“Daima Bekleyeceğim Balam” başlıklı fotoğraf sergisi ve konferansı, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi ev sahipliğinde Ankara’da gerçekleşti.
Rus işgali altındaki Kırım’da haksız yere tutuklanan Kırım Tatar siyasî tutsaklara dikkat çekmek için çeşitli çalışmalar yapan Emel Kırım Vakfı tarafından tertip edilen “Daima Bekleyeceğim Balam” başlıklı fotoğraf sergisi ve konferansı Gebze’nin ardından Ankara’da düzenledi.
Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi’nde 9 Ekim 2024 tarihinde gerçekleşen fotoğraf sergisi ve konferansta oğulları Rusya tarafından haksız yere alıkonulan Kırım Tatar siyasî tutsakların annelerinin hikâyeleri anlatıldı. Ayrıca Kırım’daki insan hakları ihlalleri ve Kırım Tatar siyasî tutsakların durumu ele alındı.
Programa; Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı Nariman Celal, Ukrayna'nın Ankara Büyükelçiliği Müsteşarı Denıs Zolotaryov, Ukrayna İnsan Hakları Yetkilisi Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar Temsilcisi Elvin Kadırov, Ukrayna ZMINA İnsan Hakları Merkezi Proje Yöneticisi Victoria Nesterenko, Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin, Sürgündeki Çeçen İçkerya Cumhuriyeti Türkiye ve Ortadoğu Ülkeleri Temsilcisi Abdulhakim Şaptukayev, Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kırımlı, İyi Parti Ankara Milletvekili Kürşat Zorlu, Gölbaşı Belediye Başkanı Yakup Odabaşı, Tuvgan Til İnternet Sitesi Koordinatörü Oya Deniz Çongar Şahin, Kurt-Ar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Çağrı Koçyiğit ve yazar Serra Menekay katıldı.
Serginin açılış konuşmasını Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin ve Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar adına Büyükelçilik Müsteşarı Denıs Zolotaryov yaptı.
“KIRIM’DAKİ KARDEŞLERİMİZLE HER ZAMAN DAYANIŞMA İÇERİSİNDEYİZ”
Şahin, “Halkımızın vaziyeti ortada. Kırım Tatar halkı çok ağır günlerden geçiyor. Bu ilk değil, yeni değil, yılladır devam eden bir mücadele var. Allah kısmet ederse biz geleceğimizden umutluyuz. Umudumuzu hiçbir zaman kaybetmeyeceğiz. Kırım’daki kardeşlerimizle her zaman dayanışma içerisindeyiz.” dedi.
“FOTOĞRAFLARDA İŞGAL ALTINDAKİ KIRIM’DA YAŞANAN GERÇEKLERİ GÖRÜYORUZ”
Zolotaryov, Ukrayna devletinin ana görevinin insan haklarını korumak olduğunu vurgulayarak “Bu zor şartlar altında hem Ukrayna halkı hem de Kırım Tatar halkı kendi geleceği için mücadele etmektedir. Bu yolda büyük sorunlarla karşılaşıyoruz. Bugün sergilenen bu fotoğraflarda ne yazık ki, işgal altındaki Kırım’da ve diğer topraklarda yaşanan gerçekleri görüyoruz. Bu mücadelemiz er ya da geç zaferle sonuçlanacaktır. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın girişimleriyle Nariman Celal bugün aramızda. Aynı zamanda bugünlerde Kıyiv’de destek ziyaretinde bulunan Kırım Tatar diasporasını kutluyoruz.” ifadelerini kullandı.
Serginin ardından KTMM Başkan Yardımcısı Nariman Celal ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kırımlı’nın konuşmacı olduğu konferans 18.30’da başladı.
Tuvgan Til İnternet Sitesi Koordinatörü Oya Deniz Çongar Şahin moderatörlüğünde yapılan konferansın açılış konuşmalarını Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin, Ukrayna'nın Ankara Büyükelçiliği adına Büyükelçilik Müsteşarı Denıs Zolotaryov ve Ukrayna ZMINA İnsan Hakları Merkezi Proje Yöneticisi Victoria Nesterenko yaptı.
"RUSYA İLE YAŞAMAK ÖLÜM DEMEK"
Şahin konuşmasında “Kıymetli dostlar bugün aramızda çok kıymetli misafirler var. 23 yıllık Ukrayna sürecimizde tam kendimizi toparladık, milli ve dini kurumlarımızı ayağa kaldırdık derken yeniden bir işgalle karşı karşıya kaldık. Bu işgali asla kabul etmedik. Rusya ile yaşamak ölüm demektir. Biz Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü destekliyoruz ve Kırım’ın statüsü ve Kırım Tatar halkalarının anayasal haklarını Ukrayna devletinden talep ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Zolotaryov ise “Ukrayna Büyükelçisi Sayın Vasıl Bodnar adına hepinizi selamlıyorum. Adalet, demokrasi ve insan hakları için beraber mücadele veriyoruz. Bu temellerde Ukrayna ve Kırım Tatar halkının parlak geleceğini inşa ederiz.” dedi.
