Kırım'ın antlı şehidi Numan Çelebicihan ve Kırım Tatar şehitleri çevrimiçi etkinlikte anıldı

Kırım Tatar halkının antlı şehidi Numan Çelebicihan, şehit edilişinin 103. yıl dönümünde Kırım Derneği Genel Merkezi, Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) ve Kırım Tatar Teşkilatları Platformu tarafından düzenlenen çevrimiçi anma ve dua etkinliğinde anıldı. Etkinlikte; Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov ve Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Andriy Sıbiga da söz aldılar.

Kırım Derneği Genel Merkezinin organizasyonunda, Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM), Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) ve Kırım Tatar Teşkilatları Platformu tarafından 23 Şubat 2021 tarihi saat 21.00’de "23 Şubat Çelebicihan’ı ve Kırım Tatar Şehitlerini Anma Günü" kapsamında anma ve dua etkinliği düzenlendi. Türkiye'deki ve dünyadaki Kırım Tatar kuruluşlarının temsilcilerinin katıldığı anma etkinliği, çevrim içi olarak gerçekleştirildi.

Kırım Halk Cumhuriyeti hükûmetinin ilk başkanı, Kırım Tatar Milli Kurultayı’nın kurucularından, Kırım, Litvanya, Polonya ve Belarus Müftüsü Numan Çelebicihan'ın şehadet yıl dönümü anısına düzenlenen etkinlik, Yasin-i Şerif'in okunmasıyla başladı. Yasin-i Şerif, yayına Ukrayna, Romanya ve Türkiye'den katılan kişiler tarafından bölümler halinde okundu. Ardından Kırım Derneği Genel Başkan Yardımcısı Ömer Özel tarafından Numan Çelebicihan başta olmak üzere tüm Kırım Tatar Milli Hareketi için mücadele eden şehitler ve Vatan Kırım'ın Rusya işgalden kurtarılması için dua edildi.

BAYAR: ÇELEBİCİHAN'IN MÜBAREK RUHU, TÜM KIRIM TATARLARINA VE TÜRK DÜNYASINA ÖRNEK OLMAYA DEVAM EDİYOR

Programın açılış konuşmasını, Dünya Kırım Tatar Kongresi Genel Sekreteri Namık Kemal Bayar yaptı. Bayar, Kırım Tatar halkının antlı şehidi Numan Çelebicihan'ı anarak sözlerine başladı. Bayar, anma konuşmasında, "Çelebicihan'ı Bolşevikler Karadeniz'e gömmek istediler. Ama onun naaşı, Karadeniz'e sığmadı. Mübarek ruhu, mübarek fikirleri bugün tüm Kırım Tatarlarına hatta Türk dünyasına örnek olmaya devam ediyor. Gaspıralı için Kırım Tatarlarının aklı, Çelebicihan için Kırım Tatarlarının yüreğidir demek mümkündür. Ne mutlu ki ona ettiği andı, verdiği sözü tutarak Rahmet-i Rahman'a kavuşmak fırsat oldu. Çelebicihan da, vatan yolunda şehit olmuş tüm şehitlerimiz de Allah'ın sevgili kullarındandır." ifadelerini kullandı.

BÜYÜKELÇİ SIBİGA: BÜYÜK BİR LİDER VE KAHRAMAN OLARAK HALKINA HİZMET ETTİ

Anma etkinliğinde Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Andriy Sıbiga da yer aldı. Çevrimiçi etkinlikte söz alan Büyükelçi Sıbiga, Kırım Tatar halkının unutulmaz isimlerinden olan Numan Çelebicihan'ı anma programına katıldığı için onur duyduğunu dile getirdi. Sıbiga konuşmasında şunları söyledi:

"Numan Çelebicihan, bir lider ve büyük bir kahraman olarak halkına hizmet etti. Çelebicihan, sembol bir isim olarak bugün Kırım'ın mutlaka işgalden kurtarılacağını simgeliyor. Bugün BM İnsan Hakları Konseyi başta olmak üzere dünyada Kırım'ın işgalden kurtarılması konusunu gündemde tutmak için önemli etkinlikler yapılıyor. Biz de bu konuda etkinlikler yapmaya devam edeceğiz. Tüm bunlar, Kırım'ın işgalden kurtarılmasını yakınlaştırmış olacak. Tarihin tekrar etme gibi bir özelliği var. Yüz sene öncesinde olduğu gibi bugün de Kırım'da Rusya tarafından çeşitli baskılar yapılıyor. Eminim ki, Numan Çelebicihan gibi bir şahsiyet, Kırım'ın Rusya'nın işgalinden kurtarılması için sembol olacaktır ve Kırım, Kırım Tatarları için yeniden vatan olacaktır."

