Çin savaş uçaklarının geçen hafta Güney Çin Denizi'ndeki Scarborough Şelalesi (Çin'in Huangyan Adası olarak adlandırdığı bölge) üzerinde Filipinler Hava Kuvvetlerine ait bir devriye uçağına tehlikeli bir şekilde yaklaşarak aydınlatma fişekleri atmasıyla ilgili Filipinler hükûmeti 13 Ağustos 2024 tarihinde Çin'e resmî bir diplomatik protesto sunduğunu duyurdu.
ÇİN SAVAŞ UÇAKLARI TEHLİKELİ DAVRANIŞ SERGİLEDİ
Filipinler askerî yetkilileri, iki Çin Hava Kuvvetleri uçağının 8 Ağustos'ta Scarborough Şelalesi üzerinde, Filipinler Hava Kuvvetlerine ait bir NC-212i hafif kargo uçağına düşmanca bir şekilde yaklaşıp en az sekiz aydınlatma fişeği attığını belirtti. Bu olay, geçen yıl Pekin ve Manila arasında denizde meydana gelen birçok açık deniz çatışmasından bu yana yaşanan ilk hava çatışması oldu.
FİLİPİNLER’DEN SERT TEPKİ
Filipinler Donanması, Çin hava kuvvetlerinin eylemlerinin "tehditkar, saldırgan ve aldatıcı" olduğunu ifade etti. Filipinler Donanması Komutanı Roy Vincent Trinidad, bu tür davranışların uluslararası hukukun yönetimindeki uluslararası platformda yeri olmadığını ve kazaların yaşanma riskini artırdığını ifade etti.
Filipinler Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Romeo Brawner ise, Çin’in eylemlerinin trajik sonuçlara yol açabileceğini belirtti. Brawner, aydınlatma fişeklerinin uçaklarına çarpması durumunda pervaneye, hava girişine ya da uçağın yanmasına neden olabileceğini vurguladı.
FİLİPİNLER CUMHURBAŞKANINDAN SERT ELEŞTİRİ
Filipinler Cumhurbaşkanı Ferdinand Marcos Jr, Çin savaş uçaklarının eylemlerini "anlamsız, yasa dışı ve dikkatsiz" olarak nitelendirdi. Marcos, Çin hükûmetine tüm provokasyon ve tehlikeli davranışları durdurma çağrısında bulundu ve bu tür eylemlerin bölge barışını tehdit ettiğini, uluslararası güveni zayıflattığını ifade etti.
ULUSLARARASI TEPKİLER VE GÜNEY ÇİN DENİZİ’NİN ÖNEMİ
Güney Çin Denizi, küresel ticaret ve güvenlik açısından kritik bir deniz yolu niteliğine sahip olmakla birlikte, her yıl 3 trilyon dolarlık küresel mal bu kanaldan geçiyor. Çin, neredeyse tüm Güney Çin Denizi üzerinde egemenlik iddiasında bulunuyor. Geçen yıldan bu yana, Çin ile Filipinler arasında Scarborough Şelalesi ve Ren'ai Reef (Filipinler’in Ayungin Reef olarak adlandırdığı bölge) arasında yaşanan gerilimler artmış durumda.