“KIRIM TATAR SİYASİ TUTSAKLARIN EŞLERİ VE ANNELERİ İLE YAKIN TEMAS HALİNDEYİZ”
Kırım’ın 10 yıldır işgal altında olduğunu ve Kırım’da yapılan bütün insan hakları ihlallerini takip ettiklerini dile getiren Nesterenko, “Bu süreç içerisinde Kırım Tatar siyasî tutsakların eşleri ve anneleri ile yakın temas halindeyiz. Biz bu kadınların sesi olmak istiyoruz ve bu sesin sadece Ukrayna’da değil tüm uluslararası alanda duyulmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kırımlı, konuşmasına Kırım Tatarlarının, 1783 senesinde Kırım’ın Rusya İmparatorluğu’nun işgaline girdiğinden beri bin bir türlü zulümü yaşadığını belirterek, “Sayamayacımız kadar insanımız şehit edildi. Rus hapishanelerinde cefalar çekti. Yine kapkara bir yılda 2014 yılında güzel vatanımız yine aynı karanlık rejimin işgaline uğradıktan sonra aynı trajik kara film bizler için tekrar başladı.” dedi.
Kırım Tatar milli hareketinin 1917 yılında en baştan çok açık prensiplerle yola çıktığına dikkat çeken Prof. Dr. Kırımlı, “Tam demokratik olmak, kendisine yapılmasını istemediğini başkasına yapmamak hatta düşünmemek, kimseye zulmetmemek ama kendisinde zulmettirmemek, hiçbir şekilde vicdan dışı hareketlere, şiddete bulaşmamak. Bu Gaspıralı zamanında uygulandı. Kırım Tatar illi hareketi sonuna kadar bu fikri, vicdani mirasın sahipçisi oldu.” diyerek sözlerine devam etti.
“BU REJİM BİRİSİNE MAHKUMİYET VERİYORSA BU ASLINDA EN BÜYÜK ŞEREFTİR”
Kırımlı konuşmasında “Masum insanlarımızı vicdansızca, alçakça, hapislere mahkum eden, aslında bütün milletimizi o güzel vatanımızda hapis halinde tutan bir cani Putin rejimden bahsediyoruz. Milyonlarca masum insanın katili olan bu rejim, eğer birisine mahkumiyet veriyorsa bu aslında en büyük şereftir. Sadece Kırım Tatarları değil, bu lanetli rejimin istibdadı altında yaşamış olan halkarın hepsi muazzam kurbanlar verdiler. Ama bugün mevzumuz Kırım Tatarları. Çarlık, Sovyet ve Putin rejimleri altındaki bu kurbanları bu hapishanelerde yıllarını geçiren kahramanlarıyla ölmedi, yok olmadı. Elbetteki yok olmayacak. Nariman Celal’in orada geçirdiği bir dakikayı hiçbirimiz geçirmek istemezdik. Hiçbirininkini de geçirmek istemezdik. Bilelim ki, bu insanlar bu milletin geleceğininde kurucularıdır. Bu kahramanlarımızla sonuna kadar gurur duyuyoruz.” ifadelerine yer verdi.
“ZULÜM KARŞISINDA TARAFSIZ OLMAK NAMUSSUZLUKTUR, VİCDANSIZLIKTIR”
Zulüm neredeyse mazlumun yanında, zalimin karşısında olduklarını vurgulayan Kırımlı sözlerini su ifadelerle noktaladı:
Biz yüzde yüz Ukrayna’nın yanındayız. Zulüm karşısında tarafsız olmak namussuzluktur, vicdansızlıktır. Sadece bizim kaderimiz bu savaşa bağlı olduğu için değil, Kırım’ın geleceği sadece bu savaşta muhakkak ve muhakkak katil ve cani Rusya rejiminin yenilmesine bağlı olduğu için değil, eğer bu bizim dışımızda olsaydı dahi yine tarafımız değişmezdi. Gazze’de, Arakan’da, Suriye’de, Çeçenistan’da ve zulüm olan her yerde mazlumun yanındayız. Hiçbir şekilde ve şartta vatanımız Kırım’da cani Putin rejiminin hakimiyetini asla kabul etmeyeceğiz. Kabul eden hiçkimse bizim dostumuz olamaz. Barış adı altında Kırım'ın bu katillere teslim edilmesini asla kabul edemeyiz. Biz mutlaka yeneceğiz.
