KTMM, AB'nin Kırım Tatar soykırımını anmasının engellenmesine tepki gösterdi

Portekiz, Avrupa Birliği’nin (AB) Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatında (AGİT) yapacağı açıklamada, 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 77. yıldönümünden bahsedilmesini engelledi. Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM), Portekiz’in söz konusu kararına tepki gösterdi.

Avrupa Birliğinin (AB) AGİT’teki "Yasa dışı ilhak edilen Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar (Sivastopol) şehrinde insan hakları durumu" isimli açıklamasından, Avrupa Konseyinde dönem başkanlığı görevini yürüten Portekiz’in ısrarıyla, 1944 Kırım Tatar sürgününün ve soykırımının 77. yıldönümünü hatırlatan ifade kaldırıldı.

Konu ile ilgili dün açıklama yayımlayan KTMM, AB’nin önceki yıllarda 18 Mayıs öncesinde yaptığı açıklamalarda her zaman 18 Mayıs 1944 trajik olaylarının hatırlatıldığına dikkat çekerek, "Yukarıda bahsi geçen AB açıklamasının hazırlık aşamasında ortaya çıkan talihsiz anlaşmazlıkla ilgili duyduğumuz derin üzüntüyü bildiriyoruz ve AB üye ülkelerini, Nazi, Komünist ve diğer totaliter rejimler tarafından işlenen saldırı eylemlerini, insanlığa karşı suçları ve kitlesel insan hakları ihlallerini kararlılıkla kınayan 19 Eylül 2019 tarihli ‘Avrupa'nın geleceği için tarihi hafızayı korumanın önemi üzerine’ başlıklı Avrupa Parlamentosu kararına uymaya davet ediyoruz." ifadeleri kullanıldı.

Ayrıca açıklamada, KTMM’nin 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Soykırımının 77. yıl dönümü dolayısıyla yayımladığı bildiride, işgal şartları altında Kırım Tatarlarının 77 yıl önce olduğu gibi bugün de yok edilme tehdidi altında olduğu kaydedildi. Kırım Tatar Milli Meclisi, Ukrayna ve uluslararası toplumun Kırım’ı işgalden kurtarmaya yönelik çabaları birleştirerek yeni bir 1944 soykırım felaketinin önlenebileceğini vurguladı.

18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatarlarının büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Orta Asya ve Sibirya’ya sürgün edilen Kırım Tatarlarının yüzde 46’sı yolda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti. Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu.

Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Kırım Tatar adı yok edilmişti. Bunun sonucunda Kırım Tatar halkı büyük kayıplar yaşadı. Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başlarken 150 bini maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Orta Asya’da kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti. 2019 yılında Letonya ve Litvanya 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgününü soykırım olarak tanıdılar.