REFAT ÇUBAROV: LİDERİMİZ ÇELEBİCİHAN'IN RUHU ŞAD OLSUN

Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, dua etkinliği ve anma toplantısı kapsamında açıklamalarda bulundu. Kırım Tatar halkının bugünkü durumu ve Kırım'ın Rus işgalinden kurtarılmasına yönelik bir konuşma gerçekleştiren KTMM Başkanı Çubarov, 103 yıl önce Kırım'da yaşanan felaketler sonucu şehit edilen Çelebicihan'ın yaşadıkları ile bugün Kırım'daki durumun benzerlik gösterdiğini kaydetti. Çubarov konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

"23 Şubat 1918 tarihinde Çelebicihan'ın şehit edilmesinden sonra facialar sona ermedi. O faciadan sonra milletimizin başına neler neler geldi. Bu olaydan bir kaç yıl sonra Kırım'daki açlıktan 80 binin üzerinde kişi öldü. 1928 yılına gelindiğinde Kırım Tatar milliyetçilerine karşı baskılar yapıldı. Sovyetler Birliğinin kurduğu kolhozlar ilk olarak Kırım'da hayata geçti. 1944 yılında yaşanan büyük felakette ise milletimiz 50 seneye yakın sürgünlerde geçirdi. Milli harekete iştirak eden soydaşlarımız , tüm bunlara rağmen ayakta kaldı ve Kırım'a döndü. İkinci kurultayı kurdu ve milli birliğimizin devamını sağladık. Ancak, 2014'te yine Moskova geldi. Milletimizin, sürgünlükte çok zor şeyler yaşasa da ağlamaya hiç vakti olmadı. Kırım'a yeniden dönmek ne kadar zor olsa da bunu başardılar. Şimdi bu vazife bize geldi. Bugün hepimiz Kırım'ın özgür olmasını istiyoruz ve bunun için çalışıyoruz.

Yakın zamanda toplanacak olan Kırım Platformu'nda Kırım'ın işgalden kurtarılması için çalışmalar yapacağız. Kırım Platformu'nda tek bir vücut halinde olmalıyız. Yakın zamanda, Kırım Tatar Milli Meclisinde bu tutumu, yazılı olarak kabul etmek için hazırlanıyoruz. Liderimiz Çelebicihan'ın yattığı yer cennet olsun. Ruhu şad olsun."

KIRIMOĞLU: NUMAN ÇELEBİCİHAN'IN CESARETİ VE MÜCADELESİ, MİLLİ HAREKETİMİZE BÜYÜK BİR RUH VERDİ

Kırım Tatar halkının milli lideri Kırımoğlu, dünyadaki her millette öz vatanı için mücadele eden ve halkının saygısını kazanan insanların olduğunu ve Numan Çelebicihan'ın da Kırım Tatarları için bunu ifade ettiğini kaydetti. Numan Çelebicihan'ı rahmet ve minnetle anan Kırımoğlu şu ifadeleri kullandı:

"Numan Çelebicihan, halkımıza hizmeti açısından İsmail Gaspıralı'ya çok yakındır. Yalnız Kırım Tatarlarının değil Türk dünyasının büyük aydınlatıcısı olan Gaspıralı, o zamana göre epeyce uzun bir ömür geçirdi. Öz vatanında, Zincirli Medrese'de Peygamber Efendimiz gibi 63 yaşında toprağa verildi. Kırım Halk Cumhuriyetinin kurucusu Çelebicihan ise 35 yaşında Bolşevikler tarafından şehit edildi. Öldürüleceğini bile bile Kırım'da kalmak mı yoksa Cafer Seydahmet Kırımer gibi Kırım için hür dünyada mücadele etmek mi daha doğruydu... Buna kesin bir cevap yok. Ama halkın hatırasında korkusuz, son derece milletsever ve vatansever bir devlet adamı olarak kaldı.