KTMM Başkan Yardımcısı Nariman Celal, “Değerli dostlar sizinle birlikte olmaktan gerçekten mutluyum. Ne kadar Rusya propagandası büyük güçle bize karşı çalışsa da emin olun ki, halkımız doğru yolda.” dedi.
Bugünlerde Türkiye’deki yetkililer ile görüştüğünü söyleyen Celal, görüşme esnasında ne için işgale karşı çıktınız sorusunu şu şekilde cevapladığını aktardı:
Eğer birisi benim ana vatanıma benim rızam olmadan gelirse ve nasıl yaşayacağıma karışırsa elbette karşı çıkarım.
“İNSAN, KIRIM TATARI VE MÜSLÜMAN OLARAK BU HAKSIZLIĞA KÖR OLAMAM”
Celal, “Bizim halkımızın temsilcileri, haksızlığa karşı çıktı. Ruslar istiyorlar ki, biz bunu kabul edelim. Nasıl kabul edelim? Onların yaptıklarının bizim ne milli ne de dini adetlerimizde yeri var. İnsan, Kırım Tatarı ve Müslüman olarak bu haksızlığa kör olamam. Biz KTMM olarak karşı çıktık ve ondan sonra bu baskılar başladı.” ifadelerini kullandı.
Ruslar tarafından alıkonan siyasî tutsakların çoğunun Kırım Tatarı olduğunu belirten Celal ayrıca Kırım Tatarlarının Ruslar tarafından para cezası ve başka türlü cezalara çarptırıldığını kaydetti.
Celal, hapishanede birçok Türk yurdundan insanın Rus esaretinde olduğunu “Ben hapishanede Özbekler, Tacikler, Kazaklar, Kırım Tatarları, Başkurtlar ne kadar Türk kardeşimiz varsa hepsinin suçsuz yere yattığını gördüm.” ifadeleriyle açıkladı.
BU İNSANLAR NE YAPTILAR?
Celal, Kırım Tatar siyasî mahkumların, bu işgale sessiz kalmadıklarını ve yardıma ihtiyacı olanlara yardım ettikleri, kiminin de Rus propagandasına karşı mücedele etmek için Kırım’da yaşananları aktardığı için mahkum edildiğini kaydetti. Ayrıca Celal “Hapishanelerde de zulüm bitmiyor. İşgalciler, namaz kılmaya, Kur'an okumaya imkan vermiyorlar. Rusya marşını okumaya zorluyorlar.” dedi.
“KIRIM İŞGAL ALTINDA KALDIĞI SÜRECE BU ZULÜM DEVAM EDECEK”
Kırım Tatarlarının da Rusya ordusuna çağrıldığını ve Ukrayna’ya karşı savaşmaya mecbur ettiklerine dikkat çeken Celal şöyle devam etti:
Ukrayna tarafında da ölenler var, onlar şehitlerimiz. Onlar milletini özgürleştirmek için savaştılar ve galip oldular. Rusya tarafında savaşanın bir şerefi var mı? Kırım işgal altında kaldığı sürece bu zulüm devam edecek. Her gün her ay siyasi tutukluların sayısı hep artacak. En son Kırım Tatarı serbest olana kadar anlatmaya devam edeceğiz. Başka yol yok. Biz de isterdik diplomatik yolla topraklarımızı işgalden kurtarmayı. Ancak Rusya bunu istemiyor. Savaşmaya mecburuz.
KTMM BAŞKAN YARDIMCISI CELAL’DEN TÜRK MİLLETİNE MESAJ
Celal, Türk halkından bu meseleyi konuşmasını ve doğru bilgilerle anlatmasını istedi. İkinci olarak “Güçlü bir cumhuriyetiniz var. Daima Ukrayna’nın yanında. Daha çok destek gerekiyor. Eğer Rusya, Ukrayna topraklarını alsa Karadeniz’de denge değişecek. Rusya’nın gücünü artıracak. Türkiye’ye bu rahat getirecek mi? Ukrayna’nın dostluk kurma isteği var. Bu dostluk münasebetinin ortasında da biz Kırım Tatarları varız. Biz iki ülke arasındaki dostluğu güçlendirmeye hazırız.” dedi. Kırım Tatar siyasi tutsaklara mektup yazılmaya devam edilmesinin önemini vurgulayan Celal son olarak dua etmek gerektiğini de sözlerine ekledi.