Türkiye’nin öncülüğünde hazırlanan ve Mısır tarafından Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne sunulan ve ABD Başkanı Donald Trump'a Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımaktan vazgeçme çağrısı yapan karar tasarısı, 18 Aralık'ta yapılan oylamada Washington tarafından veto edildi.
Konseyin diğer 14 üyesi ise tasarıya destek verdi.
Bu ülkeler ABD dışındaki diğer daimi üyeler Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile geçici üyeler Bolivya, Mısır, Etiyopya, İtalya, Japonya, Kazakistan, Senegal, İsveç, Ukrayna ve Uruguay.
BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi veto yetkisine sahip. Bir karar tasarının Konsey'den geçmesi için ise 15 üye ülkeden en az 9'unun "Evet" oyu kullanması ve hiçbir daimi üyenin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
162726
Oylama öncesinde yaptığı konuşmada Mısır'ın BM Daimi Temsilcisi Amr Abdüllatif Abdulatta, neden tasarıyı gündeme getirdiklerini açıkladı ve ABD'nin Kudüs'ün nihai statüsüne etki edecek bu adımının kabul edilemez olduğunu dile getirdi.
Uruguay'ın BM Daimi Temsilcisi Elbio Rosselli da yaptığı kısa konuşmada Mısır'ın tasarısına destek vereceklerini ve Kudüs'le ilgili BM kararlarının açık olduğunu vurguladı. İki devletli çözümün önünü tıkayan ABD'nin Kudüs kararının gözden geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
Benzer şekilde İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft da yaptığı açıklamada İngiltere Büyükelçiliğinin Tel Aviv'de kalmaya devam edeceğini dile getirdi.
163084
Oylamanın ardından söz alan ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise ABD'nin Kudüs konusundaki pozisyonunu bir kez daha dile getirdi ve mevcut yaklaşımlarını koruyacaklarını belirtti.
ABD'nin söz konusu tasarıyı BMGK'da veto etmesi üzerine konunun BM Genel Kurulu'na taşınacağı ve bu platformda üçte iki çoğunlukla kabul edilmesi için çaba gösterileceği belirtildi.
ABD Başkanı Donald Trump, 6 Aralık'ta yaptığı açıklamada Kudüs'ü tek taraflı olarak İsrail'in başkenti olarak kabul ettiğini ilan etmiş, bölgede ve dünya genelinde bu karara ilişkin çok protestolar düzenlenmeye başlamıştı.
Türkiye’den ABD’nin vetosuna tepki
Dışişleri Bakanlığından, Türkiye'nin öncülüğünde Mısır tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunulan ve "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarının ABD tarafından veto edilmesinin bu ülkenin tarafsızlığını yitirdiğini bir kez daha ortaya koyduğu bildirildi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Kudüs konusunda BM Güvenlik Konseyi’ne sunulan karar tasarısının 14 olumlu oya karşı tek bir aleyhte oyla veto edilmesinin esefle karşılandığı kaydedildi.
163231
Açıklamada, şu ifadeler yer aldı: "Uluslararası hukuk ve meşruiyet gözetilerek hazırlanan, tüm ülkelere Kudüs konusunda ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyma çağrısında bulunan söz konusu tasarının ABD tarafından veto edilmesi, bu ülkenin tarafsızlığını yitirdiğini bir kez daha ortaya koymuştur. ABD’nin oylamada yalnız kalmış olması, Kudüs’le ilgili kararının hukuk dışılığının en somut göstergesidir. BM Güvenlik Konseyinin bölgesel barış ve istikrar üzerinde yansımaları olacak böyle bir konuda tüm uluslararası toplumun iradesine aykırı olarak işlevsiz bırakılması kabul edilemez."
Açıklamada ayrıca Türkiye'nin Filistin Devleti’nin ve halkının her zaman yanında olmaya, başta BM Genel Kurulu olmak üzere tüm uluslararası platformlarda Filistin’in haklı mücadelesini ve bu yöndeki çabalarını desteklemeye devam edeceği vurgulandı.