Yedi yıldır Rus işgali altında olan Kırım’daki durum, BMGK’da görüşülecek

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üye devletlerinin girişimiyle Arria formatında Kırım konulu bir toplantı yapılacak. Toplantının, BM Güvenlik Konseyi'nin ve dünyanın dikkatini Rusya'nın uluslararası hukuku ağır ihlaline ve Kırım işgalini meşrulaştırmaya yönelik girişimlerine çekme amacı taşıdığı bildirildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Rus işgali altında bulunan Kırım’daki durumu görüşecek. BMGK üye devletlerinin girişimiyle 12 Mart 2021 tarihinde Arria formatında "Kırım: Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü ihlalinin 7. yılı" başlıklı resmi olmayan üst düzey çevrimiçi toplantı yapılacak.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, toplantının Ukrayna ile birlikte BM Güvenlik Konseyi üye devletleri Birleşik Krallık, Estonya, İrlanda, Norveç, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa tarafından düzenlendiği bildirildi. Ayrıca etkinliğin düzenlenmesine dünyanın dört bir yanından 20'den fazla BM üye devletinin katıldığı belirtildi.

Etkinliğin amacı, BM Güvenlik Konseyi'nin ve dünyanın dikkatini Rusya'nın uluslararası hukuku ağır ihlaline ve Kırım işgalini meşrulaştırmaya yönelik girişimlerine çekmek. Toplantıya katılan temsilciler, işgal altındaki yarımadanın ve Karadeniz ile Azak Denizinin askerileştirilmesini, insan hakları ihlallerini, ekonomik ve ekolojik durumun kötüleşmesi konularını masaya yatıracak.

Kırım'ın Rusya tarafından işgalini konu alan Arria formatındaki toplantı, Şubat-Mart 2014'te yaşanan trajik olaylara dikkat çekmek için Ukrayna'nın ortaklarıyla birlikte her yıl düzenlediği bir etkinliktir. Arria toplantıları, ismini Venezuelalı diplomat Diego Arria’dan alıyor. Bu format, BMGK üyelerinin son yıllarda başvurduğu yöntemlerden biri. Tüm üyelerin katılması gerekmeyen bu toplantıların esnek bir çerçevesi bulunuyor.

İşgalci Rus askerleri Kırım’a ilk olarak, 20 Şubat 2014 tarihinde girdi. Altı yıl önce bugün, sabahın erken saatlerinde plakaları sökülmüş askeri araçlar ve rütbe işaretleri taşımayan silahlı milisler Kırım’ın stratejik noktalarını ve hükûmet binalarını ele geçirmeye başladı.

Rus propaganda medyalarında “Kırım Özsavunması” oldukları iddia edilen, kamuflaj giymelerinden hareketle “kibar yeşil adamlar” olarak da adlandırılan Rus askerleri ve onların yanında gezen işbirlikçi milisler, yarımadanın kontrolünü yasa dışı olarak ele geçirdi. Rus propaganda mekanizmasınca işgal, sözde “bağlanma” adı altında legalleştirilmeye çalışılsa da dünya kamuoyu bu adımı asla tanımadı.

Rus işgaliyle adeta “açık hava cezaevi”ne dönüşen Kırım yarımadası, bir yandan silahlandırma hamleleriyle dünyayı tehdit eden askeri bir üs haline getirildi. Diğer yandan da işgale direnen Kırımlılar baskı mekanizmasının sürekli hedefi haline geldi. Yarımadada 2014’ten beri Rus işgalini onaylamadıklarını ifade eden ve tutumlarıyla belirten Kırım Tatarları başta olmak üzere Ukrayna’ya bağlı kalmak isteyenler, kaçırılmalarla, düzmece davalarla, keyfi baskın ve sorgularla korkutulmaya çalışılıyor.