulunmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Yang Yücün düzenlediği basın toplantısında, geçen ay (Mayıs 2016) gerçekleşen Güney Çin Denizi'ndeki uçak geriliminin ardından, ABD Savunma Bakanlığı'nın yaptığı Güney Çin Denizi'nde Çin'e ait iki savaş uçağının ABD'ye ait keşif uçağını "güvensiz" bir şekilde taciz ettiği açıklamasını yinelemesine karşı çıkıp ABD'ye bu tarz faaliyetleri durdurması çağrısında bulunmuştu.
Sözcü, Çin savaş uçaklarının, ülke sularında keşif yapan ABD uçağına Çin ve ABD arasında geçen yıl imzalanan anlaşma çerçevesinde emniyet kurallarına uygun bir şekilde müdahalede bulunduğunu söyleyerek, Güney Çin Denizi'nde Çin'e ait bölgede ABD'nin sıklıkla keşif uçuşları yaptığını ve bunun Çin-ABD askeri güvenliği konusunda ciddi bir tehlike kaynağı oluşturduğunun altını çizmişti.
Bilindiği gibi 18 Mayıs'ta Güney Çin Denizi'nde iki ülkenin savaş uçakları karşı karşıya gelmişti. Pentagon sözcülerinden Michelle Baldanza'nın yayınladığı yazılı açıklamada, ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait bir keşif uçağının 18 Mayıs günü Güney Çin Denizi'nde uluslararası sularda seyrettiği esnada, Çin'e ait iki taktik savaş uçağı tarafından taciz edildiği bildirilmişti.
"Güvensiz" olarak tanımlanan yakınlaşmada iki J-11 tipi Çin savaş uçağının, EP-3E tipi Amerikan keşif uçağına 15 metre kadar yaklaştığı kaydedilmiş, Amerikan medyasında Amerikan keşif uçağının olası bir çarpışmadan kaçınmak için hızla alçaldığı bilgisi yer almıştı.
26 Mayıs'ta da Japonya'nın Kashikojima Adası'nda başlayan, Sanayileşmiş 7 ülkenin liderlerini bir araya getiren G7 Zirvesi'ne (ABD, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Kanada'dan oluşan grupta Avrupa Birliği de temsil edilirken Rusya davet edilmediği için yer almıyor), Çin Dışişleri Bakanı tarafından uyarı yapılmıştı. Bilindiği gibi iki gün sürecek zirvenin maddelerinde biri de Çin'in Doğu ve Güney Çin Denizi'nde egemenlik iddia etmesi meselesiydi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi (Wang Yi, 2013'ten beri görevde), Çin'de Eylül ayında düzenlenecek G20 Zirvesi'ne ilişkin yaptığı basın toplantısında, Japonya'da başlayan G7 Liderleri Zirvesi’nde Güney Çin Denizi meselesinde gerilime neden olabilecek açıklamalar yapılmaması konusunda uyarıda bulunmuştu.
Vang, G7 üyelerine objektif ve adil bir tutumla hareket etmeleri gerektiğini söyleyerek bölgede gerginliği arttıracak herhangi bir hamle ve görüşmenin gerçekleşmesini istemediklerini belirtmiş, ayrıca Çin'in, Güney Çin Denizi'ne taraf olan ülkelerle anlaşmazlıklar konusunda her zaman çözüm arayışında olduğunu da söylemişti.
Çin, Tayvan, Brunei, Malezya, Vietnam ve Filipinler, Güney Çin Denizi'ndeki adacıkların hepsi ya da bir kısmında hak iddia ediyor. Denizin petrol, doğalgaz ve balıkçılık açısından zengin kaynaklara sahip olduğu için özellikle Çin'in daha büyük bir kısmında hak iddia ettiği ve savunma amacıyla yapay adacıklar oluşturduğu biliniyor.