10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü ve Rus İşgali Altındaki Vatan Kırım

73 yıl önce Birleşmiş Milletler, 10 Aralık 1948’de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul etti. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin kabul edilişinin yıl dönümünde dünyada, baskıcı ve emperyal rejimlerin yayılmacı politikalarına dikkat çekmek üzere 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü kaydediliyor. Mart 2014’ten bu yana Rus işgali altındaki Kırım’da, baskı ve zulümler ile yaşanan insan hakları ihlalleri ise aralıksız devam ediyor.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 10 Aralık 1948 tarihinde, dünyada acı tecrübelere sahne olan insan haklarının ağır ihlallerine ve soykırım fiillerine dikkat çekmek için İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kabul edildi. Bu tarihten itibaren 10 Aralık, Dünya İnsan Hakları Günü olarak kutlanmaya başladı. 

İşgalci Rus askerlerinin Kırım’daki baskı ve zulümleri, Mart 2014’ten bu yana devam ediyor. Bu baskıdan en çok etkilenen topluluk, Kırım’ın yerli halkı olan Kırım Tatarları oldu.

İşgalin hemen ardından Rusya, Kırım Tatarlarının siyasi ve toplum önderlerinin Kırım’a girişini yasakladı.

Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, KTMM Başkan Yardımcıları; İlmi Ümerov, Ahtem Çiygöz ve Nariman Celal hakkında düzmece davalar açıldı. Nariman Celal, halen Rus esaretinde ve mücadelesine devam ediyor.

Kırım’da faaliyet gösteren neredeyse tüm bağımsız medya organları yasaklandı. Kırım Haber Ajansı ve Kırım Tatar televizyon kanalı ATR, bu baskıdan nasibini aldı.

Rusya, Nisan 2016’da Kırım Tatar halkının temsil organı Kırım Tatar Milli Meclisinin faaliyetini yasaklama kararı aldı.

Rus işgalci yönetimine karşı çıkan Kırım Tatarları ve Ukrainlere baskı uygulamak amacıyla açılan düzmece davalar çerçevesinde 2’si kadın, 86’sı Kırım Tatarı olmak üzere toplamda 121 Ukrayna vatandaşı halen yasa dışı olarak alıkonuluyor.

Kırım’da son dönemde siyasi tutsaklara destek verenlere baskılar gündemde. Sadece son 3 ayda 100’den fazla Kırım Tatarı işgalci güçlerce yasa dışı olarak alıkonuldu.

Siyasi tutsaklara destek veren avukatlar da baskı altında. Kırım Tatar avukatlar Emil Kurbedinov ve Edem Semedlayev haklarında açılan idari davalar çerçevesinde hapis cezası aldı.

Rusya, Kırım’ı işgal ettikten sonra yarımadada toplamda 44 kişi kaçırıldı. Aralarından 6’sı ölü bulundu ve 15’inden halen hiçbir haber alınamadı. Bunlar arasında Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu üyesi Ervin İbragimov da yer alıyor.

Kırım’da 2014’ten önce Kırım Tatarca eğitim veren milli okul sayısı 15 iken işgalden sonra bu okulların milli okul statüsünü kaldırıldı.

Kırım Tatar mimarisinin dünyadaki eşsiz örneği Hansaray, restorasyon bahanesiyle işgalci Rusya tarafından acımasız biçimde talan ediliyor. UNESCO bunu durdurmak için çabala da hiçbir sonuç alamadı

İşgalci Rusya’nın Kırım’a verdiği en büyük zararlardan birisi, demografik yapıdaki değişim. Kremlin yönetimi, son 7 yıl içinde yarımadaya, 600 binden bir buçuk milyona kadar Rus vatandaşı yerleştirdi. Bu süre içinde Kırım’ı en az 50 bin Ukrayna vatandaşı terk etmek zorunda kaldı.