Kırım Tatarlarının tarihinde İsmail Gaspıralı gibi isimler olmasaydı, bugünkü milli hareket bu kadar ünlü ve şerefli olmazdı. Aynı sözleri, Çelebicihan hakkında da söylemek mümkündür. Onun cesareti, mücadelesi, bizim milli hareketimize büyük bir ruh vermiştir. Bugün elbette mücadelemiz devam ediyor ve edecektir. Aziz büyüklerimiz Çelebicihan ve Gaspıralı'nın ruhlarından destek alarak mutlaka ana topraklarımızı pisliklerden kurtaracağız. Allah onun gibi büyük isimlere rahmet eylesin."

Anma programının tamamı, Dünya Kırım Tatar Kongresinin Facebook sayfasında yayımlandı.

Twitter is purging a lot of spam/scam accounts right now, so you may see your follower count drop

KIRIM TATARLARININ ANTLI ŞEHİDİ: NUMAN ÇELEBİCİHAN

Kırım Halk Cumhuriyeti hükûmetinin ilk başkanı, Kırım Tatar Milli Kurultayı’nın kurucularından, Kırım, Litvanya, Polonya ve Belarus Müftüsü Numan Çelebicihan, 23 Şubat 1918’de şehit edilmişti. Numan Çelebicihan’ın ismi, Kırım Tatarlarının milli kurtuluş hareketinin liderleri arasında anılmakla birlikte, Kırım Tatarlarının kendi kaderini tayin etme hakkı için mücadelesi hakkında söz etmeyen Sovyetler iktidarı döneminde kasıtlı olarak örtbas ediliyordu. Aydın, özgürlük sever demokratik dünya toplumu için ve tabii ki Kırım Tatarları için Numan Çelebicihan ulusal dirilişi ifade ediyor ve yazdığı “Ant Etkenmen” dizelerine ithafen “antlı şehit” olarak anılıyor.

Numan Çelebicihan’ın ismi, Kırım Tatarlarının milli kurtuluş hareketinin liderleri arasında anılmakla birlikte, Kırım Tatarlarının kendi kaderini tayin etme hakkı için mücadelesi hakkında söz etmeyen Sovyetler iktidarı döneminde kasıtlı olarak örtbas ediliyordu. Ancak aydın, özgürlük sever demokratik dünya toplumu için ve tabii ki Kırım Tatarları için Numan Çelebicihan ulusal dirilişi ifade ediyor. “Büyük Sunaq” köyünde 1885’te doğan Numan Çelebicihan 1908-1916 seneleri arasında İstanbul’da ve St. Petersburg’da Hukuk ve Tıp eğitimi aldı. 1908 senesinde Cafer Seydahmet ile birlikte Türkiye’de oluşan inkılap hareketlerini yakından takip etti.

Kırım Tatar halkının sorunlarına çare bulmak ve çarlık idaresi altında ezilen halkının yaralarına derman olmak için büyük bir gayret ile çalıştı ve bu maksatla “Qırım Talebe Cemiyeti”ni kurdu. 1917 senesinde Kırım, Litvanya, Belarus ve Polonya Müftüsü oldu. “Qırım Müslümanları İcra Komitesi Başkanı” olarak seçildi. Bu süre boyunca, daha öncesinde olduğu gibi Kırım Tatar halkının teşkilatlanması ve kendi geleceğini eline alabilmesi için çalışmalar yürüttü. Yine aynı yıl içerisinde, Aralık ayında Birinci Kırım Tatar Milli Kurultayı’nın toplanmasında büyük bir rol üstlendi ve Kurultayın idare heyetinin başkanı olarak seçildi.

Kurultay’ın çalışmaları sonucunda “Kırım Tatar Halk Cumhuriyeti”nin kurulması için çalışmalar yürütülmesi kararı alındı ve kurulan hükûmetin başkanlığına Numan Çelebicihan seçildi. Kırım’ın Bolşevik kuvvetleri tarafından işgal edilmesi sonucunda Kurultay dağıtıldı ve Kırım Tatarlarının milli liderleri ya tutuklandı ya da Kırım’dan kaçmaya mecbur edildi. Tutuklanan Numan Çelebicihan 23 Şubat 1918 tarihinde Bolşevikler tarafından vahşice öldürüldü ve naaşı Karadeniz’e atıldı. Çelebicihan, ayrıca şair ve neşirci olarak tanınıyordu. Yazdığı “Ant Etkenmen” şiiri Kırım Tatarlarının milli marşı kabul edildi.